LDR” ย่อมาจากอะไร และสามารถปรับค่าได้หรือไม่

LDR: ตัวต้านทานตามแสงที่ปรับเปลี่ยนได้ตามธรรมชาติ

LDR ย่อมาจาก Light Dependent Resistor หรือ ตัวต้านทานตามแสง เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์แบบพาสซีฟ (Passive Component) ที่มีคุณสมบัติพิเศษคือค่าความต้านทานจะเปลี่ยนแปลงไปตามความเข้มของแสงที่ตกกระทบ กล่าวคือ ยิ่งแสงสว่างมาก ค่าความต้านทานก็จะยิ่งต่ำลง และในทางกลับกัน ยิ่งแสงมืดหรือไม่มีแสง ค่าความต้านทานก็จะยิ่งสูงขึ้น นี่คือหลักการทำงานพื้นฐานที่ทำให้ LDR เหมาะอย่างยิ่งสำหรับการใช้งานที่ต้องการตรวจจับหรือควบคุมระดับแสงสว่าง

ความสามารถในการเปลี่ยนแปลงค่าความต้านทานตามแสงนี้เอง ที่ทำให้ LDR แตกต่างจากตัวต้านทานทั่วไป เรา ไม่สามารถปรับค่าความต้านทานของ LDR ได้โดยตรง เช่นเดียวกับการปรับค่าตัวต้านทานแบบปรับได้ (Potentiometer) ค่าความต้านทานของ LDR ถูกกำหนดโดยคุณสมบัติทางกายภาพของวัสดุที่ใช้ผลิต โดยทั่วไปแล้ว วัสดุที่ใช้คือ Cadmium Sulfide (CdS) หรือ Cadmium Selenide (CdSe) ซึ่งมีความไวต่อแสงในช่วงต่างๆ กัน แต่การเปลี่ยนแปลงค่าความต้านทานนั้นเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ขึ้นอยู่กับความเข้มของแสงที่กระทบกับตัว LDR เราสามารถควบคุมค่าความต้านทานได้ ทางอ้อม ผ่านการควบคุมปริมาณแสงที่ตกกระทบ เช่น การใช้แผ่นกรองแสงหรือการเปลี่ยนตำแหน่งของ LDR

ความสามารถในการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของแสงอย่างรวดเร็วและแม่นยำ ทำให้ LDR ถูกนำไปใช้ในงานต่างๆ มากมาย ตัวอย่างเช่น

• ระบบเปิด-ปิดไฟถนนอัตโนมัติ: LDR จะตรวจจับความเข้มแสงในเวลากลางคืน เมื่อแสงมืดลง ค่าความต้านทานของ LDR จะสูงขึ้น ทำให้วงจรสั่งการให้ไฟถนนเปิดขึ้น และเมื่อรุ่งเช้า ค่าความต้านทานจะลดลง วงจรก็จะสั่งการให้ไฟถนนดับลง

• ระบบควบคุมความสว่างของจอแสดงผล: LDR สามารถใช้ตรวจจับความสว่างของสภาพแวดล้อม เพื่อปรับความสว่างของหน้าจออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ให้เหมาะสม ช่วยประหยัดพลังงานและถนอมสายตา

• เซ็นเซอร์แสงในกล้องถ่ายรูป: ใช้ในการวัดระดับแสงเพื่อกำหนดค่าการเปิดรับแสง (Exposure) ที่เหมาะสม

• เครื่องมือวัดแสง: ใช้ในการวัดความเข้มแสงอย่างแม่นยำในงานวิทยาศาสตร์และอุตสาหกรรมต่างๆ

แม้ว่าเราจะไม่สามารถปรับค่าความต้านทานของ LDR ได้โดยตรง แต่ความสามารถในการตอบสนองต่อแสงอย่างชาญฉลาดนี้ ทำให้ LDR เป็นองค์ประกอบสำคัญในวงจรอิเล็กทรอนิกส์มากมายที่ต้องการการตรวจจับและควบคุมระดับแสง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความน่าสนใจและประโยชน์ใช้สอยของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ชิ้นเล็กๆ ชิ้นนี้