ทำไมสะเก็ดแผลถึงเป็นสีดำ

ทำไมสะเก็ดแผลถึงกลายเป็นสีดำ? เรื่องน่ารู้และข้อควรระวัง

สะเก็ดแผล คือปราการด่านแรกที่ร่างกายสร้างขึ้นเพื่อปกป้องบาดแผลจากสิ่งสกปรกและเชื้อโรค ในขณะที่ร่างกายกำลังซ่อมแซมตัวเอง กระบวนการนี้ทำให้เกิดของเหลวอย่างเลือดและน้ำเหลืองซึมออกมา เมื่อสัมผัสกับอากาศ ของเหลวเหล่านี้จะแข็งตัว กลายเป็นสะเก็ดแผลที่เราคุ้นเคยกันดี โดยทั่วไปแล้ว สะเก็ดแผลมักมีสีแดงก่ำหรือน้ำตาล แต่บางครั้งเราอาจพบว่าสะเก็ดแผลกลับมีสีดำ ซึ่งอาจทำให้หลายคนเกิดความกังวลใจ

ทำไมสะเก็ดแผลถึงเป็นสีดำ?

สีดำของสะเก็ดแผลมักมีสาเหตุมาจาก:

• เลือดที่แห้งกรัง: เลือดที่ไหลออกมาจากบาดแผลและสัมผัสกับอากาศจะเกิดการออกซิเดชั่น ทำให้สีของเลือดเปลี่ยนเป็นสีคล้ำหรือดำ เมื่อเลือดแห้งกรังสะสมอยู่ใต้ผิวหนัง ก็จะทำให้สะเก็ดแผลมีสีดำ
• ลิ่มเลือดขนาดเล็ก: ในกระบวนการสมานแผล ร่างกายจะสร้างลิ่มเลือดขนาดเล็กเพื่อหยุดเลือดและเริ่มกระบวนการซ่อมแซม หากลิ่มเลือดเหล่านี้อยู่ใกล้ผิวหนัง ก็อาจทำให้สะเก็ดแผลมีสีดำได้
• การปนเปื้อนของสิ่งสกปรก: หากบาดแผลไม่ได้รับการทำความสะอาดอย่างเหมาะสม อาจมีสิ่งสกปรก ฝุ่นละออง หรือเชื้อโรคเข้าไปปนเปื้อนในแผล สิ่งเหล่านี้อาจทำให้สะเก็ดแผลมีสีดำหรือเข้มขึ้นได้
• ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้ยาก: ในบางกรณีที่พบได้น้อยมาก สะเก็ดแผลสีดำอาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อรา หรือการตายของเนื้อเยื่อ (Necrosis) แต่โดยทั่วไปแล้ว มักมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น อาการปวด บวมแดง หรือมีหนอง

ดูแลสะเก็ดแผลสีดำอย่างไร?

โดยทั่วไปแล้ว สะเก็ดแผลสีดำไม่ได้เป็นสิ่งที่น่ากังวลมากนัก แต่การดูแลรักษาอย่างถูกวิธีจะช่วยให้แผลหายเร็วขึ้นและลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อน:

• หลีกเลี่ยงการแกะ เกา หรือสัมผัสสะเก็ดแผล: การแกะสะเก็ดแผลอาจทำให้เกิดแผลเป็น หรือทำให้แผลหายช้าลง และเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ
• ทำความสะอาดแผลอย่างอ่อนโยน: ล้างแผลด้วยน้ำเกลือ (Normal Saline) หรือน้ำสะอาดและสบู่อ่อนๆ วันละ 2-3 ครั้ง เพื่อกำจัดสิ่งสกปรกและเชื้อโรค
• ปกป้องแผล: ปิดแผลด้วยผ้าก๊อซสะอาดหรือพลาสเตอร์ เพื่อป้องกันการเสียดสีและการปนเปื้อนของสิ่งสกปรก
• หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่จำเป็น: หลีกเลี่ยงการใช้ยาฆ่าเชื้อ หรือยาอื่นๆ ที่ไม่ได้รับการแนะนำจากแพทย์ เพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคือง หรือทำให้แผลหายช้าลง

เมื่อไหร่ที่ควรปรึกษาแพทย์?

แม้ว่าสะเก็ดแผลสีดำส่วนใหญ่จะหายได้เอง แต่หากพบอาการเหล่านี้ ควรรีบปรึกษาแพทย์:

• ขนาดของสะเก็ดแผลใหญ่ขึ้นอย่างรวดเร็ว
• สีของสะเก็ดแผลเปลี่ยนไปอย่างผิดปกติ
• มีอาการปวด บวมแดง หรือมีหนองบริเวณแผล
• มีไข้
• มีอาการชาหรืออ่อนแรงบริเวณแผล
• มีประวัติโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน หรือโรคเกี่ยวกับระบบไหลเวียนโลหิต

สรุป

สะเก็ดแผลสีดำมักเกิดจากเลือดแห้งกรังหรือลิ่มเลือดขนาดเล็กใต้ผิวหนัง การดูแลรักษาความสะอาดและหลีกเลี่ยงการแกะเกาจะช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น แต่หากมีอาการผิดปกติอื่นๆ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้แผลหายสนิทและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้