กรุปAB ให้ใครได้บ้าง

กลุ่มเลือด AB: ผู้รับที่ไม่ได้จำกัดแค่ “ผู้รับสากล” และความเข้าใจผิดที่ต้องแก้ไข

หลายครั้งที่เราได้ยินว่าผู้มีกลุ่มเลือด AB นั้นเป็น “ผู้รับสากล” หมายความว่าพวกเขาสามารถรับเลือดจากทุกคนได้ แต่ในความเป็นจริงแล้ว การรับเลือดนั้นซับซ้อนกว่านั้นมาก และการเรียกกลุ่มเลือด AB ว่า “ผู้รับสากล” อาจก่อให้เกิดความเข้าใจผิดที่นำไปสู่ความเสี่ยงได้

ความจริงที่ต้องเข้าใจ:

• ผู้รับสากล…แต่ไม่ใช่ทั้งหมด: กลุ่มเลือด AB มีแอนติเจน A และ B บนเม็ดเลือดแดง แต่ไม่มีแอนติบอดีต่อกลุ่มเลือด A หรือ B ในพลาสมา ทำให้ในทางทฤษฎี สามารถรับเลือดจากผู้ที่มีกลุ่มเลือด A, B, AB และ O ได้ อย่างไรก็ตาม นี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของเรื่องราวทั้งหมด
• ความสำคัญของปัจจัย Rh: นอกเหนือจากกลุ่มเลือดหลัก (A, B, AB, O) แล้ว ยังมีปัจจัย Rh ที่เป็นอีกหนึ่งตัวแปรสำคัญ หากผู้มีกลุ่มเลือด AB เป็น Rh-negative (AB-) พวกเขาจะไม่สามารถรับเลือดจากผู้ที่มี Rh-positive (AB+) ได้ มิฉะนั้น อาจเกิดปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกันที่รุนแรง
• ไม่ใช่แค่กลุ่มเลือดหลักและ Rh: ในความเป็นจริง ยังมีแอนติเจนและแอนติบอดีอื่นๆ ที่อาจส่งผลต่อการเข้ากันได้ของเลือด การตรวจหาแอนติบอดีที่ผิดปกติ (antibody screening) จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งก่อนการให้เลือด เพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์
• ทางเลือกที่ดีที่สุด: ถึงแม้ว่าผู้มีกลุ่มเลือด AB จะสามารถรับเลือดได้จากหลายกลุ่ม แต่ทางเลือกที่ดีที่สุดและปลอดภัยที่สุดคือการรับเลือดจากผู้ที่มีกลุ่มเลือดเดียวกัน (AB) เพราะจะลดโอกาสในการเกิดปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกัน

ทำไมการเรียก “ผู้รับสากล” อาจเป็นปัญหา:

การเน้นย้ำแต่เพียงว่ากลุ่มเลือด AB เป็น “ผู้รับสากล” อาจทำให้:

• ละเลยความสำคัญของปัจจัย Rh: ผู้ป่วยและบุคลากรทางการแพทย์อาจละเลยการตรวจหาปัจจัย Rh นำไปสู่การให้เลือดที่ไม่เข้ากัน
• ลดความระมัดระวังในการตรวจหาแอนติบอดี: อาจทำให้คิดว่าไม่จำเป็นต้องตรวจหาแอนติบอดีอื่นๆ เนื่องจาก “รับได้ทุกคน” ซึ่งเป็นความเข้าใจผิด
• เกิดความล่าช้าในการหาเลือดที่เหมาะสม: ในสถานการณ์ฉุกเฉิน การมุ่งแต่จะหาเลือดกรุ๊ปอื่นมาให้ผู้ป่วย AB แทนที่จะพยายามหาเลือดกรุ๊ป AB เอง อาจทำให้เสียเวลาอันมีค่า

สรุป:

กลุ่มเลือด AB ไม่ได้ “รับได้ทุกคน” อย่างที่หลายคนเข้าใจ การให้เลือดควรพิจารณาจากหลายปัจจัย ไม่ใช่แค่กลุ่มเลือดหลักเท่านั้น ปัจจัย Rh, การตรวจหาแอนติบอดี, และทางเลือกที่ดีที่สุดคือการให้เลือดจากผู้ที่มีกลุ่มเลือดเดียวกัน ควรเป็นหลักการพื้นฐานในการให้เลือดเสมอ การเข้าใจข้อจำกัดและความซับซ้อนของการให้เลือด จะช่วยให้เราสามารถให้การดูแลผู้ป่วยได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น