Paper เพี้ยนมาจากศัพท์คำว่าอะไร

“กระดาษ” ไม่ใช่ “คาร์ดาดส์”: การเดินทางของคำและวิวัฒนาการการจดบันทึก

ความเข้าใจผิดที่พบเห็นได้บ่อยเกี่ยวกับที่มาของคำว่า “กระดาษ” คือการเชื่อมโยงมันกับคำว่า “คาร์ดาดส์” (cardboard) ซึ่งเป็นคำภาษาอังกฤษที่หมายถึงกระดาษแข็ง ความจริงแล้ว รากเหง้าของคำว่า “กระดาษ” ในภาษาไทยนั้น ลึกซึ้งและน่าสนใจกว่านั้นมาก มันสะท้อนให้เห็นถึงวิวัฒนาการของวัสดุที่ใช้ในการเขียนบันทึกของคนไทยตลอดหลายยุคหลายสมัย

คำว่า “กระดาษ” ไม่ได้มาจากภาษาตะวันตกแต่อย่างใด แต่มีที่มาจากภาษาบาลี นั่นคือคำว่า “ปาฏลปิฏฐะ” (पाटलपिट्ठ) คำนี้ประกอบด้วย “ปาฏล” (पाटल) หมายถึง “แผ่นไม้ไผ่” และ “ปิฏฐะ” (पिट्ठ) หมายถึง “แผ่น” หรือ “พื้นผิว” ดังนั้น “ปาฏลปิฏฐะ” จึงมีความหมายตรงตัวว่า “แผ่นไม้ไผ่ที่ใช้เขียน”

ในอดีต ก่อนที่กระดาษจะเข้ามาแพร่หลายในประเทศไทย แผ่นไม้ไผ่เป็นวัสดุสำคัญที่ใช้ในการจารึกตัวอักษร การเขียนบนแผ่นไม้ไผ่ เป็นวิธีการบันทึกข้อมูลที่ได้รับการยอมรับและใช้กันอย่างแพร่หลาย แผ่นไม้ไผ่เหล่านี้ถูกนำมาขัดแต่งให้เรียบ แล้วจึงใช้ปากกาหรือวัสดุอื่นๆ จารึกตัวอักษรลงไป

เมื่อกระดาษจากต่างประเทศเข้ามาในประเทศไทย คำว่า “ปาฏลปิฏฐะ” ซึ่งเคยใช้เรียกแผ่นไม้ไผ่ ก็ได้เปลี่ยนรูปไปตามการเปลี่ยนแปลงของวัสดุ ค่อยๆ ปรับเปลี่ยนเป็นคำว่า “กระดาษ” ซึ่งสะท้อนถึงการเปลี่ยนผ่านจากการใช้แผ่นไม้ไผ่มาสู่การใช้กระดาษ นับเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญที่แสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการทางเทคโนโลยีและการจดบันทึกของสังคมไทย

ดังนั้น คำว่า “กระดาษ” จึงไม่ใช่เพียงคำเรียกวัสดุสำหรับเขียน แต่ยังเป็นพยานสำคัญที่บ่งบอกถึงการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม และแสดงให้เห็นถึงความต่อเนื่องและการปรับตัวของภาษาไทย ในขณะที่การใช้กระดาษนั้นสะท้อนถึงความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี รากศัพท์ของคำนี้กลับย้ำเตือนถึงประวัติศาสตร์อันยาวนาน และการพัฒนาอย่างต่อเนื่องของการจดบันทึก ตลอดจนการถ่ายทอดความรู้และวัฒนธรรมของคนไทยมาจนถึงปัจจุบัน