การออกแบบวิจัย มีกี่ประเภท

การออกแบบวิจัย: มากกว่าแค่สำรวจ พรรณนา และทดลอง

การออกแบบวิจัยถือเป็นหัวใจสำคัญของกระบวนการวิจัย เปรียบเสมือนพิมพ์เขียวที่นำทางการศึกษาให้บรรลุเป้าหมาย โดยการออกแบบวิจัยไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่การวิจัยเชิงสำรวจ เชิงพรรณนา และเชิงทดลองเท่านั้น แต่ยังมีมิติที่ซับซ้อนและหลากหลายกว่านั้น เพื่อให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ เราสามารถจำแนกการออกแบบวิจัยออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ดังนี้

1. ตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย:

• การวิจัยพื้นฐาน (Basic Research): มุ่งเน้นการสร้างความรู้ใหม่ ทำความเข้าใจปรากฏการณ์ต่างๆ โดยไม่จำเป็นต้องนำไปประยุกต์ใช้ในทันที เช่น การศึกษาโครงสร้างของอะตอม
• การวิจัยประยุกต์ (Applied Research): มุ่งเน้นการนำความรู้ไปแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในสถานการณ์จริง เช่น การพัฒนายาชนิดใหม่เพื่อรักษาโรค
• การวิจัยเพื่อพัฒนา (Development Research): มุ่งเน้นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ กระบวนการ หรือระบบใหม่ๆ เช่น การพัฒนาแอปพลิเคชันเพื่อการศึกษา

2. ตามวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล:

• การวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research): เน้นการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงตัวเลข วิเคราะห์ด้วยสถิติ เช่น การสำรวจความคิดเห็นโดยใช้แบบสอบถาม
• การวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research): เน้นการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงพรรณนา วิเคราะห์ด้วยการตีความ เช่น การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม
• การวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research): เป็นการผสมผสานระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ครอบคลุมและรอบด้านมากยิ่งขึ้น

3. ตามระยะเวลาที่ใช้ในการศึกษา:

• การวิจัยภาคตัดขวาง (Cross-sectional Research): ศึกษาข้อมูลในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง เช่น การสำรวจภาวะโภชนาการของเด็กในปี 2566
• การวิจัยตามยาว (Longitudinal Research): ศึกษาข้อมูลในช่วงระยะเวลาหนึ่ง เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลง เช่น การศึกษาผลกระทบของการสูบบุหรี่ต่อสุขภาพในระยะเวลา 10 ปี

การเลือกการออกแบบวิจัยที่เหมาะสม:

การเลือกการออกแบบวิจัยที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น คำถามวิจัย วัตถุประสงค์ของการวิจัย ทรัพยากรที่มี ระยะเวลาที่กำหนด และลักษณะของประชากรที่ศึกษา การเลือกการออกแบบวิจัยที่ไม่เหมาะสมอาจส่งผลให้ผลการวิจัยไม่น่าเชื่อถือ และไม่สามารถตอบคำถามวิจัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ดังนั้น การทำความเข้าใจประเภทของการออกแบบวิจัยอย่างถ่องแท้ จึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับนักวิจัยทุกคน เพื่อให้สามารถเลือกใช้การออกแบบวิจัยที่เหมาะสม และนำไปสู่ผลการวิจัยที่มีคุณภาพและเป็นประโยชน์ต่อสังคม