ทำไมออกจากห้องผ่าตัดแล้วหนาว

ความหนาวเหน็บหลังผ่าตัด: ทำไมออกจากห้องผ่าตัดถึงสั่นสะท้าน?

หลังจากเสร็จสิ้นการผ่าตัด หลายคนมักประสบกับอาการหนาวสั่น ราวกับว่าอยู่ในห้องแช่แข็ง ทั้งที่ความจริงแล้วห้องผ่าตัดไม่ได้เย็นจัดขนาดนั้น คำถามคือ อะไรคือสาเหตุเบื้องหลังอาการหนาวเหน็บหลังผ่าตัด และเราจะรับมือกับมันได้อย่างไร?

ถึงแม้จะเป็นความจริงที่ห้องผ่าตัดถูกควบคุมอุณหภูมิและความชื้นอย่างเข้มงวดเพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ ซึ่งโดยทั่วไปมักจะอยู่ที่ประมาณ 18-23 องศาเซลเซียส แต่นั่นไม่ใช่ปัจจัยเดียวที่ทำให้เกิดอาการหนาวสั่นหลังผ่าตัด มีปัจจัยอื่นๆ อีกหลายประการที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิร่างกายหลังการผ่าตัด ดังนี้:

• ฤทธิ์ของยาสลบ: ยาสลบมีผลต่อการทำงานของสมองส่วนที่ควบคุมอุณหภูมิร่างกาย ทำให้การตอบสนองต่อความเย็นลดลง ร่างกายจึงไม่สามารถปรับตัวเพื่อรักษาอุณหภูมิได้อย่างมีประสิทธิภาพ ยาสลบบางชนิดอาจทำให้หลอดเลือดขยายตัว ซึ่งนำไปสู่การสูญเสียความร้อนออกจากร่างกายได้ง่ายขึ้น
• การสูญเสียเลือด: การผ่าตัดทุกชนิด ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ ย่อมมีการสูญเสียเลือดเกิดขึ้น ซึ่งการสูญเสียเลือดหมายถึงการสูญเสียความร้อนออกจากร่างกายไปด้วย นอกจากนี้ การที่ร่างกายต้องสร้างเม็ดเลือดแดงใหม่เพื่อชดเชยการสูญเสียเลือด ก็ต้องใช้พลังงาน ซึ่งอาจทำให้ร่างกายรู้สึกอ่อนเพลียและหนาวสั่นได้
• การได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ: ในระหว่างการผ่าตัด ผู้ป่วยมักได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ ซึ่งมักมีอุณหภูมิต่ำกว่าอุณหภูมิร่างกาย การได้รับสารน้ำในปริมาณมาก จึงส่งผลให้อุณหภูมิร่างกายลดลงได้
• การเปิดแผลผ่าตัด: ในระหว่างการผ่าตัด ผิวหนังและเนื้อเยื่อบริเวณที่ทำการผ่าตัดจะสัมผัสกับอากาศ ซึ่งอาจทำให้เกิดการสูญเสียความร้อนผ่านทางผิวหนังได้
• ความวิตกกังวลและความเครียด: ความวิตกกังวลและความเครียดก่อนและหลังการผ่าตัด สามารถกระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติ ทำให้เกิดการหลั่งสารอะดรีนาลีน ซึ่งอาจนำไปสู่อาการสั่นและหนาวได้

การรับมือกับอาการหนาวหลังผ่าตัด:

• การห่มผ้าอุ่น: นี่เป็นวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพที่สุดในการบรรเทาอาการหนาวสั่น พยาบาลมักจะนำผ้าห่มอุ่นๆ มาให้ผู้ป่วยทันทีหลังการผ่าตัด
• การใช้เครื่องให้ความอบอุ่น: ในบางกรณี อาจมีการใช้เครื่องให้ความอบอุ่นเพื่อช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวจากภาวะอุณหภูมิต่ำ
• การดื่มเครื่องดื่มอุ่น: การดื่มเครื่องดื่มอุ่นๆ เช่น ชาสมุนไพร หรือน้ำซุป จะช่วยเพิ่มอุณหภูมิร่างกายจากภายใน
• การเคลื่อนไหวร่างกายเบาๆ: หากสามารถทำได้ การขยับแขนขาเบาๆ จะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตและเพิ่มความอบอุ่นให้กับร่างกาย
• การแจ้งให้บุคลากรทางการแพทย์ทราบ: หากอาการหนาวสั่นรุนแรงหรือไม่ดีขึ้น ควรแจ้งให้แพทย์หรือพยาบาลทราบ เพื่อตรวจสอบหาสาเหตุอื่นๆ และให้การรักษาที่เหมาะสม

โดยสรุปแล้ว อาการหนาวสั่นหลังผ่าตัดเป็นอาการที่พบได้บ่อย และมักเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน การเข้าใจถึงสาเหตุของอาการหนาวสั่น และรู้วิธีการรับมืออย่างเหมาะสม จะช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวจากการผ่าตัดได้อย่างรวดเร็วและสบายตัวยิ่งขึ้น