ปลากระเบนวงทำจากอะไร

กว่าจะเป็น “ปลากระเบนวง” : จากทะเลสู่จาน

เสียงกรุบกรอบของแผ่นปลาบางๆ เคี้ยวเพลินๆ คลุกเคล้ารสชาติเค็มอ่อนๆ ที่ละมุนลิ้น นั่นคือเสน่ห์ของ “ปลากระเบนวง” หรือที่บางคนเรียกว่า “ปลาวง” ขนมขบเคี้ยวสุดคลาสสิกที่หลายคนคุ้นเคย แต่เบื้องหลังความอร่อยนั้นซ่อนเรื่องราวการแปรรูปที่น่าสนใจ มากกว่าแค่การนำปลาแห้งมาหั่นเป็นวงๆ อย่างที่หลายคนอาจเข้าใจ

ความจริงแล้ว ปลากระเบนวงไม่ได้ทำจากปลากระเบนทุกชนิด ส่วนใหญ่แล้วจะใช้ ปลากระเบนตุ๊กกา ซึ่งเป็นปลากระเบนชนิดหนึ่งที่มีเนื้อแน่น เหนียว และมีรสชาติที่เหมาะสมกับการทำปลากระเบนวง การเลือกใช้ปลากระเบนตุ๊กกา จึงไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่เป็นองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยสร้างเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้กับของว่างชนิดนี้

กระบวนการผลิตเริ่มจากการเลือกปลาที่มีคุณภาพ หลังจากนั้นจะนำปลามา แล่เนื้อ ออกเป็นแผ่นบางๆ ความหนาบางจะขึ้นอยู่กับความชำนาญของผู้ผลิต ซึ่งจะส่งผลต่อรสชาติและความกรอบของปลากระเบนวง การแล่แบบบางจะช่วยให้เนื้อปลาแห้งเร็วขึ้น และมีความกรอบมากขึ้น ในขณะที่การแล่แบบหนาจะให้ความหนึบเคี้ยว เป็นอีกสัมผัสที่แตกต่างไป

ขั้นตอนสำคัญอีกอย่างคือการ ตากแห้ง ซึ่งเป็นวิธีการถนอมอาหารแบบดั้งเดิม การตากแห้งจะช่วยลดความชื้นในเนื้อปลา ป้องกันการเน่าเสีย และยังช่วยให้เนื้อปลาเข้มข้นขึ้น รสชาติกลมกล่อมขึ้น โดยทั่วไปจะตากแห้งกลางแดด หรือใช้เครื่องอบแห้ง จนกว่าเนื้อปลาจะแห้งสนิท มีความเหนียว หนึบ และมีเนื้อสัมผัสที่เป็นเอกลักษณ์ การควบคุมความชื้นในขั้นตอนนี้ จึงสำคัญมากในการกำหนดคุณภาพของปลากระเบนวง

สุดท้าย ก่อนที่จะนำไปบรรจุจำหน่าย อาจมีการปรุงรสเพิ่มเติม โดยทั่วไปจะใช้เพียง เกลือ เพื่อเพิ่มรสชาติเค็มอ่อนๆ ที่เข้ากันได้ดีกับเนื้อปลา ปริมาณเกลือที่ใช้จะขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ผลิต และความชอบของผู้บริโภค แต่โดยรวมแล้ว รสชาติจะเน้นความเป็นธรรมชาติ ไม่ปรุงแต่งมากจนเกินไป

ดังนั้น ปลากระเบนวงจึงไม่ใช่เพียงแค่ปลาแห้งหั่นเป็นวงๆ แต่เป็นผลงานการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาชาวบ้าน การเลือกวัตถุดิบคุณภาพ และกระบวนการผลิตที่พิถีพิถัน จนออกมาเป็นของว่างแสนอร่อย ที่สามารถทานเล่น หรือเป็นกับแกล้มคู่กับเครื่องดื่มได้อย่างลงตัว และคงเป็นอาหารที่อยู่คู่คนไทยไปอีกนานแสนนาน