เครื่องมือวัดอุณหภูมิมีกี่ประเภทมีอะไรบ้าง

รู้จักกับเครื่องมือวัดอุณหภูมิ: มากกว่าแค่ปรอทในหลอดแก้ว

อุณหภูมิ คือหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อชีวิตประจำวันและกระบวนการทางอุตสาหกรรมมากมาย การวัดอุณหภูมิอย่างแม่นยำจึงเป็นสิ่งจำเป็น และนั่นทำให้เกิดการพัฒนาเครื่องมือวัดอุณหภูมิหลากหลายชนิด แต่ละชนิดก็ออกแบบมาเพื่อตอบสนองความต้องการเฉพาะทาง จากการวัดอุณหภูมิร่างกายคน ไปจนถึงการวัดอุณหภูมิของเตาหลอมเหล็ก

แน่นอนว่าหลายคนคุ้นเคยกับเทอร์โมมิเตอร์แบบปรอทในหลอดแก้ว แต่นั่นเป็นเพียงส่วนเล็กๆ ของโลกแห่งการวัดอุณหภูมิ ปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่หลากหลายถูกนำมาใช้ในการสร้างเครื่องมือวัดอุณหภูมิที่ทันสมัย ซึ่งสามารถแบ่งประเภทได้หลายวิธี เช่น แบ่งตามหลักการทำงาน แบ่งตามช่วงการวัด และแบ่งตามการใช้งาน

ในบทความนี้ เราจะมาสำรวจประเภทของเครื่องมือวัดอุณหภูมิโดยแบ่งตามหลักการทำงาน ซึ่งสามารถแบ่งได้ดังนี้:

• เทอร์โมมิเตอร์แบบขยายตัว: อาศัยหลักการการขยายตัวของสารเมื่อได้รับความร้อน เช่น

  • เทอร์โมมิเตอร์แบบปรอท/แอลกอฮอล์ในหลอดแก้ว: เป็นแบบที่พบเห็นได้ทั่วไป แต่ปัจจุบันเริ่มถูกจำกัดการใช้งานเนื่องจากสารปรอทเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
  • เทอร์โมมิเตอร์แบบไบเมทัล: ใช้แผ่นโลหะสองชนิดที่มีค่าสัมประสิทธิ์การขยายตัวต่างกัน เมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนแปลง แผ่นโลหะจะโค้งงอ ซึ่งสามารถนำไปใช้ควบคุมสวิตช์ในอุปกรณ์ต่างๆ ได้

• เทอร์โมมิเตอร์แบบเทอร์โมคัปเปิล: อาศัยหลักการที่ว่าเมื่อโลหะสองชนิดต่างกันเชื่อมต่อกัน และจุดเชื่อมต่อมีอุณหภูมิแตกต่างกัน จะเกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้า ซึ่งสามารถนำมาคำนวณเป็นอุณหภูมิได้ เหมาะสำหรับการวัดอุณหภูมิสูงในอุตสาหกรรม

• เทอร์โมมิเตอร์แบบเทอร์มิสเตอร์: อาศัยหลักการที่ว่าค่าความต้านทานไฟฟ้าของสารกึ่งตัวนำจะเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ มีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิสูง มักใช้ในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

• เทอร์โมมิเตอร์แบบอินฟราเรด: อาศัยหลักการตรวจจับรังสีอินฟราเรดที่วัตถุปล่อยออกมา สามารถวัดอุณหภูมิได้โดยไม่ต้องสัมผัสวัตถุโดยตรง แบ่งออกเป็นหลายประเภท เช่น

  • อินฟราเรดเทอร์โมมิเตอร์ทางการแพทย์: สำหรับวัดอุณหภูมิร่างกาย
  • อินฟราเรดเทอร์โมมิเตอร์สำหรับอุตสาหกรรม: สำหรับวัดอุณหภูมิของวัตถุในกระบวนการผลิต สามารถวัดอุณหภูมิได้สูงมาก

• เทอร์โมมิเตอร์แบบดิจิตอล: ใช้เซนเซอร์วัดอุณหภูมิแบบต่างๆ แล้วแปลงสัญญาณเป็นตัวเลขแสดงผลบนหน้าจอ มีความแม่นยำสูง ใช้งานง่าย และมีฟังก์ชันเสริมต่างๆ เช่น การบันทึกข้อมูล การตั้งค่าการเตือน ฯลฯ

นอกจากที่กล่าวมาข้างต้น ยังมีเครื่องมือวัดอุณหภูมิชนิดอื่นๆ อีกมากมาย เช่น เทอร์โมมิเตอร์แบบใช้แสง เทอร์โมมิเตอร์แบบใช้เสียง ฯลฯ ซึ่งถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการเฉพาะทาง การเลือกใช้เครื่องมือวัดอุณหภูมิที่เหมาะสมจึงขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น ช่วงอุณหภูมิที่ต้องการวัด ความแม่นยำที่ต้องการ งบประมาณ และสภาพแวดล้อมในการใช้งาน.