เครื่องวัดอุณหภูมิแบ่งออกเป็นกี่ประเภท

โลกแห่งการวัดอุณหภูมิ: มากกว่าที่คุณคิด

การวัดอุณหภูมิเป็นกระบวนการสำคัญในหลากหลายสาขา ตั้งแต่การดูแลสุขภาพไปจนถึงการควบคุมกระบวนการทางอุตสาหกรรม ความแม่นยำและความเหมาะสมของเครื่องมือวัดอุณหภูมิจึงเป็นสิ่งจำเป็น และความหลากหลายของเครื่องมือเหล่านี้ก็มากมายเกินกว่าที่หลายคนจะนึกถึง เราสามารถแบ่งเครื่องวัดอุณหภูมิออกได้หลายประเภท โดยพิจารณาจากหลักการทำงาน วัสดุที่ใช้ และการใช้งาน การจำแนกประเภทอย่างละเอียดอาจซับซ้อน แต่เราสามารถสรุปประเภทหลักๆ ได้ดังนี้:

1. ตามหลักการวัด:

• เครื่องวัดอุณหภูมิแบบสัมผัส (Contact Thermometers): เป็นประเภทที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย เครื่องมือจะต้องสัมผัสกับวัตถุที่จะวัดอุณหภูมิโดยตรงเพื่อรับความร้อนหรือความเย็น ตัวอย่างเช่น:

  • เทอร์โมมิเตอร์ปรอท (Mercury Thermometers): ทำงานโดยอาศัยการขยายตัวของปรอทเมื่อได้รับความร้อน แม้จะมีความแม่นยำสูง แต่ปัจจุบันเริ่มเลิกใช้เนื่องจากความเป็นพิษของปรอท
  • เทอร์โมมิเตอร์แอลกอฮอล์ (Alcohol Thermometers): ใช้แอลกอฮอล์แทนปรอท มีความปลอดภัยกว่าแต่ความแม่นยำอาจด้อยกว่าเล็กน้อย
  • เทอร์โมมิเตอร์แบบดิจิตอล (Digital Thermometers): ใช้เซ็นเซอร์ตรวจจับความร้อนและแปลงเป็นค่าดิจิตอล ใช้งานง่ายและอ่านค่าได้สะดวก พบได้ทั่วไปทั้งในครัวเรือนและอุตสาหกรรม
  • เทอร์โมคัปเปิล (Thermocouples): ใช้หลักการเกิดความต่างศักย์ไฟฟ้าเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ เหมาะสำหรับวัดอุณหภูมิสูง

• เครื่องวัดอุณหภูมิแบบไม่สัมผัส (Non-Contact Thermometers): วัดอุณหภูมิโดยไม่ต้องสัมผัสกับวัตถุโดยตรง อาศัยการตรวจจับรังสีความร้อน เช่น:

  • อินฟราเรดเทอร์โมมิเตอร์ (Infrared Thermometers): ตรวจจับรังสีอินฟราเรดที่ปล่อยออกมาจากวัตถุ ใช้งานง่ายและรวดเร็ว นิยมใช้ในการวัดอุณหภูมิร่างกายและอุตสาหกรรม
  • เทอร์โมสแกนเนอร์หรือกล้องถ่ายภาพความร้อน (Thermographic Cameras): สร้างภาพแสดงการกระจายตัวของอุณหภูมิบนพื้นผิว ใช้ในงานตรวจสอบความร้อนรั่ว การตรวจสอบระบบไฟฟ้า และการแพทย์

2. ตามการใช้งาน:

• เครื่องวัดอุณหภูมิทางการแพทย์: ใช้สำหรับวัดอุณหภูมิร่างกาย เช่น เทอร์โมมิเตอร์แบบดิจิตอล อินฟราเรดเทอร์โมมิเตอร์ เทอร์โมมิเตอร์แบบติดหู
• เครื่องวัดอุณหภูมิทางอุตสาหกรรม: ใช้ในกระบวนการผลิตต่างๆ เช่น เทอร์โมคัปเปิล เทอร์โมมิเตอร์แบบความต้านทาน (RTD) เทอร์โมสแกนเนอร์
• เครื่องวัดอุณหภูมิในครัวเรือน: ใช้สำหรับวัดอุณหภูมิอาหาร น้ำ เช่น เทอร์โมมิเตอร์แบบดิจิตอล เทอร์โมมิเตอร์สำหรับวัดอุณหภูมิน้ำ

นี่เป็นเพียงการจำแนกประเภทอย่างคร่าวๆ ในความเป็นจริง ยังมีเครื่องวัดอุณหภูมิอีกหลากหลายประเภท ที่มีความแตกต่างกันในรายละเอียดของหลักการทำงาน ความแม่นยำ และช่วงอุณหภูมิที่สามารถวัดได้ การเลือกใช้เครื่องวัดอุณหภูมิที่เหมาะสมจึงขึ้นอยู่กับความต้องการและการใช้งานเฉพาะ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำและเชื่อถือได้

บทความนี้ไม่ได้เจาะลึกถึงรายละเอียดทางเทคนิคของแต่ละประเภท แต่หวังว่าจะให้ภาพรวมที่ชัดเจนเกี่ยวกับความหลากหลายของเครื่องมือวัดอุณหภูมิที่มีอยู่ในปัจจุบัน