เวลาปวดอึทำไมถึงปวดท้อง

ทำไมปวดท้องจี๊ดๆ ตอนปวดอึ: เรื่องธรรมชาติที่อาจซ่อนความผิดปกติ

เชื่อว่าหลายคนคงเคยเจอกับอาการปวดท้องหน่วงๆ หรือปวดจี๊ดๆ ก่อน หรือระหว่างที่เรากำลังเบ่งถ่ายหนัก ซึ่งเป็นสัญญาณบ่งบอกว่า “ถึงเวลาแล้ว!” แต่เคยสงสัยไหมว่า ทำไมเราถึงต้องปวดท้องตอนปวดอึ? อาการปวดแบบนี้เป็นเรื่องปกติ หรือเป็นสัญญาณเตือนอะไรบางอย่างที่ร่างกายกำลังบอกเรา?

เมื่อลำไส้ใหญ่ทำงาน: คอนเสิร์ตแห่งการบีบตัว

อาการปวดท้องที่เราสัมผัสได้ตอนปวดอึนั้น แท้จริงแล้วคือผลมาจากการทำงานอย่างหนักของ ลำไส้ใหญ่ อวัยวะสำคัญที่มีหน้าที่หลักในการดูดซึมน้ำและเกลือแร่จากกากอาหาร และที่สำคัญคือการบีบตัวเพื่อลำเลียงกากอาหารที่พร้อมจะกลายเป็นอุจจาระไปยังทวารหนัก

เมื่อมีอุจจาระสะสมในลำไส้ใหญ่มากพอ ร่างกายจะส่งสัญญาณให้กล้ามเนื้อลำไส้ใหญ่เริ่มบีบตัวเป็นจังหวะ (Peristalsis) คล้ายกับการบีบหลอดยาสีฟันจากปลายหลอด เพื่อดันอุจจาระให้เคลื่อนที่ไปข้างหน้า การบีบตัวนี้เองที่เป็นต้นเหตุของอาการปวดท้องที่เราสัมผัสได้

ปวดแบบไหนถึงเรียกว่าปกติ?

โดยทั่วไป อาการปวดท้องที่เกิดจากการบีบตัวของลำไส้ใหญ่เพื่อขับถ่ายนั้น ถือว่าเป็นเรื่องปกติ หากอาการปวดนั้นอยู่ในระดับที่ทนได้ ไม่รุนแรงจนเกินไป และหายไปหลังจากที่เราได้ปลดทุกข์เรียบร้อยแล้ว

สัญญาณเตือน: เมื่อความผิดปกติแฝงตัว

อย่างไรก็ตาม อาการปวดท้องขณะปวดอุจจาระ อาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสุขภาพบางอย่างได้เช่นกัน หากคุณมีอาการดังต่อไปนี้:

• ปวดท้องรุนแรง: ปวดบิดเกร็งอย่างรุนแรงจนทนไม่ได้ หรือปวดมากขึ้นเรื่อยๆ
• อาการปวดท้องเรื้อรัง: ปวดท้องเป็นประจำก่อน หรือระหว่างการถ่ายอุจจาระ
• อาการร่วมอื่นๆ: เช่น ท้องผูก ท้องเสีย มีเลือดปนในอุจจาระ คลื่นไส้ อาเจียน น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ

อาการเหล่านี้อาจบ่งบอกถึงความผิดปกติที่ควรได้รับการวินิจฉัยและรักษา เช่น:

• ท้องผูกเรื้อรัง: อุจจาระแข็ง ทำให้ลำไส้ต้องบีบตัวมากขึ้นเพื่อขับถ่าย
• ลำไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome – IBS): โรคที่ทำให้ลำไส้มีความไวต่อสิ่งกระตุ้นมากกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องเสีย ท้องผูก สลับกันไป
• ลำไส้อักเสบ (Inflammatory Bowel Disease – IBD): เช่น โรค Crohn’s disease หรือ Ulcerative colitis ซึ่งเป็นโรคที่ทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังในลำไส้
• ริดสีดวงทวาร: อาจทำให้เกิดอาการปวดขณะเบ่งถ่าย

สิ่งที่ควรทำเมื่อรู้สึกไม่สบายท้องขณะปวดอึ

• สังเกตอาการ: จดบันทึกรายละเอียดของอาการปวด เช่น ลักษณะ ความรุนแรง ระยะเวลา และอาการร่วมอื่นๆ ที่เกิดขึ้น
• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน: เน้นการบริโภคอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด และดื่มน้ำให้เพียงพอ
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้
• ลดความเครียด: ความเครียดอาจส่งผลต่อการทำงานของลำไส้
• ปรึกษาแพทย์: หากอาการปวดท้องรุนแรง หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม

สรุป:

อาการปวดท้องขณะปวดอุจจาระ ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากการบีบตัวของลำไส้ใหญ่เพื่อขับถ่าย ซึ่งเป็นกลไกปกติของร่างกาย แต่หากอาการปวดนั้นรุนแรง ผิดปกติ หรือมีอาการร่วมอื่นๆ ที่น่าสงสัย ควรสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด และปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างถูกต้อง เพื่อสุขภาพที่ดีของระบบทางเดินอาหารของเรา