โปรตีนไข่ขาวในปัสสาวะ เกิดจากอะไร

โปรตีนไข่ขาวในปัสสาวะ: สัญญาณเตือนที่ไตกำลังบอกอะไร?

การตรวจพบโปรตีนไข่ขาว (Albumin) ในปัสสาวะ หรือที่เรียกว่า ภาวะโปรตีนในปัสสาวะ (Proteinuria) ไม่ใช่เรื่องปกติ และมักเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติในการทำงานของไต โดยเฉพาะอย่างยิ่งกระบวนการกรองของไตที่เรียกว่า glomerulus ที่ทำหน้าที่สำคัญในการกรองของเสียและสารต่างๆ ออกจากเลือด แต่เก็บโปรตีนที่มีประโยชน์ เช่น อัลบูมิน กลับคืนสู่กระแสเลือด

ทำไมโปรตีนไข่ขาวถึงรั่วออกมาในปัสสาวะ?

เมื่อไตเกิดความเสียหาย กลไกการกรองนี้จะทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ทำให้โปรตีนไข่ขาวซึ่งมีขนาดโมเลกุลเล็ก สามารถหลุดรอดออกมาในปัสสาวะได้ สาเหตุของความเสียหายที่ไตนั้นมีได้หลากหลาย แต่ที่พบบ่อยมีดังนี้:

• โรคเบาหวาน: ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานานสามารถทำลายหลอดเลือดเล็กๆ ในไต รวมถึง glomerulus ทำให้เกิดภาวะโปรตีนรั่วในปัสสาวะในที่สุด
• ความดันโลหิตสูง: ความดันโลหิตที่สูงเกินไปก็สามารถทำลายหลอดเลือดในไตได้เช่นกัน ทำให้เกิดความเสียหายต่อไตในระยะยาว
• โรคไตอักเสบ: การอักเสบของไต ไม่ว่าจะเป็นจากสาเหตุใดก็ตาม (เช่น การติดเชื้อ โรคภูมิต้านตนเอง) ย่อมส่งผลกระทบต่อการทำงานของไต และทำให้เกิดโปรตีนรั่วในปัสสาวะได้
• โรคไตจากกรรมพันธุ์: บางคนอาจมีความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ทำให้ไตอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดภาวะโปรตีนในปัสสาวะมากกว่าคนทั่วไป
• ยาบางชนิด: ยาบางประเภทอาจมีผลข้างเคียงที่ส่งผลเสียต่อไต และทำให้เกิดโปรตีนรั่วในปัสสาวะได้ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับผลข้างเคียงของยาที่รับประทาน
• การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ: การติดเชื้อรุนแรงอาจทำให้ไตทำงานผิดปกติชั่วคราวและเกิดโปรตีนรั่วได้

อาการที่อาจสังเกตได้

ถึงแม้ว่าในระยะเริ่มต้น ภาวะโปรตีนในปัสสาวะอาจไม่มีอาการใดๆ แสดงออกมาให้เห็น แต่เมื่อไตเริ่มทำงานแย่ลง อาการต่อไปนี้อาจปรากฏ:

• ปัสสาวะเป็นฟองมากผิดปกติ: เนื่องจากโปรตีนที่อยู่ในปัสสาวะทำให้เกิดฟอง
• บวมบริเวณต่างๆ ของร่างกาย: โดยเฉพาะบริเวณเท้า ข้อเท้า หรือรอบดวงตา เกิดจากการที่โปรตีนในเลือดลดลง ทำให้ความสามารถในการรักษาสมดุลของเหลวในร่างกายลดลง
• อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย: ไตที่ไม่สามารถทำงานได้เต็มที่ จะส่งผลต่อความสามารถในการผลิตฮอร์โมนที่กระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง ทำให้เกิดภาวะโลหิตจางและอ่อนเพลีย
• เบื่ออาหาร: ความผิดปกติในการทำงานของไตอาจส่งผลต่อความอยากอาหาร

ความสำคัญของการตรวจวินิจฉัยและการรักษา

หากสงสัยว่าตนเองอาจมีภาวะโปรตีนในปัสสาวะ สิ่งสำคัญที่สุดคือการปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด การตรวจปัสสาวะเป็นวิธีที่ง่ายและรวดเร็วในการตรวจหาโปรตีนในปัสสาวะ หากพบโปรตีนในปัสสาวะ แพทย์อาจทำการตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุของความผิดปกติและประเมินการทำงานของไตอย่างละเอียด

การรักษาภาวะโปรตีนในปัสสาวะจะมุ่งเน้นไปที่การรักษาสาเหตุที่ทำให้เกิดความเสียหายต่อไต และการควบคุมอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้น การรักษาอาจรวมถึงการใช้ยา การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด การควบคุมความดันโลหิต และการจำกัดปริมาณโปรตีนในอาหาร

บทสรุป

ภาวะโปรตีนในปัสสาวะเป็นสัญญาณเตือนที่สำคัญว่าไตอาจกำลังมีปัญหา การตรวจพบและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยชะลอความเสื่อมของไต และป้องกันภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้นได้ หากคุณมีความกังวลเกี่ยวกับสุขภาพไตของคุณ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยและรับคำแนะนำในการดูแลรักษาที่เหมาะสม

ข้อควรจำ: ข้อมูลที่กล่าวมานี้เป็นเพียงข้อมูลเบื้องต้น ไม่สามารถนำไปใช้ในการวินิจฉัยหรือรักษาโรคด้วยตนเองได้ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่ถูกต้อง