Ultrasound ใช้รังสีอะไร

อัลตราซาวนด์: เทคโนโลยีการสร้างภาพทางการแพทย์ที่ปราศจากรังสีอันตราย

อัลตราซาวนด์ (Ultrasound) เป็นเทคนิคการสร้างภาพทางการแพทย์ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย เนื่องจากความปลอดภัย ความสะดวก และความสามารถในการให้ภาพที่มีรายละเอียดสูง แต่แตกต่างจากการตรวจเอกซเรย์หรือการสแกน CT ที่ใช้รังสีไอออนไนซ์ อัลตราซาวนด์นั้น ไม่ใช้รังสีใดๆ แต่ใช้หลักการของ คลื่นเสียงความถี่สูง (Ultrasonic waves) แทน

คลื่นเสียงความถี่สูงเหล่านี้ ซึ่งมีค่าความถี่สูงกว่าที่หูมนุษย์สามารถได้ยิน จะถูกส่งผ่านตัวส่งสัญญาณ (transducer) เข้าไปยังร่างกาย คลื่นเสียงจะเดินทางผ่านเนื้อเยื่อต่างๆ และเมื่อสะท้อนกลับมายังตัวส่งสัญญาณ เครื่องอัลตราซาวนด์จะประมวลผลข้อมูลการสะท้อนนี้ เพื่อสร้างภาพสองมิติหรือสามมิติของอวัยวะภายใน

ความแตกต่างของความหนาแน่นและความยืดหยุ่นของเนื้อเยื่อต่างๆ จะทำให้เกิดการสะท้อนคลื่นเสียงที่แตกต่างกัน ทำให้แพทย์สามารถแยกแยะอวัยวะ กล้ามเนื้อ และหลอดเลือดได้อย่างชัดเจน ภาพที่ได้จะแสดงให้เห็นถึงโครงสร้างและลักษณะของเนื้อเยื่อ เช่น ขนาด รูปร่าง และความผิดปกติต่างๆ หากมี

ข้อดีเด่นของการใช้อัลตราซาวนด์ คือความปลอดภัย เนื่องจากไม่ใช้รังสีไอออนไนซ์ จึงสามารถใช้ตรวจได้กับผู้ป่วยทุกกลุ่มอายุ รวมถึงหญิงตั้งครรภ์ โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ นอกจากนี้ ยังเป็นวิธีการตรวจที่รวดเร็ว ไม่เจ็บปวด และไม่จำเป็นต้องเตรียมตัวที่ยุ่งยาก ทำให้เป็นที่นิยมใช้ในการตรวจวินิจฉัยโรคต่างๆ มากมาย เช่น:

• การตรวจครรภ์: ติดตามการเจริญเติบโตของทารก ตรวจหาความผิดปกติต่างๆ
• ตรวจหาความผิดปกติของอวัยวะภายใน: เช่น ตับ ไต ม้าม ถุงน้ำดี และต่อมลูกหมาก
• ตรวจสอบการไหลเวียนโลหิต: เช่น การตรวจดูเส้นเลือดแดงและเส้นเลือดดำ ตรวจหาลิ่มเลือด
• ตรวจสอบต่อมไทรอยด์
• ตรวจสอบกล้ามเนื้อและข้อต่อ

แม้ว่าอัลตราซาวนด์จะเป็นวิธีการตรวจที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ แต่ก็มีข้อจำกัดอยู่บ้าง เช่น อาจไม่สามารถสร้างภาพอวัยวะที่ล้อมรอบด้วยกระดูกหนาแน่นได้ดี หรืออาจไม่สามารถตรวจพบความผิดปกติในระยะเริ่มต้นได้เสมอไป ดังนั้น แพทย์อาจเลือกใช้เทคนิคการตรวจอื่นๆ ร่วมด้วย เพื่อให้ได้การวินิจฉัยที่แม่นยำยิ่งขึ้น

สรุปแล้ว อัลตราซาวนด์เป็นเทคโนโลยีการสร้างภาพทางการแพทย์ที่ทรงประสิทธิภาพ ปลอดภัย และเข้าถึงได้ง่าย โดยอาศัยหลักการของคลื่นเสียงความถี่สูง ไม่ใช่รังสี จึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้แพทย์สามารถวินิจฉัยและรักษาโรคต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลที่ดีที่สุด