กลั้นฉี่นานสุดกี่ชั่วโมง

กลั้นฉี่นาน…อันตรายกว่าที่คิด: ไขข้อข้องใจเรื่องการกลั้นปัสสาวะและผลกระทบต่อสุขภาพ

หลายครั้งในชีวิตประจำวัน เราอาจต้องเผชิญสถานการณ์ที่ทำให้ไม่สามารถเข้าห้องน้ำได้ทันที ไม่ว่าจะเป็นการเดินทาง, การประชุมที่สำคัญ, หรือแม้แต่การติดพันกับกิจกรรมที่กำลังทำอยู่ ทำให้ต้อง “กลั้นฉี่” เป็นระยะเวลาหนึ่ง แต่คุณรู้หรือไม่ว่า การกลั้นปัสสาวะบ่อยๆ หรือนานเกินไปนั้น อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด

ทำไมการกลั้นปัสสาวะถึงไม่ดีต่อสุขภาพ?

กระเพาะปัสสาวะของเราเปรียบเสมือนถุงที่คอยรองรับปัสสาวะที่ไตกรองออกมา เมื่อปัสสาวะเต็มในระดับหนึ่ง ร่างกายจะส่งสัญญาณเตือนให้เรารู้สึกปวดปัสสาวะ หากเราฝืนกลั้นเป็นเวลานาน จะเกิดอะไรขึ้น?

• กระเพาะปัสสาวะอ่อนแอ: การกลั้นปัสสาวะบ่อยๆ จะทำให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะยืดและอ่อนแอลง เมื่อกล้ามเนื้ออ่อนแอลง การควบคุมการปัสสาวะจะทำได้ยากขึ้น และอาจนำไปสู่ภาวะปัสสาวะเล็ดในที่สุด
• ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ (UTI): ปัสสาวะที่ค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะเป็นเวลานาน เป็นแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อแบคทีเรียอย่างดี ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิด UTI โดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีท่อปัสสาวะสั้นกว่าผู้ชาย
• ปวดท้องน้อยและไต: การกลั้นปัสสาวะนานๆ อาจทำให้เกิดอาการปวดท้องน้อย และในกรณีที่รุนแรงอาจส่งผลกระทบต่อไต ทำให้ไตทำงานหนักขึ้น
• ปัสสาวะไหลย้อนกลับ: หากกลั้นปัสสาวะบ่อยเกินไป อาจทำให้ปัสสาวะไหลย้อนกลับไปยังไต ซึ่งเป็นอันตรายต่อการทำงานของไตในระยะยาว
• กระเพาะปัสสาวะอักเสบ: การกลั้นปัสสาวะเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะปัสสาวะ นำไปสู่อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ซึ่งมีอาการปวดปัสสาวะบ่อย และรู้สึกแสบร้อนขณะปัสสาวะ

นานแค่ไหนถึงเรียกว่า “นานเกินไป”?

ระยะเวลาที่ร่างกายสามารถกลั้นปัสสาวะได้นั้นแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น

• อายุ: เด็กเล็กและผู้สูงอายุมีความสามารถในการกลั้นปัสสาวะได้น้อยกว่าวัยอื่นๆ
• เพศ: ผู้หญิงมักมีความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะมากกว่าผู้ชาย
• ปริมาณน้ำที่ดื่ม: การดื่มน้ำมากจะทำให้ปัสสาวะบ่อยขึ้น
• สภาวะสุขภาพ: ผู้ที่มีโรคประจำตัวบางอย่าง เช่น โรคเบาหวาน หรือโรคเกี่ยวกับระบบประสาท อาจมีความสามารถในการควบคุมปัสสาวะลดลง
• กิจวัตรประจำวัน: ผู้ที่ต้องทำงานในสภาพแวดล้อมที่จำกัดการเข้าห้องน้ำ อาจต้องกลั้นปัสสาวะนานกว่าปกติ

โดยทั่วไปแล้ว ผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีสามารถกลั้นปัสสาวะได้ประมาณ 3-6 ชั่วโมง แต่ไม่ควรฝืนกลั้นนานเกินความจำเป็น การกลั้นปัสสาวะนานกว่า 6 ชั่วโมง ถือว่านานเกินไป และอาจเริ่มส่งผลเสียต่อสุขภาพได้

เคล็ดลับง่ายๆ เพื่อสุขภาพที่ดีของระบบทางเดินปัสสาวะ

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: การดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสม (ประมาณ 8 แก้วต่อวัน) ช่วยให้ไตทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และป้องกันการเกิด UTI
• เข้าห้องน้ำเป็นประจำ: อย่ารอให้ปวดปัสสาวะจนทนไม่ไหว ควรเข้าห้องน้ำเมื่อรู้สึกปวด หรืออย่างน้อยทุก 2-3 ชั่วโมง
• หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์: เครื่องดื่มเหล่านี้มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ซึ่งอาจทำให้ปวดปัสสาวะบ่อยขึ้น
• สังเกตอาการผิดปกติ: หากมีอาการปวดปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะแสบขัด หรือปัสสาวะมีเลือดปน ควรปรึกษาแพทย์ทันที
• ฝึกบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (Kegel exercises): การบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเป็นประจำ ช่วยให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะแข็งแรง และควบคุมการปัสสาวะได้ดีขึ้น

สรุป

การกลั้นปัสสาวะนานๆ อาจดูเหมือนเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่หากทำบ่อยๆ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว การดูแลสุขภาพระบบทางเดินปัสสาวะที่ดี เริ่มได้จากการใส่ใจสัญญาณเตือนของร่างกาย ดื่มน้ำให้เพียงพอ เข้าห้องน้ำเป็นประจำ และหลีกเลี่ยงการกลั้นปัสสาวะนานเกินไป เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว