การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังทําอย่างไร

ไขข้อข้องใจ: ขั้นตอนการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังอย่างละเอียด

การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้แพทย์สามารถระบุสารก่อภูมิแพ้ (Allergen) ที่เป็นต้นเหตุของอาการแพ้ต่างๆ ได้อย่างแม่นยำและรวดเร็ว แม้ขั้นตอนจะดูเรียบง่าย แต่เบื้องหลังนั้นมีความละเอียดอ่อนและจำเป็นต้องดำเนินการโดยบุคลากรทางการแพทย์ที่ได้รับการฝึกฝนมา บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกขั้นตอนการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง พร้อมไขข้อสงสัยต่างๆ ที่คุณอาจมี

ทำไมต้องทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง?

ก่อนที่เราจะไปดูขั้นตอนการทดสอบ การทำความเข้าใจถึงความสำคัญของการทดสอบนี้เป็นสิ่งสำคัญ อาการแพ้สามารถแสดงออกได้หลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่ผื่นคันเล็กน้อย ไปจนถึงอาการรุนแรงถึงชีวิตอย่างภาวะช็อกจากการแพ้ (Anaphylaxis) การทราบว่าคุณแพ้สารใด จะช่วยให้คุณสามารถหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้เหล่านั้น และวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม

การเตรียมตัวก่อนเข้ารับการทดสอบ

• ปรึกษาแพทย์: สิ่งสำคัญที่สุดคือการปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านภูมิแพ้ เพื่อประเมินอาการ ประวัติทางการแพทย์ และความจำเป็นในการทดสอบ แพทย์จะสอบถามเกี่ยวกับยาที่กำลังรับประทานอยู่ โดยเฉพาะยาแก้แพ้ (Antihistamines) และยาบางชนิดที่อาจส่งผลต่อผลการทดสอบ แพทย์อาจสั่งให้หยุดยาเหล่านั้นก่อนเข้ารับการทดสอบตามระยะเวลาที่เหมาะสม
• หลีกเลี่ยงการทาครีมหรือโลชั่น: ในวันที่ทำการทดสอบ ควรงดทาครีม โลชั่น หรือผลิตภัณฑ์ใดๆ บนผิวหนังบริเวณที่จะทำการทดสอบ เพื่อไม่ให้รบกวนผลการทดสอบ
• พักผ่อนให้เพียงพอ: การพักผ่อนให้เพียงพอจะช่วยให้ร่างกายอยู่ในสภาพที่พร้อมสำหรับการทดสอบ

ขั้นตอนการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง (Skin Prick Test):

1. การทำความสะอาดผิวหนัง: แพทย์จะทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่จะทำการทดสอบ (โดยทั่วไปคือบริเวณท้องแขนหรือแผ่นหลัง) ด้วยแอลกอฮอล์
2. การทำเครื่องหมาย: แพทย์จะใช้ปากกาทำเครื่องหมายตำแหน่งที่จะทำการทดสอบ โดยแต่ละตำแหน่งจะถูกกำหนดให้เป็นสารก่อภูมิแพ้ที่แตกต่างกัน
3. หยดสารก่อภูมิแพ้: แพทย์จะหยดสารก่อภูมิแพ้ที่เจือจางแล้วลงบนผิวหนังในแต่ละตำแหน่งที่ทำเครื่องหมายไว้ โดยทั่วไปจะมีการทดสอบกับสารก่อภูมิแพ้หลายชนิดพร้อมกัน เช่น ละอองเกสรดอกไม้ ไรฝุ่น ขนสัตว์ อาหารบางชนิด เป็นต้น
4. การสะกิดผิวหนัง: แพทย์จะใช้เข็มสะกิด (Lancet) ที่สะอาด สะกิดผิวหนังเบาๆ บริเวณที่หยดสารก่อภูมิแพ้ การสะกิดนี้ไม่ได้ทำให้เกิดความเจ็บปวดมากนัก เพียงแค่ทำให้สารก่อภูมิแพ้ซึมเข้าสู่ผิวหนังชั้นบนได้
5. การรอผล: หลังจากนั้นจะต้องรอประมาณ 15-20 นาที เพื่อสังเกตปฏิกิริยาของผิวหนังต่อสารก่อภูมิแพ้
6. การอ่านผล: หากมีอาการแพ้ สารก่อภูมิแพ้ที่ตำแหน่งนั้นจะทำให้เกิดตุ่มนูนแดง (Wheal) และมีอาการคันบริเวณนั้น ขนาดของตุ่มและความรุนแรงของอาการคันจะเป็นตัวบ่งชี้ถึงระดับการแพ้ แพทย์จะทำการวัดขนาดของตุ่มและบันทึกผล
7. การทำความสะอาดผิวหนัง: หลังจากการอ่านผลเสร็จสิ้น แพทย์จะทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่ทำการทดสอบ

สิ่งที่ควรทราบหลังการทดสอบ:

• อาการคันและรอยแดงจากการทดสอบจะค่อยๆ หายไปภายใน 1-2 ชั่วโมง
• หลีกเลี่ยงการเกาบริเวณที่ทำการทดสอบ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
• ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับผลการทดสอบ และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

ข้อควรระวัง:

แม้ว่าการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังจะเป็นวิธีที่ปลอดภัย แต่ก็มีความเสี่ยงเล็กน้อยที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น อาการแพ้รุนแรง (Anaphylaxis) ซึ่งพบได้น้อยมาก ดังนั้นการทดสอบจึงควรทำในสถานพยาบาลที่มีอุปกรณ์และบุคลากรที่พร้อมรับมือกับภาวะฉุกเฉิน

สรุป:

การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังเป็นขั้นตอนสำคัญในการระบุสารก่อภูมิแพ้ที่เป็นต้นเหตุของอาการแพ้ หากคุณสงสัยว่าตนเองมีอาการแพ้ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านภูมิแพ้เพื่อประเมินอาการและพิจารณาว่าการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังเป็นสิ่งจำเป็นหรือไม่ การทราบถึงสารก่อภูมิแพ้จะช่วยให้คุณสามารถหลีกเลี่ยงสารเหล่านั้น และวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น