การฟอกไตมีกี่วิธี อะไรบ้าง

การฟอกไต: ทางเลือกเพื่อชีวิตที่ยืนยาว

เมื่อไตของเราทำงานล้มเหลว ไม่สามารถกรองของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ “การฟอกไต” จะกลายเป็นทางเลือกสำคัญที่ช่วยต่อชีวิตและยกระดับคุณภาพชีวิตให้แก่ผู้ป่วย

แม้ “การฟอกไต” จะเป็นคำคุ้นหู แต่หลายคนอาจยังไม่ทราบว่า จริงๆ แล้ว การฟอกไตไม่ได้มีเพียงวิธีเดียว บทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับวิธีการฟอกไตที่หลากหลาย เพื่อเป็นความรู้พื้นฐานสำหรับผู้ที่สนใจ

การฟอกไต แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ

1. การฟอกเลือด (Hemodialysis)

การฟอกเลือดเป็นวิธีการฟอกไตที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย โดยอาศัยหลักการนำเลือดของผู้ป่วยออกไปกรองผ่านเครื่องฟอกไต ซึ่งภายในเครื่องจะมีแผ่นกรองพิเศษทำหน้าที่กำจัดของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากเลือด ก่อนจะส่งเลือดที่ผ่านการกรองแล้วกลับเข้าสู่ร่างกายผู้ป่วยอีกครั้ง

ข้อดีของการฟอกเลือด:

• มีประสิทธิภาพในการกำจัดของเสียและน้ำส่วนเกินได้สูง
• ช่วยควบคุมความดันโลหิตและระดับอิเล็กโทรไลต์ในเลือดได้ดี

ข้อจำกัดของการฟอกเลือด:

• ผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลหรือศูนย์ฟอกไต สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ครั้งละประมาณ 4-5 ชั่วโมง
• จำเป็นต้องดูแลเรื่องอาหารและการดื่มน้ำอย่างเคร่งครัด
• อาจเกิดผลข้างเคียง เช่น ความดันเลือดต่ำ รู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน หรือเป็นตะคริว

2. การล้างไตทางช่องท้อง (Peritoneal Dialysis)

วิธีนี้ใช้เยื่อบุช่องท้องของผู้ป่วยทำหน้าที่เป็นแผ่นกรอง โดยแพทย์จะใส่สายสวนเข้าไปในช่องท้อง จากนั้นจึงใส่น้ำยาล้างไตเข้าไป น้ำยาจะทำหน้าที่ดูดซับของเสียและน้ำส่วนเกินในเลือดผ่านเยื่อบุช่องท้อง ก่อนจะถูกระบายออกจากร่างกาย

การล้างไตทางช่องท้อง แบ่งออกเป็น 2 วิธี

• การล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง (Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis: CAPD): เป็นวิธีที่ผู้ป่วยสามารถทำได้ด้วยตัวเองที่บ้าน โดยเปลี่ยนน้ำยาล้างไตวันละหลายๆ ครั้ง
• การล้างไตทางช่องท้องแบบอัตโนมัติ (Automated Peritoneal Dialysis: APD): ใช้เครื่องจักรช่วยในการเปลี่ยนน้ำยาล้างไต โดยทั่วไปจะทำในช่วงกลางคืนขณะนอนหลับ

ข้อดีของการล้างไตทางช่องท้อง:

• ผู้ป่วยมีอิสระในการใช้ชีวิตประจำวันมากขึ้น ไม่ต้องเดินทางไปโรงพยาบาลบ่อยครั้ง
• มีผลข้างเคียงน้อยกว่าการฟอกเลือด
• ช่วยรักษาสมดุลของเหลวในร่างกายได้ดีกว่า

ข้อจำกัดของการล้างไตทางช่องท้อง:

• มีประสิทธิภาพในการกำจัดของเสียและน้ำส่วนเกินน้อยกว่าการฟอกเลือด
• มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องท้อง
• ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการฝึกฝนวิธีการล้างไตอย่างถูกต้อง

การเลือกวิธีการฟอกไตที่เหมาะสม ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น สุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย โรคประจำตัว ไลฟ์สไตล์ ความสะดวก และความพร้อมของอุปกรณ์และบุคลากรทางการแพทย์

แพทย์จะเป็นผู้ให้คำแนะนำและช่วยเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย เพื่อให้ผู้ป่วยมีชีวิตที่ยืนยาวและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

หมายเหตุ: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลความรู้ทั่วไปเท่านั้น ไม่สามารถทดแทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัย ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้องเหมาะสมกับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล

#ประเภท#ฟอกไต#วิธีการ