ค่าตับผิดปกติ เกิดจากอะไร

ค่าตับผิดปกติ: สัญญาณเตือนที่ต้องใส่ใจ ไม่ควรมองข้าม

ค่าตับผิดปกติ คือ สัญญาณที่บ่งบอกว่าตับของคุณกำลังเผชิญกับความท้าทายบางอย่าง อาจเป็นความเสียหาย การอักเสบ หรือการทำงานที่ไม่สมบูรณ์ ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ควรมองข้าม เพราะตับเป็นอวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่หลากหลาย ตั้งแต่การกำจัดสารพิษ การผลิตน้ำดีเพื่อช่วยย่อยอาหาร ไปจนถึงการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด

อะไรคือสาเหตุที่ทำให้ค่าตับผิดปกติ?

สาเหตุของค่าตับผิดปกติมีมากมาย และอาจซับซ้อนกว่าที่เราคิด นอกเหนือจากสาเหตุที่คุ้นเคยกันดี เช่น:

• พฤติกรรมการบริโภคอาหาร: อาหารที่มีไขมันสูง น้ำตาลมากเกินไป หรือการดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ ล้วนเป็นปัจจัยที่ส่งผลเสียต่อตับได้
• สารเคมีอันตราย: การสัมผัสสารเคมีที่เป็นพิษ ไม่ว่าจะเป็นจากสภาพแวดล้อมในการทำงาน หรือจากผลิตภัณฑ์ที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน ก็อาจเป็นอันตรายต่อตับได้
• ภาวะขาดเลือดไปเลี้ยงตับ: การที่ตับได้รับเลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอ อาจทำให้เซลล์ตับเสียหายและส่งผลให้ค่าตับผิดปกติ

ยังมีสาเหตุอื่นๆ ที่อาจไม่เป็นที่รู้จักมากนัก เช่น:

• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางประเภท โดยเฉพาะยาแก้ปวด ยาปฏิชีวนะ หรือยาสมุนไพรบางชนิด อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของตับได้
• โรคอ้วน: ภาวะอ้วนลงพุง ทำให้เกิดไขมันสะสมในตับ นำไปสู่ภาวะไขมันพอกตับ ซึ่งอาจพัฒนาไปเป็นภาวะตับอักเสบและตับแข็งได้
• การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ: ไวรัสตับอักเสบชนิดต่างๆ (A, B, C, D, E) สามารถทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังในตับ และนำไปสู่ความเสียหายระยะยาว
• โรคทางพันธุกรรม: โรคบางชนิดที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม เช่น โรควิลสัน (Wilson’s disease) หรือภาวะเหล็กเกิน (Hemochromatosis) อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของตับ
• โรคภูมิต้านตนเอง: ในบางกรณี ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายอาจโจมตีเซลล์ตับ ทำให้เกิดการอักเสบและเสียหาย

การตรวจสุขภาพ: กุญแจสำคัญในการตรวจพบความผิดปกติ

การตรวจสุขภาพเป็นประจำ โดยเฉพาะการตรวจเลือดเพื่อวัดค่าเอนไซม์ตับ (เช่น AST, ALT, ALP, GGT) เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการตรวจพบความผิดปกติของตับในระยะเริ่มต้น การตรวจพบความผิดปกติได้เร็วขึ้น จะช่วยให้สามารถเริ่มต้นการรักษาได้ทันท่วงที และลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน

สิ่งที่คุณควรทำเมื่อค่าตับผิดปกติ

หากคุณได้รับการแจ้งว่าค่าตับของคุณผิดปกติ สิ่งแรกที่คุณควรทำคือ ปรึกษาแพทย์ แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจสั่งตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจอัลตราซาวนด์ตับ หรือการตัดชิ้นเนื้อตับไปตรวจ เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงของความผิดปกติ

อย่าละเลยสัญญาณเตือนจากร่างกายของคุณ

ค่าตับผิดปกติไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย หากคุณมีอาการที่สงสัยว่าเกี่ยวข้องกับตับ เช่น อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ตัวเหลือง ตาเหลือง หรือปวดท้องด้านขวาบน ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที

คำแนะนำเพิ่มเติม:

• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหาร หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง น้ำตาลมากเกินไป และแอลกอฮอล์
• ออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อควบคุมน้ำหนักและลดความเสี่ยงของภาวะไขมันพอกตับ
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารเคมีที่เป็นอันตราย
• ปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาหรือสมุนไพรใดๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณมีโรคประจำตัว
• รับการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ A และ B หากยังไม่เคยได้รับ

สรุป

ค่าตับผิดปกติเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงความผิดปกติของตับ ซึ่งอาจมีสาเหตุมากมาย การตรวจสุขภาพเป็นประจำและการปรึกษาแพทย์เมื่อพบความผิดปกติเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ได้รับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น