ตะกอนปัสสาวะมีอะไรบ้าง

ตะกอนปัสสาวะ: บ่งชี้สุขภาพที่คุณควรรู้

ปัสสาวะที่ดูใสสะอาดอาจไม่ใช่ภาพสะท้อนสุขภาพที่ดีเสมอไป การตรวจพบตะกอนในปัสสาวะแม้เพียงเล็กน้อยก็เป็นสัญญาณสำคัญที่บ่งบอกถึงความผิดปกติทางระบบทางเดินปัสสาวะหรืออวัยวะอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ตะกอนเหล่านี้ไม่ได้หมายถึงโรคร้ายแรงเสมอไป แต่การเพิกเฉยอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงได้ บทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับตะกอนปัสสาวะชนิดต่างๆ และความหมายเบื้องต้น แต่โปรดจำไว้ว่า การวินิจฉัยโรคควรทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น

ตะกอนปัสสาวะนั้นมีหลากหลายชนิด เราสามารถแบ่งกลุ่มได้อย่างกว้างๆ ดังนี้:

1. เซลล์ต่างๆ:

• เม็ดเลือดแดง (Red Blood Cells): การพบเม็ดเลือดแดงในปัสสาวะ (hematuria) อาจเกิดจากการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ การบาดเจ็บของทางเดินปัสสาวะ โรคไต หรือแม้แต่โรคมะเร็งทางเดินปัสสาวะ สีปัสสาวะอาจเปลี่ยนเป็นสีแดงหรือน้ำตาล ปริมาณและลักษณะของเม็ดเลือดแดงจะช่วยแพทย์ในการวินิจฉัย
• เม็ดเลือดขาว (White Blood Cells): การพบเม็ดเลือดขาวในปัสสาวะ (pyuria) บ่อยครั้งบ่งชี้ถึงการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา อาจมีอาการร่วม เช่น ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะมีกลิ่นเหม็น
• เซลล์เยื่อบุทางเดินปัสสาวะ (Epithelial Cells): เซลล์เยื่อบุเหล่านี้หลุดลอกออกจากทางเดินปัสสาวะเป็นเรื่องปกติ แต่การพบเซลล์ในปริมาณมากอาจบ่งบอกถึงการอักเสบ การติดเชื้อ หรือความผิดปกติของทางเดินปัสสาวะ

2. สารประกอบต่างๆ:

• ผลึก (Crystals): ผลึกต่างๆ เช่น ผลึกกรดยูริค ผลึกออกซาเลต หรือผลึกฟอสเฟต สามารถพบได้ในปัสสาวะ บางชนิดอาจเป็นส่วนประกอบปกติ แต่การสะสมในปริมาณมากอาจเป็นสาเหตุของการเกิดนิ่วในไตหรือกระเพาะปัสสาวะ
• แบคทีเรีย (Bacteria): การพบแบคทีเรียในปัสสาวะมักเป็นสัญญาณของการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย
• เชื้อรา (Fungi): การพบเชื้อราในปัสสาวะอาจเกิดจากการติดเชื้อราในระบบทางเดินปัสสาวะ มักพบในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
• โปรตีน (Protein): การพบโปรตีนในปัสสาวะ (proteinuria) อาจเป็นสัญญาณของโรคไต ความดันโลหิตสูง หรือโรคอื่นๆ ที่ส่งผลต่อไต

3. สารอื่นๆ:

• ไขมัน (Lipids): ไขมันในปัสสาวะอาจบ่งบอกถึงโรคไตหรือความผิดปกติของการเผาผลาญ
• เมือก (Mucus): การพบเมือกในปัสสาวะในปริมาณเล็กน้อยอาจเป็นเรื่องปกติ แต่ปริมาณมากอาจบ่งบอกถึงการอักเสบของทางเดินปัสสาวะ

บทความนี้เป็นเพียงข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น การตรวจพบตะกอนในปัสสาวะจำเป็นต้องได้รับการตรวจสอบโดยแพทย์ แพทย์จะทำการประเมินอาการ ประวัติสุขภาพ และผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการอื่นๆ เพื่อทำการวินิจฉัยที่ถูกต้องและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม อย่าพยายามวินิจฉัยหรือรักษาตนเอง การพบแพทย์ทันทีเป็นสิ่งสำคัญที่สุดหากคุณพบความผิดปกติในปัสสาวะของคุณ