ตุ่มเลือดออกใต้ผิวหนังคืออะไร

ตุ่มเลือดออกใต้ผิวหนัง: สัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม

ตุ่มเลือดออกใต้ผิวหนัง หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า “รอยช้ำ” (bruise) หรือ “จ้ำเลือด” (purpura) นั้น เกิดจากการที่เส้นเลือดฝอยใต้ผิวหนังแตกและมีเลือดซึมออกมาสะสมอยู่ใต้ผิวหนัง ทำให้เกิดเป็นจุดหรือรอยสีม่วงแดง แม้ว่ารอยช้ำส่วนใหญ่จะเกิดจากการกระแทกหรือการบาดเจ็บเล็กน้อยที่มองไม่เห็น แต่การเกิดรอยช้ำขึ้นง่าย จำนวนมาก หรือมีขนาดใหญ่ผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงกว่านั้นได้ จึงควรให้ความสำคัญและสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด

สาเหตุของตุ่มเลือดออกใต้ผิวหนัง

สาเหตุของตุ่มเลือดออกใต้ผิวหนังมีความหลากหลาย ตั้งแต่สาเหตุที่ไม่ร้ายแรงไปจนถึงสาเหตุที่ต้องการการดูแลรักษาจากแพทย์ ได้แก่:

• การบาดเจ็บ: นี่คือสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด การกระแทก การชน การถูกของแข็งทิ่มแทง หรือแม้แต่การกดทับอย่างแรง ล้วนสามารถทำให้เส้นเลือดฝอยใต้ผิวหนังแตกได้ รอยช้ำที่เกิดจากสาเหตุนี้มักมีขนาดและสีที่แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการบาดเจ็บ

• ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ (Thrombocytopenia): เกล็ดเลือดมีบทบาทสำคัญในการแข็งตัวของเลือด หากร่างกายมีเกล็ดเลือดต่ำ เลือดจะแข็งตัวได้ยากขึ้น จึงทำให้เกิดรอยช้ำได้ง่าย แม้เพียงการสัมผัสเบาๆ นอกจากนี้ ยังอาจพบจุดเลือดออกเล็กๆ กระจายอยู่ทั่วร่างกาย หรือมีเลือดออกตามไรฟันได้ด้วย

• ภาวะเลือดออกผิดปกติ (Bleeding Disorders): โรคฮีโมฟีเลีย โรค von Willebrand disease และโรคอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด สามารถทำให้เกิดรอยช้ำได้ง่ายและมีขนาดใหญ่ รวมถึงมีเลือดออกได้ง่ายในบริเวณอื่นๆของร่างกาย

• การใช้ยาบางชนิด: ยาแอสไพริน ยาต้านการแข็งตัวของเลือด และยาบางชนิดสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดรอยช้ำได้

• โรคตับและไต: โรคตับและไตเรื้อรัง สามารถทำให้ร่างกายผลิตสารที่จำเป็นต่อการแข็งตัวของเลือดได้ลดลง ส่งผลให้เกิดรอยช้ำได้ง่าย

• การขาดวิตามินซี: วิตามินซีมีบทบาทสำคัญในการสร้างคอลลาเจน ซึ่งช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับผนังหลอดเลือด การขาดวิตามินซีจึงอาจทำให้เกิดรอยช้ำได้ง่าย

เมื่อใดควรพบแพทย์

ควรปรึกษาแพทย์หากคุณพบว่า:

• เกิดรอยช้ำขึ้นง่ายและบ่อยครั้งโดยไม่ทราบสาเหตุ
• รอยช้ำมีขนาดใหญ่ผิดปกติ หรือมีจำนวนมาก
• มีอาการเลือดออกง่ายในบริเวณอื่นๆ เช่น เลือดกำเดาไหล เลือดออกตามไรฟัน หรือประจำเดือนมามากผิดปกติ
• มีอาการอื่นๆร่วมด้วย เช่น ไข้ อ่อนเพลีย หรือน้ำหนักลดลง

การวินิจฉัยสาเหตุของตุ่มเลือดออกใต้ผิวหนังจะอาศัยการตรวจร่างกาย ประวัติทางการแพทย์ และการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น การตรวจจำนวนเกล็ดเลือด การตรวจเวลาแข็งตัวของเลือด และการตรวจอื่นๆที่แพทย์เห็นว่าจำเป็น การรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนและรักษาสุขภาพให้แข็งแรงได้

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม