ทำไมผ่าตัดถึงเสี่ยงติดเชื้อ

ทำไมการผ่าตัดจึงเสี่ยงต่อการติดเชื้อ

การผ่าตัด ถึงแม้จะเป็นกระบวนการทางการแพทย์ที่ช่วยรักษาและเยียวยาโรคภัยไข้เจ็บ แต่ก็มาพร้อมกับความเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ไม่อาจมองข้าม การผ่าตัดเป็นการเปิดช่องทางให้เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้โดยตรง แม้ในสภาพแวดล้อมที่ผ่านการฆ่าเชื้ออย่างดีที่สุด ก็ยังมีความเป็นไปได้ที่เชื้อโรคจะเล็ดลอดเข้าไปได้ ความเสี่ยงนี้เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ร่วมกันส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายได้

ปัจจัยที่ทำให้เกิดการติดเชื้อหลังผ่าตัด:

• การบุกรุกของเชื้อโรค: กระบวนการผ่าตัดจำเป็นต้องมีการกรีดผิวหนังและเนื้อเยื่อ ซึ่งเป็นเกราะป้องกันตามธรรมชาติของร่างกายจากเชื้อโรค แม้จะมีการฆ่าเชื้ออย่างเคร่งครัด แต่ก็ยังมีโอกาสที่เชื้อโรคจากสิ่งแวดล้อม, อุปกรณ์, หรือแม้กระทั่งจากผิวหนังของผู้ป่วยเอง สามารถเข้าสู่บาดแผลได้
• ภาวะภูมิคุ้มกันของผู้ป่วย: ผู้ป่วยที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวาน, ผู้ป่วยโรคเอดส์, ผู้สูงอายุ, หรือผู้ที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน จะมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อหลังผ่าตัดสูงกว่าคนทั่วไป เนื่องจากร่างกายไม่สามารถต่อสู้กับเชื้อโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ชนิดของการผ่าตัด: การผ่าตัดบางชนิดมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อมากกว่าชนิดอื่น เช่น การผ่าตัดในบริเวณที่มีเชื้อโรคอยู่มาก เช่น ลำไส้ หรือ การผ่าตัดที่ใช้เวลานาน ยิ่งใช้เวลานานเท่าไหร่ โอกาสที่เชื้อโรคจะเข้าสู่บาดแผลก็ยิ่งมากขึ้นเท่านั้น
• การดูแลหลังผ่าตัด: การดูแลบาดแผลหลังผ่าตัดอย่างไม่ถูกต้อง เช่น การทำความสะอาดแผลไม่เพียงพอ หรือ การเปลี่ยนผ้าพันแผลไม่บ่อยพอ สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้

การลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อหลังผ่าตัด:

แพทย์และบุคลากรทางการแพทย์มีบทบาทสำคัญในการลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เช่น การควบคุมสภาพแวดล้อมในห้องผ่าตัดให้ปลอดเชื้อ, การใช้เทคนิคการผ่าตัดที่เหมาะสม, และการให้ยาปฏิชีวนะป้องกัน นอกจากนี้ ผู้ป่วยเองก็มีส่วนสำคัญในการลดความเสี่ยงเช่นกัน โดยการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เช่น การดูแลความสะอาดของบาดแผล, การรับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง, การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน, และการแจ้งแพทย์ทันทีหากมีอาการผิดปกติ เช่น มีไข้, ปวดบวมแดงบริเวณแผล, หรือมีหนอง

การผ่าตัดเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและมีความเสี่ยง การเข้าใจถึงปัจจัยเสี่ยงและการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อหลังผ่าตัด และช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้อย่างปลอดภัยและรวดเร็ว