ปวดบั้นเอวร้าวลงขาเกิดจากอะไร

ปวดบั้นเอวร้าวลงขา…ไม่ใช่แค่กล้ามเนื้ออักเสบเสมอไป: เจาะลึกสาเหตุและวิธีรับมือ

อาการปวดบั้นเอวร้าวลงขา เป็นอาการที่สร้างความทรมานและส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันของใครหลายคน สาเหตุที่พบบ่อยอย่างหนึ่งคือ กล้ามเนื้อหลังส่วนล่างอักเสบ อย่างที่คุณได้กล่าวมา ซึ่งมักเกิดจากการใช้งานกล้ามเนื้อซ้ำๆ การยกของหนักผิดท่า หรืออุบัติเหตุที่ทำให้กล้ามเนื้อบริเวณนั้นเกิดการเกร็งตัวและปวดร้าว

อย่างไรก็ตาม การปวดบั้นเอวร้าวลงขาไม่ได้มีสาเหตุเดียวเสมอไป การทำความเข้าใจถึงสาเหตุที่เป็นไปได้อื่นๆ จะช่วยให้เราสามารถวินิจฉัยและรับมือกับอาการได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

นอกเหนือจากกล้ามเนื้ออักเสบแล้ว สาเหตุที่พบบ่อยของอาการปวดบั้นเอวร้าวลงขา ได้แก่:

• หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท (Herniated Disc): หมอนรองกระดูกทำหน้าที่เป็นกันชนระหว่างกระดูกสันหลัง เมื่อหมอนรองกระดูกเกิดการฉีกขาดหรือเคลื่อนตัว จะทำให้เนื้อเยื่อภายในปลิ้นออกมาและกดทับเส้นประสาทที่ออกจากไขสันหลัง อาการที่พบคือ ปวดร้าวลงขา อาจมีอาการชา อ่อนแรง หรือรู้สึกเหมือนไฟฟ้าช็อต

• กระดูกสันหลังตีบแคบ (Spinal Stenosis): ช่องไขสันหลังแคบลง ทำให้เส้นประสาทที่อยู่ในช่องนั้นถูกกดทับ อาการที่พบคือ ปวดเมื่อย ตึง หรือชาที่ขา โดยเฉพาะเมื่อเดินหรือยืนเป็นเวลานาน

• ข้อต่อกระดูกสันหลังอักเสบ (Facet Joint Syndrome): ข้อต่อเล็กๆ ที่อยู่ระหว่างกระดูกสันหลังแต่ละชิ้นเกิดการอักเสบ ทำให้เกิดอาการปวดที่หลังส่วนล่างและอาจร้าวลงขา

• โรคข้อสะโพกเสื่อม (Hip Osteoarthritis): ความเสื่อมของข้อสะโพกสามารถทำให้เกิดอาการปวดที่สะโพก ต้นขา และอาจร้าวลงขาได้เช่นกัน

• กลุ่มอาการกล้ามเนื้อ Piriformis กดทับเส้นประสาท (Piriformis Syndrome): กล้ามเนื้อ Piriformis เป็นกล้ามเนื้อที่อยู่ในบริเวณก้น เมื่อกล้ามเนื้อนี้เกิดการเกร็งตัวหรืออักเสบ จะทำให้เส้นประสาท Sciatic ที่วิ่งผ่านใต้กล้ามเนื้อถูกกดทับ อาการที่พบคือ ปวดบริเวณก้น ร้าวลงขา และอาจมีอาการชา

เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์:

ถึงแม้ว่าอาการปวดบั้นเอวร้าวลงขาอาจหายได้เองจากการพักผ่อนและดูแลตัวเอง แต่หากมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่เหมาะสม:

• ปวดรุนแรงจนไม่สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวันได้
• อาการปวดแย่ลงเรื่อยๆ
• มีอาการชา อ่อนแรง หรือสูญเสียการควบคุมการขับถ่าย
• มีไข้ร่วมด้วย
• เคยมีประวัติการบาดเจ็บที่รุนแรง

การดูแลตัวเองเบื้องต้น:

• พักผ่อน: หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้ปวดมากขึ้น
• ประคบเย็น/ร้อน: ประคบเย็นในช่วง 24-48 ชั่วโมงแรกหลังเกิดอาการ จากนั้นจึงประคบร้อนเพื่อคลายกล้ามเนื้อ
• ยืดเหยียดกล้ามเนื้อ: การยืดเหยียดกล้ามเนื้อหลังส่วนล่างและกล้ามเนื้อบริเวณสะโพกสามารถช่วยลดอาการปวดได้
• ออกกำลังกาย: การออกกำลังกายที่เหมาะสมจะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและลดโอกาสการเกิดอาการปวดซ้ำ
• รับประทานยาแก้ปวด: ยาแก้ปวดที่หาซื้อได้เอง เช่น พาราเซตามอล หรือ ไอบูโพรเฟน สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดได้

สรุป:

อาการปวดบั้นเอวร้าวลงขาเกิดได้จากหลายสาเหตุ การทำความเข้าใจถึงสาเหตุที่เป็นไปได้ จะช่วยให้เราสามารถรับมือกับอาการได้อย่างถูกต้อง หากอาการไม่ดีขึ้นหรือมีอาการที่น่ากังวล ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้กลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีดังเดิม