ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีมีกี่แบบ

ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี: เลือกวิธีไหนดี?

นิ่วในถุงน้ำดีเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อย การรักษามักเกี่ยวข้องกับการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก ซึ่งปัจจุบันมีหลากหลายวิธี แต่ละวิธีมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันไป การเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุดขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ขนาดและตำแหน่งของนิ่ว สภาพร่างกายและโรคประจำตัวของผู้ป่วย รวมถึงความชำนาญของศัลยแพทย์

โดยทั่วไป การผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีสามารถแบ่งออกได้เป็นกลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้:

1. การผ่าตัดแบบเปิด: เป็นวิธีดั้งเดิม โดยการผ่าตัดเปิดแผลขนาดใหญ่บริเวณใต้ชายโครงขวาเพื่อนำถุงน้ำดีออก วิธีนี้แม้จะมองเห็นได้ชัดเจน แต่ผู้ป่วยต้องพักฟื้นนานกว่า มีแผลเป็นขนาดใหญ่ และมีความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนมากกว่า ปัจจุบันนิยมใช้ในกรณีที่มีภาวะแทรกซ้อน เช่น ถุงน้ำดีอักเสบรุนแรง ถุงน้ำดีแตก หรือมีพังผืดบริเวณช่องท้องมาก

2. การผ่าตัดผ่านกล้อง (Laparoscopic Cholecystectomy): เป็นวิธีที่นิยมใช้กันมากในปัจจุบัน โดยแพทย์จะเจาะรูเล็กๆ 3-4 รู บริเวณหน้าท้อง เพื่อสอดกล้องและเครื่องมือเข้าไปผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก ข้อดีคือแผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก เจ็บน้อยกว่า ฟื้นตัวเร็วกว่า และมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่าการผ่าตัดแบบเปิด

3. การสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทกจากภายนอก (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy: ESWL): เป็นวิธีที่ไม่ต้องผ่าตัด โดยใช้คลื่นกระแทกจากภายนอกร่างกายสลายนิ่วให้มีขนาดเล็กลง เพื่อให้สามารถขับออกทางท่อน้ำดีได้เอง วิธีนี้เหมาะสำหรับนิ่วที่มีขนาดเล็ก ไม่มีภาวะแทรกซ้อน และผู้ป่วยที่ไม่เหมาะสมกับการผ่าตัด อย่างไรก็ตาม วิธีนี้มีโอกาสที่นิ่วจะกลับมาเป็นซ้ำได้ และอาจไม่เหมาะกับผู้ป่วยบางราย เช่น ผู้ป่วยที่มีโรคเลือดออกง่าย หญิงตั้งครรภ์

4. การผ่าตัดผ่านกล้องช่องทางเดียว (Single-incision Laparoscopic Cholecystectomy): เป็นการผ่าตัดผ่านกล้องที่พัฒนาขึ้นมาใหม่ โดยใช้รูเดียวบริเวณสะดือในการสอดกล้องและเครื่องมือผ่าตัด ข้อดีคือแผลผ่าตัดมีขนาดเล็กมาก แทบมองไม่เห็น และลดโอกาสเกิดแผลเป็น แต่ต้องอาศัยความชำนาญของศัลยแพทย์เป็นอย่างสูง

นอกจากวิธีที่กล่าวมา ยังมีเทคนิคและวิธีการผ่าตัดอื่นๆ ที่อาจถูกนำมาใช้ในบางกรณี เช่น การผ่าตัดผ่านกล้องด้วยหุ่นยนต์ ซึ่งช่วยให้ศัลยแพทย์ควบคุมการผ่าตัดได้แม่นยำมากยิ่งขึ้น

การเลือกวิธีการผ่าตัดที่เหมาะสมที่สุด ควรปรึกษาและตัดสินใจร่วมกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยแพทย์จะประเมินจากปัจจัยต่างๆ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดและปลอดภัยที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย