รพ.สต. ให้บริการอะไรบ้าง

รพ.สต.: ประตูสู่สุขภาพดี เริ่มต้นที่ชุมชน

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล หรือ รพ.สต. เป็นหน่วยงานสาธารณสุขที่อยู่ใกล้ชิดประชาชนที่สุด เปรียบเสมือนประตูบานแรกสู่การมีสุขภาพดี โดยมุ่งเน้นการดูแลสุขภาพเชิงรุกในชุมชน ไม่เพียงแต่รักษาเมื่อเจ็บป่วย แต่ยังให้ความสำคัญกับการป้องกันโรค และส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพของตนเองอย่างยั่งยืน

บริการของ รพ.สต. ครอบคลุมหลากหลายด้าน ตั้งแต่การดูแลสุขภาพพื้นฐาน ไปจนถึงการส่งเสริมสุขภาพแบบองค์รวม โดยสามารถแบ่งออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ดังนี้

• บริการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค: นี่คือหัวใจสำคัญของ รพ.สต. ครอบคลุมตั้งแต่การให้คำปรึกษาแนะนำด้านสุขภาพ การตรวจคัดกรองโรคเบื้องต้น เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง การฉีดวัคซีนป้องกันโรคต่างๆ ตามช่วงวัย การให้ความรู้ด้านโภชนาการ สุขอนามัย การออกกำลังกาย การวางแผนครอบครัว รวมถึงการส่งเสริมสิ่งแวดล้อมที่ดีในชุมชน
• บริการรักษาพยาบาลเบื้องต้น: สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย รพ.สต. จะให้บริการตรวจวินิจฉัยเบื้องต้น จ่ายยา ทำแผล และให้คำแนะนำในการดูแลตนเอง กรณีที่อาการรุนแรงหรือมีความซับซ้อน รพ.สต. จะทำการประสานงานส่งต่อผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลที่มีศักยภาพสูงกว่า
• บริการฟื้นฟูสภาพ: สำหรับผู้ป่วยหลังผ่าตัด ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีภาวะพึ่งพิง รพ.สต. จะให้บริการฟื้นฟูสภาพ เช่น การกายภาพบำบัด เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติมากที่สุด
• บริการทันตกรรมขั้นพื้นฐาน: บาง รพ.สต. มีบริการทันตกรรมขั้นพื้นฐาน เช่น การตรวจสุขภาพช่องปาก การอุดฟัน การถอนฟัน เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงบริการด้านทันตกรรมได้ง่ายขึ้น
• บริการแพทย์แผนไทย: หลายแห่งมีบริการแพทย์แผนไทย เช่น การนวดแผนไทย การประคบสมุนไพร เพื่อเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการดูแลสุขภาพ
• การส่งเสริมสุขภาพชุมชน: รพ.สต. ทำงานร่วมกับ อสม. และผู้นำชุมชน ในการส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพของตนเอง เช่น การจัดตั้งกลุ่มออกกำลังกาย กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มแม่และเด็ก เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนในการดูแลสุขภาพ

ด้วยบทบาทที่หลากหลาย รพ.สต. จึงเป็นมากกว่าสถานพยาบาล แต่เป็นศูนย์กลางในการสร้างสุขภาพดีให้กับชุมชนอย่างยั่งยืน เป็นเสมือนเพื่อนบ้านที่คอยดูแลสุขภาพของคนในชุมชนอย่างใกล้ชิด และเป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศไทยสู่สังคมสุขภาพที่ดีอย่างแท้จริง