ลุกแล้วจะวูบเกิดจากอะไร

ลุกแล้ววูบ: ปรากฏการณ์ที่มองข้ามไม่ได้… เข้าใจกลไกและวิธีรับมือ

อาการ “ลุกแล้ววูบ” หรือ “Orthostatic Hypotension” ที่หลายคนอาจเคยประสบ พบได้บ่อยโดยเฉพาะในผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีสุขภาพบางอย่างที่เอื้ออำนวยต่อภาวะนี้ อาการดังกล่าวไม่ได้เป็นเพียงความรู้สึกไม่สบายชั่วครู่ แต่เป็นสัญญาณที่ร่างกายพยายามบอกอะไรบางอย่างที่เราไม่ควรละเลย

ทำไมถึงเกิด “ลุกแล้ววูบ”?

หัวใจของเรามีหน้าที่สูบฉีดโลหิตไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย เมื่อเราอยู่ในท่านั่งหรือนอนราบ เลือดจะไหลเวียนอย่างสะดวกสบาย แต่เมื่อเราลุกขึ้นยืนอย่างรวดเร็ว แรงโน้มถ่วงจะดึงเลือดลงสู่ช่วงล่างของร่างกาย ทำให้ปริมาณเลือดที่ไหลเวียนกลับไปยังหัวใจลดลง ส่งผลให้ความดันโลหิตลดต่ำลงชั่วขณะ

โดยปกติร่างกายของเราจะมีกลไกตอบสนองอัตโนมัติ เพื่อปรับความดันโลหิตให้คงที่ เช่น หัวใจจะเต้นเร็วขึ้น เส้นเลือดจะหดตัว เพื่อให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองได้อย่างเพียงพอ แต่ในบางกรณี กลไกนี้อาจทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่ทัน ส่งผลให้เกิดอาการหน้ามืด เวียนศีรษะ มึนงง หรือในบางรายอาจหมดสติไปชั่วขณะ

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดอาการ “ลุกแล้ววูบ”

นอกจากปัจจัยเรื่องอายุและความดันโลหิตต่ำแล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการ “ลุกแล้ววูบ” ได้ง่ายขึ้น เช่น:

• การขาดน้ำ: การดื่มน้ำไม่เพียงพอ ทำให้ปริมาณเลือดในร่างกายลดลง ทำให้ร่างกายปรับตัวยากเมื่อเปลี่ยนท่าทาง
• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางประเภท เช่น ยาลดความดัน ยาขับปัสสาวะ ยาคลายความกังวล อาจมีผลต่อการควบคุมความดันโลหิต
• โรคประจำตัว: โรคบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน โรคพาร์กินสัน โรคหัวใจ อาจส่งผลต่อระบบประสาทอัตโนมัติที่ควบคุมความดันโลหิต
• การพักผ่อนไม่เพียงพอ: การอดนอน ทำให้ร่างกายอ่อนเพลียและส่งผลต่อการทำงานของระบบไหลเวียนโลหิต
• การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ร้อนจัด: อุณหภูมิที่สูง ทำให้เส้นเลือดขยายตัว ทำให้ความดันโลหิตลดลง

จะรับมือกับอาการ “ลุกแล้ววูบ” ได้อย่างไร?

หากคุณมีอาการ “ลุกแล้ววูบ” บ่อยๆ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพ แต่เบื้องต้น คุณสามารถปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอาการ:

• ค่อยๆ เปลี่ยนท่าทาง: เมื่อลุกขึ้นยืน ให้ค่อยๆ ลุกขึ้นทีละขั้นตอน อย่าลุกขึ้นอย่างรวดเร็ว
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: ดื่มน้ำอย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน เพื่อรักษาระดับปริมาณเลือดในร่างกาย
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตแข็งแรงขึ้น
• หลีกเลี่ยงการยืนนานๆ: หากต้องยืนนานๆ ให้ขยับเขยื้อนร่างกายบ้าง เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต
• สวมถุงน่องซัพพอร์ต: ถุงน่องซัพพอร์ตช่วยบีบรัดขา ทำให้เลือดไหลเวียนกลับไปยังหัวใจได้ดีขึ้น
• ปรับเปลี่ยนการใช้ยา: หากสงสัยว่ายาที่ใช้อยู่อาจเป็นสาเหตุของอาการ ให้ปรึกษาแพทย์เพื่อปรับเปลี่ยนขนาดยา หรือเปลี่ยนไปใช้ยาอื่น

ข้อควรจำ: อาการ “ลุกแล้ววูบ” อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่ซ่อนอยู่ ดังนั้น หากคุณมีอาการดังกล่าวบ่อยๆ หรืออาการรุนแรง ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น

หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจเกี่ยวกับอาการ “ลุกแล้ววูบ” มากยิ่งขึ้น และรู้วิธีรับมือกับอาการดังกล่าวได้อย่างถูกต้อง เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว