สถานบริการสุขภาพ มีกี่ประเภท

สถานบริการสุขภาพ: มากกว่าแค่ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ และตติยภูมิ

ระบบบริการสุขภาพในประเทศไทยถูกออกแบบมาให้ครอบคลุมและเข้าถึงได้สำหรับทุกคน โดยแบ่งระดับการบริการออกเป็น ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ และตติยภูมิ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดี แต่ในความเป็นจริง ระบบสุขภาพไทยยังมีสถานบริการสุขภาพหลากหลายประเภทที่ซับซ้อนและเฉพาะเจาะจงกว่านั้น เพื่อตอบสนองความต้องการด้านสุขภาพที่หลากหลายของประชาชนอย่างครอบคลุม

นอกเหนือจากการแบ่งระดับตามความซับซ้อนของการรักษา เรายังสามารถจำแนกสถานบริการสุขภาพตามประเภทของบริการ ลักษณะการให้บริการ และกลุ่มเป้าหมาย ตัวอย่างเช่น:

• สถานบริการสุขภาพตามลักษณะการบริการ:

  • โรงพยาบาล: แบ่งเป็นโรงพยาบาลทั่วไป โรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลชุมชน และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) แต่ละแห่งมีขนาด บุคลากร และเครื่องมือที่แตกต่างกัน เพื่อรองรับผู้ป่วยที่มีความต้องการแตกต่างกันไป
  • คลินิก: มีทั้งคลินิกเวชกรรมทั่วไป คลินิกเฉพาะทาง เช่น คลินิกทันตกรรม คลินิกกายภาพบำบัด คลินิกผิวหนัง คลินิกตา เป็นต้น มักให้บริการในรูปแบบเฉพาะทางที่ไม่ซับซ้อนมากนัก
  • ศูนย์สุขภาพ: เน้นการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค และฟื้นฟูสภาพ เช่น ศูนย์บริการสาธารณสุข ศูนย์สุขภาพจิต ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพ ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ
  • หน่วยแพทย์เคลื่อนที่: ให้บริการในพื้นที่ห่างไกล เข้าถึงยาก หรือในสถานการณ์ฉุกเฉิน

• สถานบริการสุขภาพตามกลุ่มเป้าหมาย:

  • โรงพยาบาลเด็ก: เน้นการดูแลรักษาเด็กโดยเฉพาะ มีบุคลากรและอุปกรณ์ที่เหมาะสมกับวัย
  • โรงพยาบาลแม่และเด็ก: ให้บริการตั้งแต่การดูแลสุขภาพสตรีตั้งครรภ์ การคลอดบุตร และการดูแลทารกแรกเกิด
  • ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ: ให้บริการดูแลผู้สูงอายุทั้งในด้านสุขภาพและการดำเนินชีวิตประจำวัน

• สถานบริการสุขภาพเฉพาะทาง: อย่างที่กล่าวไปข้างต้น นอกจากโรงพยาบาลเฉพาะทางที่เรารู้จักกันดี เช่น โรงพยาบาลโรคหัวใจ โรงพยาบาลมะเร็ง ยังมีคลินิกเฉพาะทางต่างๆ ที่ให้บริการรักษาโรคเฉพาะอย่าง เช่น คลินิกโรคเบาหวาน คลินิกโรคไต คลินิกภูมิแพ้ ซึ่งช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลรักษาอย่างตรงจุดจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน

การเข้าใจถึงความหลากหลายของสถานบริการสุขภาพเหล่านี้ จะช่วยให้ประชาชนสามารถเลือกใช้บริการได้อย่างเหมาะสมกับความต้องการ และได้รับประโยชน์สูงสุดจากระบบบริการสุขภาพของประเทศ. การเลือกใช้บริการที่ถูกต้องตามระดับความรุนแรงของอาการ ไม่เพียงแต่ช่วยประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย แต่ยังช่วยลดความแออัดในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ และเปิดโอกาสให้ผู้ป่วยหนักได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีอีกด้วย