หินปูนในหู หลุด หาย เอง ได้ ไหม

หินปูนในหู หลุด หาย เอง ได้ไหม? ความจริงและความเข้าใจผิด

อาการเวียนศีรษะเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อย และสาเหตุหนึ่งที่พบบ่อยคือ “หินปูนในหู” หรือที่แพทย์เรียกว่า Benign Paroxysmal Positional Vertigo (BPPV) ความเข้าใจผิดที่พบได้บ่อยคือคิดว่า หินปูนเหล่านี้จะหลุดหายไปเองได้ ความจริงแล้ว แม้บางรายอาการอาจบรรเทาลงหรือหายไปชั่วคราว แต่การหายไปเองโดยสมบูรณ์นั้นไม่ใช่เรื่องปกติ และอาจกลับมาเป็นซ้ำได้ สำคัญที่สุดคือ BPPV ไม่ใช่โรคเมนิเอร์ (Meniere’s disease) แม้ว่าทั้งสองอย่างนี้จะทำให้เวียนศีรษะก็ตาม แต่มีสาเหตุและกลไกที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

BPPV คืออะไร?

BPPV เกิดจากการที่ผลึกแคลเซียมคาร์บอเนต (หินปูน) ขนาดเล็กในหูชั้นในหลุดออกจากตำแหน่งปกติ ไปอยู่ในช่องทางของระบบทรงตัว เมื่อเปลี่ยนท่าทางหรือเคลื่อนไหวศีรษะ ผลึกเหล่านี้จะเคลื่อนไหวไปกระตุ้นเซลล์รับความรู้สึกในหูชั้นใน ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะอย่างรุนแรง มักเกิดขึ้นเป็นช่วงๆ และหายไปอย่างรวดเร็วเมื่อหยุดการเคลื่อนไหว อาการมักเกิดขึ้นทันที และมีลักษณะเป็นการเวียนหัวแบบหมุนรอบๆ ไม่ใช่เวียนหัวแบบมึนงง

ทำไมจึงไม่ควรหวังว่าจะหายเอง?

ผลึกแคลเซียมคาร์บอเนตที่หลุดออกไปนั้น ไม่ได้หลุดหายไปเองได้ง่ายๆ โดยเฉพาะหากมันไปเกาะอยู่ที่ตำแหน่งที่ทำให้เกิดการกระตุ้นระบบทรงตัวอย่างต่อเนื่อง การรอให้หายเองอาจทำให้:

• อาการกำเริบซ้ำๆ: อาการอาจหายไปชั่วคราว แต่กลับมาเป็นซ้ำได้ง่าย โดยเฉพาะเมื่อเปลี่ยนท่าทางหรือเคลื่อนไหวศีรษะในลักษณะที่กระตุ้นให้ผลึกเคลื่อนที่
• ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน: อาการเวียนศีรษะอย่างรุนแรงอาจทำให้ยากต่อการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การขับรถ การเดิน หรือแม้แต่การลุกจากเตียง
• เกิดภาวะแทรกซ้อน: แม้ว่า BPPV จะไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่การรักษาที่ไม่เหมาะสมหรือการปล่อยปละละเลยอาจทำให้เกิดความวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า หรือส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในระยะยาว

การรักษา BPPV

ข่าวดีคือ BPPV สามารถรักษาให้หายได้ โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางหู คอ จมูก จะใช้เทคนิคการจัดกระดูกหูชั้นใน เช่น Epley maneuver หรือ Semont maneuver ซึ่งเป็นการเคลื่อนไหวศีรษะในท่าทางเฉพาะ เพื่อให้ผลึกแคลเซียมคาร์บอเนตกลับไปอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง เทคนิคเหล่านี้มีประสิทธิภาพสูง และมักจะช่วยบรรเทาอาการได้อย่างรวดเร็ว

สรุป

การหวังให้หินปูนในหูที่เป็นสาเหตุของ BPPV หายไปเองนั้น ไม่ใช่แนวทางที่ถูกต้อง เนื่องจากอาจทำให้เกิดอาการเรื้อรัง ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต และอาจมีความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน หากมีอาการเวียนศีรษะ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม เพื่อให้หายจากอาการได้อย่างรวดเร็วและปลอดภัย อย่าลืมว่า BPPV แตกต่างจากโรคเมนิเอร์อย่างสิ้นเชิง การรักษาจึงควรแตกต่างกันไปตามสาเหตุของโรค การวินิจฉัยที่ถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง