อาการเลี่ยนเกิดจากอะไร

ไขความลับอาการ “เลี่ยน” : มากกว่าแค่ความมัน…ทำไมถึงคลื่นไส้?

อาการ “เลี่ยน” เป็นอาการที่หลายคนเคยประสบพบเจอ อาจเริ่มต้นจากการกินอาหารที่อร่อยถูกปาก แต่เมื่อกินไปสักพัก กลับรู้สึกคลื่นไส้ ไม่อยากอาหาร หรือถึงขั้นต้องหยุดกินกลางคัน อาการนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่กับอาหารมันๆ อย่างเดียว แต่สามารถเกิดขึ้นได้กับอาหารหลากหลายประเภท แล้วอะไรคือสาเหตุที่แท้จริงของอาการ “เลี่ยน” กันแน่?

บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกเบื้องหลังอาการเลี่ยนที่มากกว่าแค่ความมัน เพื่อทำความเข้าใจกลไกการทำงานของร่างกายและค้นหาวิธีรับมือกับอาการนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เมื่อ “อร่อย” กลายเป็น “เอียน” : กลไกที่ซับซ้อนกว่าที่คิด

แม้ว่าความมันจะเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดอาการเลี่ยน แต่สาเหตุที่แท้จริงนั้นมีความซับซ้อนมากกว่านั้น และเกี่ยวข้องกับการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกายดังนี้:

• การกระตุ้นประสาทรับรส: อาหารที่มีรสชาติจัดจ้าน ไม่ว่าจะเป็นหวานจัด เค็มจัด เผ็ดจัด หรือมันจัด จะกระตุ้นประสาทรับรสบนลิ้นอย่างรุนแรง เมื่อเรากินอาหารเหล่านี้ในปริมาณมากเกินไป ประสาทรับรสอาจทำงานหนักเกินไปจนส่งสัญญาณไปยังสมองว่า “มากเกินไปแล้ว”
• ระบบทางเดินอาหารทำงานหนัก: อาหารที่มีไขมันสูงย่อยยากกว่าอาหารประเภทอื่นๆ ทำให้กระเพาะอาหารต้องใช้เวลานานในการย่อย ส่งผลให้เกิดอาการอึดอัด แน่นท้อง และคลื่นไส้ นอกจากนี้ ไขมันยังกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนที่ทำให้การบีบตัวของกระเพาะอาหารช้าลง ทำให้รู้สึกไม่สบายท้องมากยิ่งขึ้น
• กลิ่นที่รุนแรง: กลิ่นของอาหารก็มีส่วนสำคัญในการกระตุ้นอาการเลี่ยนได้เช่นกัน โดยเฉพาะอาหารที่มีกลิ่นแรง หรือกลิ่นเฉพาะตัว เมื่อเราได้รับกลิ่นอาหารนั้นต่อเนื่องเป็นเวลานาน ร่างกายอาจตีความว่ากลิ่นนั้นเป็นอันตรายและกระตุ้นให้เกิดอาการคลื่นไส้เพื่อป้องกันตัวเอง
• สภาวะทางจิตใจ: ความเครียด ความวิตกกังวล หรือแม้แต่ความทรงจำที่ไม่ดีเกี่ยวกับอาหารบางชนิด ก็สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการเลี่ยนได้เช่นกัน ตัวอย่างเช่น หากคุณเคยมีประสบการณ์ไม่ดีกับการกินอาหารทะเล อาจทำให้คุณรู้สึกเลี่ยนเมื่อได้กลิ่นหรือเห็นอาหารทะเล แม้ว่าคุณจะไม่ได้กินก็ตาม

สาเหตุอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการเลี่ยน:

นอกเหนือจากปัจจัยที่กล่าวมาข้างต้น ยังมีสาเหตุอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการเลี่ยนได้ เช่น:

• การแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance): การแพ้อาหารแฝงเป็นภาวะที่ร่างกายไม่สามารถย่อยอาหารบางชนิดได้อย่างสมบูรณ์ ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น ท้องอืด ท้องเสีย คลื่นไส้ และเลี่ยน
• การตั้งครรภ์: อาการแพ้ท้องในช่วงตั้งครรภ์ อาจทำให้คุณรู้สึกคลื่นไส้และเลี่ยนกับอาหารบางชนิด
• ผลข้างเคียงจากยา: ยาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดอาการคลื่นไส้และเลี่ยนได้

รับมือกับอาการเลี่ยน…อย่างถูกวิธี:

เมื่อรู้สึกเลี่ยน สิ่งที่ควรทำคือ:

• หยุดกินทันที: อย่าฝืนกินต่อไป เพราะจะทำให้อาการแย่ลง
• พักผ่อน: หาที่นั่งพักผ่อนในที่ที่อากาศถ่ายเทสะดวก
• ดื่มน้ำสะอาด: จิบน้ํ้าสะอาดทีละน้อย เพื่อช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้
• หลีกเลี่ยงกลิ่นฉุน: ออกจากบริเวณที่มีกลิ่นอาหารนั้น
• กินอาหารอ่อนๆ: หากรู้สึกดีขึ้นแล้ว ให้เริ่มกินอาหารอ่อนๆ ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม หรือโจ๊ก

เมื่อไหร่ที่ควรปรึกษาแพทย์?

หากอาการเลี่ยนเกิดขึ้นบ่อยครั้ง รุนแรง หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น อาเจียน ท้องเสีย หรือปวดท้อง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่ถูกต้อง

สรุป:

อาการเลี่ยนเป็นอาการที่ซับซ้อนและมีสาเหตุได้หลากหลาย การทำความเข้าใจกลไกการทำงานของร่างกายและการสังเกตอาการของตนเอง จะช่วยให้คุณรับมือกับอาการนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถหลีกเลี่ยงสาเหตุที่กระตุ้นให้เกิดอาการเลี่ยนได้ในอนาคต

หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์และช่วยให้คุณเข้าใจอาการ “เลี่ยน” ได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น!