เข็มฉีด SC เบอร์อะไร

เจาะลึกเรื่องเข็มฉีดยาใต้ผิวหนัง (SC): เบอร์ไหนที่ใช่?

การฉีดยาใต้ผิวหนัง (Subcutaneous Injection หรือ SC) เป็นวิธีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการบริหารยาหลายชนิด ทั้งยาอินซูลิน วัคซีน และยาอื่นๆ ที่ต้องการการดูดซึมอย่างช้าๆ และสม่ำเสมอ ซึ่งแตกต่างจากการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (Intramuscular Injection หรือ IM) ที่ยาจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้เร็วกว่า หัวใจสำคัญของการฉีด SC ที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยคือการเลือกใช้เข็มฉีดยาที่มีขนาดเหมาะสม

บทความนี้จะเจาะลึกถึงประเด็นเรื่องขนาดเข็มที่ใช้ในการฉีด SC โดยเน้นที่ปัจจัยสำคัญในการพิจารณา รวมถึงข้อควรระวังเพื่อให้การฉีดเป็นไปอย่างราบรื่น ลดความเจ็บปวด และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่ไม่พึงประสงค์

เบอร์เข็มกับการฉีดใต้ผิวหนัง: ทำไมต้องใส่ใจ?

ขนาดของเข็มฉีดยาถูกระบุด้วยเลข “G” (Gage) ซึ่งหมายถึงเส้นผ่านศูนย์กลางของเข็ม ยิ่งตัวเลขสูงขึ้น เข็มก็จะยิ่งเล็กและบางลง การเลือกเบอร์เข็มที่เหมาะสมมีความสำคัญอย่างยิ่งด้วยเหตุผลดังนี้:

• ความเจ็บปวด: เข็มที่เล็กกว่า (เบอร์สูงกว่า) มักจะก่อให้เกิดความเจ็บปวดน้อยกว่า เนื่องจากแทงผ่านผิวหนังได้ง่ายกว่าและสร้างความเสียหายน้อยกว่า
• การดูดซึมยา: ขนาดเข็มที่เหมาะสมจะช่วยให้ยาถูกฉีดเข้าไปในชั้นไขมันใต้ผิวหนังได้อย่างถูกต้อง ซึ่งเป็นบริเวณที่เหมาะสมสำหรับการดูดซึมยาอย่างช้าๆ และสม่ำเสมอ หากเข็มสั้นเกินไป ยาอาจถูกฉีดเข้าไปในชั้นผิวหนัง (Intradermal Injection หรือ ID) แทน ซึ่งจะส่งผลต่อการดูดซึมยา
• ภาวะแทรกซ้อน: การใช้เข็มที่ไม่เหมาะสม อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อน เช่น รอยช้ำ เลือดออก การอักเสบ หรือแม้แต่การฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อโดยไม่ได้ตั้งใจ

เบอร์เข็มที่แนะนำสำหรับการฉีด SC:

โดยทั่วไปแล้ว สำหรับการฉีดยาเข้าใต้ผิวหนัง (SC) จะแนะนำให้ใช้เข็มเบอร์ 25G หรือ 27G ที่มีความยาว ½ นิ้ว (13 มิลลิเมตร) แต่ก็มีปัจจัยอื่นๆ ที่ควรนำมาพิจารณาด้วยเช่นกัน:

• ปริมาณยา: สำหรับยาที่ต้องการฉีดในปริมาณน้อย (ไม่เกิน 2 มิลลิลิตร) เข็มเบอร์ 25G ความยาว ½ นิ้ว มักเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุด
• ความหนาของผิวหนังและชั้นไขมัน: ผู้ที่มีไขมันใต้ผิวหนังสักหน่อย เข็มยาว ½ นิ้วอาจเพียงพอ แต่สำหรับผู้ที่มีผอมบาง หรือเด็กเล็ก อาจต้องใช้เข็มที่สั้นกว่า (เช่น ⅜ นิ้ว) เพื่อป้องกันการฉีดเข้ากล้ามเนื้อโดยไม่ได้ตั้งใจ ในทางตรงกันข้าม ผู้ที่มีชั้นไขมันใต้ผิวหนังหนา อาจต้องใช้เข็มที่ยาวขึ้น (เช่น ⅝ นิ้ว) เพื่อให้แน่ใจว่ายาถูกฉีดเข้าไปในชั้นไขมันอย่างถูกต้อง
• ชนิดของยา: ยาบางชนิดอาจมีความหนืด (Viscosity) สูงกว่ายาอื่นๆ ซึ่งอาจทำให้การฉีดด้วยเข็มขนาดเล็กเป็นไปได้ยาก ในกรณีเช่นนี้ อาจจำเป็นต้องใช้เข็มที่ใหญ่ขึ้นเล็กน้อย (เช่น 23G หรือ 25G)
• อายุของผู้ป่วย: เด็กเล็กมักมีชั้นไขมันใต้ผิวหนังที่บางกว่าผู้ใหญ่ ดังนั้นการใช้เข็มที่สั้นกว่าจึงมีความจำเป็น

ข้อควรจำ:

• การดูดยา: สำหรับการดูดยาจากขวดยา (Vial) มักจะใช้เข็มเบอร์ 22G ขนาดยาว 1 นิ้ว ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าเล็กน้อยเพื่อให้ดูดยาได้ง่ายขึ้น หลังจากดูดยาแล้ว ควรเปลี่ยนเข็มเป็นเข็มที่เล็กกว่า (เช่น 25G หรือ 27G) ก่อนทำการฉีด
• ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร: หากคุณไม่แน่ใจว่าควรใช้เข็มขนาดใดในการฉีด SC ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร พวกเขาจะสามารถให้คำแนะนำที่เหมาะสมกับสถานการณ์ของคุณ
• เทคนิคการฉีด: การใช้เทคนิคการฉีดที่ถูกต้องก็มีความสำคัญเช่นกัน ควรยกผิวหนังขึ้นเล็กน้อยก่อนทำการฉีด เพื่อให้แน่ใจว่ายาถูกฉีดเข้าไปในชั้นไขมันใต้ผิวหนัง
• ความสะอาด: ก่อนทำการฉีดทุกครั้ง ควรล้างมือให้สะอาดและเช็ดบริเวณที่จะฉีดด้วยแอลกอฮอล์เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ

สรุป:

การเลือกขนาดเข็มที่เหมาะสมสำหรับการฉีดใต้ผิวหนังเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้การฉีดเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และลดความเจ็บปวด ควรพิจารณาปัจจัยต่างๆ เช่น ปริมาณยา ความหนาของผิวหนัง ชนิดของยา และอายุของผู้ป่วย หากไม่แน่ใจ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อขอคำแนะนำเพิ่มเติม การปฏิบัติตามคำแนะนำและใช้เทคนิคการฉีดที่ถูกต้อง จะช่วยให้การฉีด SC เป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัยยิ่งขึ้น