โรคหลอดเลือดสมองแบ่งออกเป็นกี่ประเภท

กว่าจะรู้ว่าสมองขาดเลือด: เจาะลึกประเภทของโรคหลอดเลือดสมอง และสัญญาณเตือนที่ต้องใส่ใจ

โรคหลอดเลือดสมอง หรือที่คนทั่วไปรู้จักกันในชื่อ “Stroke” เป็นภาวะร้ายแรงที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตของผู้คนมากมายทั่วโลก มันเกิดขึ้นเมื่อการไหลเวียนของเลือดไปยังสมองถูกขัดขวาง ทำให้เซลล์สมองขาดออกซิเจนและเริ่มตายไปอย่างรวดเร็ว ความรวดเร็วในการวินิจฉัยและการรักษาจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการลดความเสียหายและเพิ่มโอกาสในการฟื้นตัวของผู้ป่วย

บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกถึงประเภทต่างๆ ของโรคหลอดเลือดสมอง พร้อมทั้งเน้นย้ำถึงสัญญาณเตือนสำคัญที่ควรใส่ใจ เพื่อให้คุณสามารถรับมือกับภาวะนี้ได้อย่างทันท่วงที

โรคหลอดเลือดสมอง: สองขั้วของอันตราย

โดยทั่วไป โรคหลอดเลือดสมองสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่

• โรคหลอดเลือดสมองตีบ/อุดตัน (Ischemic Stroke): ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อหลอดเลือดที่นำเลือดไปเลี้ยงสมองเกิดการตีบแคบ หรืออุดตัน ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองได้ไม่เพียงพอ ส่งผลให้เซลล์สมองขาดออกซิเจนและสารอาหารที่จำเป็น สาเหตุหลักของการตีบ/อุดตัน มักมาจากการสะสมของคราบไขมันในหลอดเลือด (Atherosclerosis) หรือการเกิดลิ่มเลือด (Thrombosis) ที่เดินทางจากส่วนอื่นของร่างกายมาอุดตันหลอดเลือดในสมอง (Embolism)
  • Thrombotic Stroke: เกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดที่เกิดขึ้น ณ บริเวณนั้นๆ ในสมองเอง มักเกิดจากความเสื่อมของหลอดเลือดตามอายุ หรือโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน
  • Embolic Stroke: เกิดจากลิ่มเลือด หรือเศษชิ้นส่วนอื่น ๆ (เช่น คราบไขมัน) ที่หลุดลอยมาจากส่วนอื่นของร่างกาย เช่น หัวใจ หรือหลอดเลือดใหญ่ แล้วเดินทางมาอุดตันหลอดเลือดในสมอง
• โรคหลอดเลือดสมองแตก (Hemorrhagic Stroke): ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อหลอดเลือดในสมองแตก ทำให้เลือดไหลเข้าไปในเนื้อสมองโดยตรง เลือดที่ไหลออกมาจะไปกดทับเนื้อสมองและรบกวนการทำงานของเซลล์สมอง สาเหตุหลักของการแตกของหลอดเลือด มักเกิดจากความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดโป่งพอง (Aneurysm) หรือความผิดปกติของหลอดเลือด (Arteriovenous Malformation – AVM)
  • Intracerebral Hemorrhage: เลือดออกภายในเนื้อสมองโดยตรง มักเกิดจากความดันโลหิตสูงที่ไม่ได้รับการควบคุม
  • Subarachnoid Hemorrhage: เลือดออกในช่องว่างระหว่างสมองและเยื่อหุ้มสมองชั้นกลาง (Subarachnoid space) มักเกิดจากหลอดเลือดโป่งพองแตก

สัญญาณเตือนที่ต้องใส่ใจ: TIA (Transient Ischemic Attack) ภาวะหลอดเลือดสมองตีบชั่วคราว

นอกจากประเภทหลักทั้งสองแล้ว ยังมีภาวะที่เรียกว่า TIA (Transient Ischemic Attack) หรือ “มินิสโตรก” ซึ่งเป็นภาวะที่เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอเพียงชั่วคราว อาการของ TIA คล้ายคลึงกับอาการของโรคหลอดเลือดสมอง แต่จะหายไปภายในเวลาไม่กี่นาที หรือไม่เกิน 24 ชั่วโมง อย่างไรก็ตาม TIA ถือเป็นสัญญาณเตือนที่สำคัญว่าคุณมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคหลอดเลือดสมองในอนาคต ดังนั้น หากคุณมีอาการที่สงสัยว่าจะเป็น TIA ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาโดยด่วน

สัญญาณเตือนของโรคหลอดเลือดสมองที่คุณควรรู้:

• Face: ปากเบี้ยว หรือมุมปากตก
• Arm: แขนขาอ่อนแรง หรือชา
• Speech: พูดไม่ชัด พูดลำบาก หรือไม่เข้าใจคำพูด
• Time: หากพบอาการเหล่านี้ ให้รีบไปโรงพยาบาลทันที เพราะเวลาคือชีวิต

สรุป:

การเข้าใจถึงประเภทต่างๆ ของโรคหลอดเลือดสมอง และการตระหนักถึงสัญญาณเตือนที่สำคัญ เป็นก้าวแรกที่สำคัญในการป้องกันและรับมือกับภาวะนี้อย่างมีประสิทธิภาพ การรักษาสุขภาพให้แข็งแรง การควบคุมปัจจัยเสี่ยง เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน และการเลิกสูบบุหรี่ ล้วนเป็นสิ่งสำคัญในการลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง หากคุณมีข้อสงสัย หรือกังวลเกี่ยวกับสุขภาพสมองของคุณ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและการตรวจวินิจฉัยที่เหมาะสม