ไตวายมีกี่ระดับ

ไตวาย: รู้ทันภัยเงียบก่อนสายเกินแก้

ไต ทำหน้าที่สำคัญในการกรองของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากร่างกาย รักษาสมดุลเกลือแร่และความดันโลหิต แต่เมื่อไตทำงานผิดปกติจนสูญเสียการทำงาน ก็จะเกิดภาวะ “ไตวาย” ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างรุนแรง โดยทั่วไป ภาวะไตวาย แบ่งระดับความรุนแรงออกเป็น 5 ระดับ ตามค่าอัตราการกรองของเสียของไต (Glomerular Filtration Rate: GFR) ดังนี้

1. ระยะที่ 1 (GFR มากกว่าหรือเท่ากับ 90 มล./นาที/1.73 ตร.ม.): ในระยะนี้ ไตยังทำงานได้ปกติ แต่ตรวจพบความผิดปกติของไต เช่น โปรตีนในปัสสาวะ หรือความผิดปกติทางโครงสร้างของไต แม้ไตยังทำงานได้ดี แต่จำเป็นต้องเริ่มดูแลรักษาและติดตามอาการอย่างใกล้ชิด เพื่อป้องกันไม่ให้ไตเสื่อมลงไปมากกว่านี้

2. ระยะที่ 2 (GFR 60-89 มล./นาที/1.73 ตร.ม.): ไตเริ่มทำงานลดลงเล็กน้อย แต่ยังไม่มีอาการแสดงชัดเจน ในระยะนี้ การควบคุมโรคประจำตัวที่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อไตวาย เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต มีความสำคัญอย่างยิ่ง

3. ระยะที่ 3 (GFR 30-59 มล./นาที/1.73 ตร.ม.): การทำงานของไตเริ่มลดลงอย่างชัดเจน อาจเริ่มมีอาการบวม เหนื่อยง่าย ความดันโลหิตสูงขึ้น จำเป็นต้องได้รับการรักษาจากแพทย์อย่างใกล้ชิด เพื่อชะลอการเสื่อมของไต และป้องกันภาวะแทรกซ้อน

4. ระยะที่ 4 (GFR 15-29 มล./นาที/1.73 ตร.ม.): ไตทำงานลดลงมาก ใกล้เข้าสู่ภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ผู้ป่วยอาจมีอาการรุนแรงขึ้น เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร และจำเป็นต้องเตรียมตัวสำหรับการรักษาด้วยการล้างไต หรือการปลูกถ่ายไต

5. ระยะที่ 5 (GFR น้อยกว่า 15 มล./นาที/1.73 ตร.ม.): ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ไตสูญเสียการทำงานเกือบทั้งหมด ผู้ป่วยต้องได้รับการรักษาด้วยการล้างไต หรือการปลูกถ่ายไต เพื่อทดแทนการทำงานของไตที่เสียไป

การดูแลสุขภาพไตให้แข็งแรงเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันภาวะไตวาย โดยเราสามารถดูแลไตได้ง่ายๆ ด้วยการดื่มน้ำให้เพียงพอ ควบคุมอาหารเค็มและหวาน ออกกำลังกายสม่ำเสมอ งดสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงยาแก้ปวดที่ไม่จำเป็น รวมถึงการตรวจสุขภาพไตเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยง เช่น ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคไต เพื่อให้สามารถตรวจพบความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น และได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก่อนที่จะสายเกินแก้.