Palliative care อยู่ได้กี่ปี

ชีวิตที่เหลืออยู่ ไม่ใช่คำตอบ : การดูแลแบบประคับประคอง (Palliative Care) และคุณภาพชีวิต

คำถามที่ว่า “การดูแลแบบประคับประคอง (Palliative Care) อยู่ได้กี่ปี?” เป็นคำถามที่เข้าใจได้ แต่กลับเป็นคำถามที่ไม่ถูกต้องเสียทีเดียว เพราะการดูแลแบบประคับประคองไม่ได้วัดผลด้วยระยะเวลา แต่วัดผลด้วยคุณภาพชีวิตที่ผู้ป่วยและครอบครัวได้รับ ยิ่งกว่านั้น การโฟกัสไปที่ “กี่ปี” อาจทำให้หลงลืมไปถึงเป้าหมายที่แท้จริงของการดูแลแบบประคับประคอง

การดูแลแบบประคับประคอง หรือ Palliative Care เป็นแนวทางการดูแลผู้ป่วยที่มีโรคร้ายแรง ไม่ว่าจะเป็นโรคมะเร็ง โรคหัวใจ หรือโรคเรื้อรังอื่นๆ โดยมุ่งเน้นการบรรเทาอาการเจ็บปวด อาการอื่นๆ ที่รบกวน เช่น หายใจลำบาก คลื่นไส้อาเจียน และอาการทางจิตใจ เช่น ความวิตกกังวล ความเศร้า และความหวาดกลัว เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ในช่วงเวลาที่เหลืออยู่

ไม่ว่าผู้ป่วยจะอยู่ในระยะใดของโรค ไม่ว่าจะเป็นระยะเริ่มต้น ระยะกลาง หรือระยะสุดท้าย การดูแลแบบประคับประคองสามารถให้ประโยชน์ได้เสมอ นี่คือเหตุผลที่ไม่ควรยึดติดกับกรอบเวลา เพราะการดูแลประคับประคองไม่ใช่แค่การรักษาโรค แต่เป็นการดูแลผู้ป่วยแบบองค์รวม ครอบคลุมทั้งร่างกาย จิตใจ และจิตวิญญาณ เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่า เต็มที่ และมีความสุขที่สุดเท่าที่จะทำได้ในสถานการณ์นั้น

การประเมินระยะเวลาที่เหลืออยู่ของผู้ป่วยนั้นยาก และไม่ใช่สิ่งที่แพทย์จะสามารถทำนายได้อย่างแม่นยำ ปัจจัยต่างๆ เช่น สภาพร่างกาย การตอบสนองต่อการรักษา และปัจจัยส่วนบุคคล ล้วนมีผลต่อระยะเวลาของโรค แต่สิ่งที่สำคัญกว่านั้นคือการมุ่งเน้นไปที่การดูแลให้ผู้ป่วยและครอบครัวมีคุณภาพชีวิตที่ดี ได้ใช้เวลาร่วมกันอย่างมีคุณค่า และเผชิญกับความท้าทายต่างๆ อย่างเข้มแข็ง ด้วยความเข้าใจ และการสนับสนุน

ดังนั้น แทนที่จะถามว่า “อยู่ได้กี่ปี” เราควรถามว่า “คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้นหรือไม่” “ครอบครัวได้รับการดูแลและสนับสนุนอย่างเพียงพอหรือไม่” คำตอบของคำถามเหล่านี้ สะท้อนถึงความสำเร็จของการดูแลแบบประคับประคองได้อย่างแท้จริง มากกว่าตัวเลขที่บอกถึงระยะเวลาชีวิตที่เหลืออยู่