อาชีพอะไรที่ AI จะมาแทนที่

อนาคตของการทำงานกำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ด้วยเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ที่ก้าวหน้าอย่างไม่หยุดยั้ง การคาดการณ์ว่า AI จะเข้ามาแทนที่มนุษย์ในบางอาชีพนั้นไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป ภายใน 5-10 ปีข้างหน้า เราอาจเห็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในตลาดแรงงาน โดยเฉพาะอาชีพที่เน้นงานซ้ำๆ งานที่ใช้แรงกายมาก และงานที่สามารถอัตโนมัติได้ ทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการว่างงานและความจำเป็นในการปรับตัวของบุคลากร

กลุ่มอาชีพแรกที่เสี่ยงต่อการถูก AI แทนที่คือ งานที่เน้นความซ้ำซากจำเจและปฏิบัติตามกฎเกณฑ์อย่างเคร่งครัด เช่น อาชีพแคชเชียร์ในซูเปอร์มาร์เก็ต ปัจจุบันเทคโนโลยีการชำระเงินแบบ Self-checkout กำลังแพร่หลายมากขึ้น และ AI สามารถพัฒนาให้สามารถจัดการกับสถานการณ์ที่ซับซ้อนมากขึ้นได้ เช่น การคืนสินค้า การจัดการส่วนลด หรือแม้แต่การตอบคำถามลูกค้าเบื้องต้น ในทำนองเดียวกัน งานด้านบัญชีเบื้องต้นที่เน้นการบันทึกข้อมูล การตรวจสอบเอกสาร และการคำนวณที่ซ้ำซาก ก็กำลังถูกแทนที่ด้วยโปรแกรม AI ที่มีความแม่นยำและรวดเร็วกว่า แม้แต่การตรวจสอบเอกสารสำคัญ เช่น ใบเสร็จรับเงิน ก็สามารถทำได้โดย AI ที่ใช้เทคโนโลยี OCR (Optical Character Recognition) ซึ่งช่วยลดความผิดพลาดและประหยัดเวลาอย่างมาก

ถัดมาคือ งานที่ต้องใช้ความพยายามทางกายภาพอย่างหนักและมีการเคลื่อนไหวซ้ำๆ อาชีพเช่น พนักงานขนของในคลังสินค้า หรือพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรม กำลังเผชิญกับความท้าทายจากหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ หุ่นยนต์สามารถทำงานหนัก ทำงานได้ต่อเนื่องเป็นเวลานาน และมีความแม่นยำสูงกว่ามนุษย์ โดยเฉพาะในงานที่ต้องยกของหนัก หรือทำงานในสภาพแวดล้อมที่อันตราย เช่น โรงงานเคมี การนำ AI และหุ่นยนต์มาใช้ช่วยลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และลดอุบัติเหตุจากการทำงานได้ แม้ว่าจะยังคงต้องการมนุษย์ในการควบคุมและดูแลระบบ แต่มนุษย์อาจต้องเปลี่ยนจากการทำงานหนักทางกายภาพไปสู่บทบาทการควบคุมและบำรุงรักษาเครื่องจักรแทน

งานด้าน การบริการลูกค้า ที่สามารถทำได้โดยระบบอัตโนมัติ ก็เป็นอีกกลุ่มอาชีพที่ AI สามารถเข้ามาแทนที่ได้ เช่น พนักงานขายในร้านค้าปลีก พนักงานธนาคาร หรือเจ้าหน้าที่บริการลูกค้าทางโทรศัพท์ Chatbot และระบบตอบคำถามอัตโนมัติ กำลังถูกนำมาใช้มากขึ้นเพื่อตอบคำถาม แก้ไขปัญหา และดำเนินการธุรกรรมต่างๆ ทำให้สามารถลดจำนวนพนักงาน และให้บริการลูกค้าได้ตลอด 24 ชั่วโมง อย่างไรก็ตาม สำหรับงานบริการลูกค้าที่ต้องใช้ความเข้าใจอารมณ์ การแก้ปัญหาที่ซับซ้อน และการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้า อาจยังคงจำเป็นต้องอาศัยมนุษย์เป็นหลัก

สุดท้าย แม้แต่ งานที่ใช้ทักษะทางปัญญา แต่จำกัดอยู่ในขอบเขตที่ค่อนข้างแคบ ก็มีความเสี่ยงต่อการถูก AI แทนที่ เช่น นักวิจัยด้านตลาดที่ทำงานกับข้อมูลเชิงปริมาณ หรือทนายความที่เชี่ยวชาญในด้านกฎหมายเฉพาะ AI สามารถวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนมหาศาล ค้นหาข้อมูลที่เกี่ยวข้อง และสร้างรายงานได้อย่างรวดเร็ว และแม่นยำ ทำให้มนุษย์อาจต้องเปลี่ยนบทบาทไปสู่การตีความผลลัพธ์ การวางแผนกลยุทธ์ และการสร้างความคิดสร้างสรรค์ แทนที่จะเป็นเพียงการทำงานเชิงปริมาณ

โดยสรุป แม้ว่า AI จะสร้างความกังวลเกี่ยวกับการว่างงาน แต่มันก็เปิดโอกาสใหม่ๆ ให้กับตลาดแรงงานด้วยเช่นกัน การปรับตัวและการพัฒนาตนเองให้มีทักษะที่ AI แทนที่ได้ยาก เช่น ทักษะด้านการคิดเชิงวิพากษ์ การแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ ความสามารถในการทำงานร่วมกับผู้อื่น และทักษะด้านอารมณ์ จะเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการอยู่รอดและความก้าวหน้าในอนาคตของการทำงาน การเรียนรู้ตลอดชีวิต และการปรับตัวให้เข้ากับเทคโนโลยีใหม่ๆ จึงเป็นกุญแจสำคัญสำหรับบุคลากรในทุกระดับ เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่กำลังจะมาถึงนี้