SC กับ IM ต่างกันอย่างไร

SC กับ IM: ความแตกต่างที่สำคัญในการฉีดวัคซีนและยา

การฉีดวัคซีนและยาเข้าสู่ร่างกายเป็นวิธีการรักษาและป้องกันโรคที่สำคัญ การเลือกวิธีการฉีดที่ถูกต้องมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อประสิทธิภาพและความปลอดภัยของการรักษา โดยทั่วไปแล้ว วิธีการฉีดยาที่พบได้บ่อยคือการฉีดใต้ผิวหนัง (Subcutaneous injection – SC) และการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (Intramuscular injection – IM) ทั้งสองวิธีนี้แตกต่างกันในหลายๆ ด้าน และการเลือกวิธีใดวิธีหนึ่งขึ้นอยู่กับชนิดของยาหรือวัคซีน ปริมาณยา และลักษณะทางกายภาพของผู้รับการฉีด

การฉีดใต้ผิวหนัง (SC):

• ตำแหน่งการฉีด: ยาจะถูกฉีดเข้าไปในชั้นใต้ผิวหนัง ซึ่งอยู่ระหว่างชั้นผิวหนังกับชั้นกล้ามเนื้อ ตำแหน่งที่นิยมใช้คือบริเวณด้านนอกของต้นแขน หน้าท้อง และสะโพก โดยหลีกเลี่ยงบริเวณที่มีเส้นเลือดใหญ่หรือมีรอยช้ำ
• ปริมาณยา: ปริมาณยาที่ฉีดโดยวิธีนี้มักมีปริมาณน้อย โดยทั่วไปไม่เกิน 1.5 มิลลิลิตร เนื่องจากชั้นใต้ผิวหนังมีเนื้อเยื่อน้อย การฉีดปริมาณมากอาจทำให้เกิดการบวมหรือเจ็บปวดได้
• การดูดซึม: ยาจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดช้ากว่าการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ทำให้มีผลต่อร่างกายค่อนข้างช้า แต่ก็มีความเสี่ยงในการเกิดการระคายเคืองน้อยกว่า
• ชนิดของยา/วัคซีน: วิธีนี้เหมาะสำหรับยาหรือวัคซีนที่ต้องการการดูดซึมช้าๆ เช่น วัคซีนบางชนิด อินซูลินบางชนิด และยาบางชนิดที่ต้องได้รับอย่างต่อเนื่อง

การฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (IM):

• ตำแหน่งการฉีด: ยาจะถูกฉีดเข้าไปในกล้ามเนื้อ โดยทั่วไปจะใช้กล้ามเนื้อบริเวณต้นแขน สะโพก และต้นขา การเลือกตำแหน่งขึ้นอยู่กับปริมาณยาและขนาดของกล้ามเนื้อ
• ปริมาณยา: สามารถฉีดได้ในปริมาณที่มากกว่าวิธี SC โดยขึ้นอยู่กับขนาดของกล้ามเนื้อ และสามารถใช้ได้กับยาที่จำเป็นต้องมีการดูดซึมเร็ว
• การดูดซึม: ยาจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้เร็วกว่าวิธี SC ทำให้เกิดผลต่อร่างกายได้รวดเร็วขึ้น
• ชนิดของยา/วัคซีน: วิธีนี้เหมาะสำหรับยาหรือวัคซีนที่ต้องการการดูดซึมอย่างรวดเร็ว เช่น ยาปฏิชีวนะบางชนิด วัคซีนไข้สมองอักเสบญี่ปุ่น และยาบางชนิดที่ต้องใช้ในการรักษาฉุกเฉิน

สรุป:

การเลือกใช้วิธี SC หรือ IM ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมถึงชนิดของยาหรือวัคซีน ปริมาณยา และสภาพร่างกายของผู้รับการฉีด การปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพื่อให้ได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องและปลอดภัยที่สุด อย่าพยายามฉีดยาหรือวัคซีนด้วยตนเอง เว้นแต่ได้รับการฝึกฝนอย่างเหมาะสม การฉีดที่ไม่ถูกวิธีอาจก่อให้เกิดอันตรายได้

หมายเหตุ: ข้อมูลนี้เป็นข้อมูลทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรสำหรับคำแนะนำเฉพาะบุคคลเสมอ