บิลิรูบิน อันตรายไหม

บิลิรูบิน: ศัตรูหรือมิตรที่ซ่อนเร้นในร่างกาย

บิลิรูบิน (Bilirubin) เป็นสารสีเหลืองที่เกิดจากการสลายตัวของฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง เมื่อเม็ดเลือดแดงหมดอายุขัย ตับจะทำหน้าที่เปลี่ยนบิลิรูบินให้เป็นสารที่ร่างกายสามารถขับออกทางอุจจาระได้ กระบวนการนี้เป็นส่วนหนึ่งของการทำงานปกติของร่างกาย แต่เมื่อระดับบิลิรูบินในเลือดสูงขึ้นผิดปกติ มันอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ ความรุนแรงของผลกระทบนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง รวมถึงระดับบิลิรูบิน ระยะเวลาที่ระดับสูง และสุขภาพโดยรวมของบุคคลนั้นๆ

บิลิรูบินสูง: เมื่อความปกติกลายเป็นอันตราย

ระดับบิลิรูบินในเลือดสูง หรือที่เรียกว่าภาวะไฮเปอร์บิลิรูบิเนเมีย (Hyperbilirubinemia) สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในผู้ใหญ่และเด็ก สาเหตุอาจมาจากหลายปัจจัย เช่น:

• การทำลายเม็ดเลือดแดงมากเกินไป: โรคโลหิตจางบางชนิด ภาวะธาลัสซีเมีย หรือการติดเชื้อบางชนิด อาจทำให้เม็ดเลือดแดงสลายตัวเร็วกว่าปกติ ส่งผลให้เกิดบิลิรูบินมากขึ้น
• ปัญหาที่ตับ: ตับอักเสบ โรคตับแข็ง หรือการอุดตันของท่อน้ำดี อาจทำให้ตับไม่สามารถกำจัดบิลิรูบินได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ปัญหาทางพันธุกรรม: เช่น โรคจิลเบิร์ต ซึ่งเป็นโรคทางพันธุกรรมที่ทำให้ตับไม่สามารถกำจัดบิลิรูบินได้อย่างสมบูรณ์
• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิดอาจทำให้เกิดภาวะบิลิรูบินสูงได้
• การตั้งครรภ์: การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในระหว่างตั้งครรภ์ อาจทำให้เกิดบิลิรูบินสูงได้ในบางกรณี

อันตรายของบิลิรูบินสูงในทารกแรกเกิด

ในทารกแรกเกิด บิลิลิรูบินสูงถือเป็นเรื่องที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ เนื่องจากอาจนำไปสู่ภาวะ เคอร์นิกเทอรัส (Kernicterus) ซึ่งเป็นภาวะที่บิลิรูบินสะสมในสมอง ส่งผลให้เกิดความเสียหายต่อเซลล์สมอง อาจนำไปสู่ความพิการทางสมอง การได้ยินบกพร่อง การเคลื่อนไหวผิดปกติ และปัญหาพัฒนาการอื่นๆ การตรวจคัดกรองบิลิรูบินในทารกแรกเกิดจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้สามารถตรวจพบและรักษาได้ทันท่วงที หากพบว่าระดับบิลิรูบินสูง แพทย์อาจใช้การรักษาด้วยแสง (Phototherapy) หรือการเปลี่ยนถ่ายเลือด เพื่อลดระดับบิลิรูบินในเลือด

สรุป

บิลิรูบินในระดับปกติเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทำงานปกติของร่างกาย แต่เมื่อระดับสูงขึ้นผิดปกติ อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทารกแรกเกิด การตรวจสุขภาพเป็นประจำ การรับประทานอาหารที่ดี และการดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยป้องกันและรับมือกับภาวะบิลิรูบินสูงได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากมีอาการผิดปกติ เช่น ตาเหลือง ผิวเหลือง ควรปรึกษาแพทย์ทันที เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้อง

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ทั่วไปเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับระดับบิลิรูบิน ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอ