สาเหตุที่ทำให้เกิดความพิการตั้งแต่อยู่ในครรภ์มีอะไรบ้าง

สาเหตุที่มองข้ามไม่ได้: ความพิการแต่กำเนิดที่เริ่มต้นในครรภ์มารดา

ความหวังและความตื่นเต้นของการตั้งครรภ์มาพร้อมกับความรับผิดชอบอันยิ่งใหญ่ในการดูแลสุขภาพของทั้งแม่และทารกในครรภ์ หนึ่งในความกังวลที่สำคัญคือโอกาสในการเกิดความพิการแต่กำเนิด ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของเด็กอย่างมาก สาเหตุที่ทำให้เกิดความพิการเหล่านี้มีความซับซ้อนและหลากหลาย โดยบางครั้งอาจเกิดจากการผสมผสานของหลายปัจจัยร่วมกัน บทความนี้จะเจาะลึกถึงสาเหตุที่อาจเกิดขึ้น โดยเน้นถึงปัจจัยที่มักถูกมองข้ามและแนวทางป้องกันที่สามารถทำได้

1. การติดเชื้อในครรภ์: ภัยเงียบที่ส่งผลร้ายแรง

นอกเหนือจากไวรัสที่กล่าวถึงกันบ่อย เช่น ไข้ซิกาและหัดเยอรมัน ยังมีเชื้อโรคอื่นๆ ที่อาจเป็นอันตรายต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์ ได้แก่:

• Cytomegalovirus (CMV): เป็นไวรัสที่พบได้บ่อยและมักไม่แสดงอาการในผู้ใหญ่ แต่หากคุณแม่ติดเชื้อ CMV ในระหว่างตั้งครรภ์ อาจทำให้ทารกเกิดความพิการทางการได้ยิน ปัญหาทางสายตา หรือความบกพร่องทางสติปัญญาได้
• Toxoplasmosis: เป็นโรคที่เกิดจากปรสิตที่พบได้ในเนื้อสัตว์ที่ไม่สุกดี อุจจาระแมว และดินที่ปนเปื้อน หากคุณแม่ติดเชื้อ Toxoplasmosis ในระหว่างตั้งครรภ์ อาจทำให้ทารกเกิดปัญหาทางสมอง ตา หรืออวัยวะอื่นๆ
• Varicella (อีสุกอีใส): หากคุณแม่ติดเชื้ออีสุกอีใสในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ อาจทำให้ทารกเกิดกลุ่มอาการอีสุกอีใสแต่กำเนิด (Congenital Varicella Syndrome) ซึ่งอาจส่งผลต่อผิวหนัง แขนขา สมอง และตา

2. ปัจจัยทางพันธุกรรม: ความเสี่ยงที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น

ความผิดปกติทางพันธุกรรมเป็นสาเหตุสำคัญของความพิการแต่กำเนิด การปรึกษาหารือกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพันธุศาสตร์ก่อนตั้งครรภ์หรือในระหว่างตั้งครรภ์ สามารถช่วยประเมินความเสี่ยงและวางแผนการดูแลที่เหมาะสมได้ ความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ควรทราบ ได้แก่:

• ภาวะดาวน์ซินโดรม (Down Syndrome): เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซมคู่ที่ 21
• โรคซิสติก ไฟโบรซิส (Cystic Fibrosis): โรคทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อปอดและระบบทางเดินอาหาร
• โรคกล้ามเนื้อเสื่อมดีสโทรฟี (Muscular Dystrophy): กลุ่มโรคทางพันธุกรรมที่ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแอและเสื่อมลง

3. ยาและสารเคมี: อันตรายที่แฝงตัวอยู่รอบตัว

การใช้ยาบางชนิดในระหว่างตั้งครรภ์อาจส่งผลเสียต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์ แม้แต่ยาที่หาซื้อได้ทั่วไปก็อาจเป็นอันตรายได้ ดังนั้น ก่อนรับประทานยาใดๆ ในระหว่างตั้งครรภ์ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเสมอ สารเคมีบางชนิดที่พบในสิ่งแวดล้อม เช่น สารตะกั่วและปรอท ก็อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้เช่นกัน

4. ภาวะสุขภาพของคุณแม่: ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อลูกน้อย

ภาวะสุขภาพของคุณแม่อาจส่งผลกระทบต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์ได้ ภาวะที่ควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษ ได้แก่:

• โรคเบาหวาน: หากควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี อาจทำให้ทารกเกิดความพิการแต่กำเนิดได้
• โรคความดันโลหิตสูง: อาจทำให้ทารกเจริญเติบโตช้าหรือเกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ
• โรคอ้วน: เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์และความพิการแต่กำเนิดบางชนิด

5. ปัจจัยอื่นๆ ที่ควรพิจารณา

• อายุของมารดา: มารดาที่มีอายุมาก (เกิน 35 ปี) มีความเสี่ยงสูงกว่าในการมีบุตรที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรม
• การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์: สารพิษในบุหรี่และแอลกอฮอล์สามารถส่งผลเสียต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์ได้อย่างร้ายแรง
• การสัมผัสกับรังสี: การได้รับรังสีปริมาณมากในระหว่างตั้งครรภ์อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้

แนวทางการป้องกัน: เตรียมพร้อมเพื่ออนาคตของลูกน้อย

• วางแผนการตั้งครรภ์: ปรึกษาแพทย์ก่อนตั้งครรภ์เพื่อประเมินความเสี่ยงและรับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์: เน้นอาหารที่อุดมไปด้วยโฟเลต ธาตุเหล็ก และสารอาหารอื่นๆ ที่จำเป็น
• หลีกเลี่ยงสารอันตราย: งดสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ และหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารเคมีที่เป็นอันตราย
• รับการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ: เข้ารับการตรวจสุขภาพตามที่แพทย์แนะนำ เพื่อตรวจหาภาวะที่อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์
• ปรึกษาแพทย์ทันที: หากมีอาการผิดปกติใดๆ ในระหว่างตั้งครรภ์ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที

การทำความเข้าใจถึงสาเหตุที่อาจทำให้เกิดความพิการแต่กำเนิดและการปฏิบัติตามแนวทางการป้องกันที่เหมาะสม จะช่วยลดความเสี่ยงและเพิ่มโอกาสในการมีบุตรที่มีสุขภาพแข็งแรงได้ การดูแลสุขภาพของคุณแม่ในระหว่างตั้งครรภ์จึงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุดเพื่ออนาคตของลูกน้อย