Is het legaal om contant geld te weigeren?

Cash is koning… of toch niet? De legaliteit van contant geld weigeren in Nederland.

Contant geld, het ruilen van fysieke munten en biljetten voor goederen en diensten, voelt voor velen als een fundamenteel recht. Immers, het is wettig betaalmiddel. Toch duiken er steeds meer winkels en bedrijven op die “pin only” zijn. Maar mag dat zomaar? Is het legaal om contant geld te weigeren in Nederland?

Het korte antwoord is: ja. Ondanks de status van wettig betaalmiddel zijn ondernemers niet wettelijk verplicht om contante betalingen te accepteren. Dit lijkt misschien tegenstrijdig, maar er is een belangrijk onderscheid tussen “wettig betaalmiddel” en “verplichte acceptatie”. Wettig betaalmiddel betekent dat je ermee schulden kunt aflossen, maar het garandeert niet dat elke winkel het moet accepteren.

De vrijheid om contante betalingen te weigeren vloeit voort uit de contractsvrijheid. Een transactie is in essentie een overeenkomst tussen koper en verkoper. De verkoper mag, binnen de grenzen van de wet, zelf bepalen onder welke voorwaarden hij of zij deze overeenkomst aangaat, inclusief de geaccepteerde betaalmethoden.

Wel zijn er een aantal belangrijke nuances. Het weigeren van contant geld is alleen toegestaan als de winkelier duidelijk en ondubbelzinnig aangeeft welke betaalmiddelen wél geaccepteerd worden. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van goed zichtbare stickers bij de ingang en bij de kassa. De klant moet vóór de transactie op de hoogte zijn van het beleid. Verborgen kleine lettertjes zijn niet voldoende.

Daarnaast zijn er uitzonderingen voor bepaalde sectoren, zoals overheidsinstanties die belastingen en boetes innen. Deze zijn wel verplicht contant geld te accepteren tot een bepaald bedrag. Ook kunnen er specifieke regels gelden voor branches met een publieke functie, zoals openbaar vervoer.

De redenen waarom ondernemers contant geld weigeren, variëren. Vaak spelen praktische overwegingen een rol, zoals de kosten en risico’s van het verwerken en bewaren van contant geld, de toenemende populariteit van elektronisch betalen en het verminderen van de kans op diefstal.

Kortom, hoewel contant geld wettig betaalmiddel is, hebben winkeliers de vrijheid om het te weigeren. Zolang de geaccepteerde betaalmethoden duidelijk worden gecommuniceerd, is er niets illegaals aan een “pin only” beleid. De verschuiving naar een cashless society is een realiteit, en de wetgeving in Nederland speelt daarop in.