Welke zaken kunnen verjaren?

De klok tikt: Welke misdrijven verjaren eigenlijk?

Verjaring. Het klinkt als iets uit een historische roman, maar het is een actueel en belangrijk aspect van ons rechtssysteem. Simpel gezegd betekent het dat na een bepaalde periode een misdrijf niet meer vervolgd kan worden. Maar welke misdrijven vallen onder deze regel en hoe werkt het precies?

Niet alle misdrijven verjaren. Moord, genocide en misdaden tegen de menselijkheid bijvoorbeeld, kennen géén verjaringstermijn. Maar voor veel andere delicten tikt de klok wel degelijk. De verjaringstermijn hangt af van de maximale gevangenisstraf die op het misdrijf staat. Hierbij is het belangrijk om te onthouden dat de termijn pas begint te lopen nadat het misdrijf is gepleegd.

Laten we een aantal voorbeelden bekijken:

• Minder ernstige misdrijven: Denk hierbij aan diefstal, oplichting, eenvoudige mishandeling en het vervalsen van documenten. Als de maximale gevangenisstraf voor deze delicten niet langer is dan 8 jaar, verjaart het recht tot vervolging na 12 jaar. Stel, iemand pleegt in 2024 een diefstal waar maximaal 6 jaar gevangenisstraf op staat. Dan kan deze persoon tot 2036 vervolgd worden. Daarna is het misdrijf verjaard.

• Zwaardere misdrijven (middencategorie): Voorbeelden hiervan zijn afpersing, zware mishandeling en bepaalde vormen van samenspanning. Als de maximale gevangenisstraf langer is dan 8 jaar, maar korter dan 12 jaar, geldt een verjaringstermijn van 20 jaar. Concreet: een afpersing gepleegd in 2024 met een maximale straf van 10 jaar, kan tot 2044 vervolgd worden.

• Zeer ernstige misdrijven: Misdrijven met een maximale gevangenisstraf van 12 jaar of meer (maar geen levenslang), zoals bijvoorbeeld doodslag, hebben een verjaringstermijn van 30 jaar.

Het is cruciaal om te benadrukken dat deze termijnen kunnen worden onderbroken of verlengd door bepaalde gebeurtenissen. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwe daad van vervolging, zoals het uitvaardigen van een arrestatiebevel. Ook het overlijden van de verdachte stopt de verjaring. De specifieke regels rondom onderbreking en verlenging zijn complex en het is raadzaam om bij twijfel juridisch advies in te winnen.

Kortom, verjaring is een complex mechanisme binnen het strafrecht. De termijnen variëren afhankelijk van de ernst van het misdrijf en kunnen beïnvloed worden door diverse factoren. Het is belangrijk om te beseffen dat de klok tikt, maar dat deze klok soms ook stilgezet kan worden.