Hoe voelt te hoog cortisol?

De stille sluipmoordenaar: Hoe voelt te hoog cortisol zich echt?

Chronische stress is een moderne epidemie. Een van de belangrijkste biologische gevolgen is een verhoogd cortisolniveau, het stresshormoon. Maar hoe voelt dat eigenlijk? De simpele bewering “je voelt je gestrest” dekt de lading lang niet altijd. De impact van te hoog cortisol is subtiel, complex en kan zich op vele onverwachte manieren manifesteren. Het is meer dan alleen maar moe zijn.

De bovenstaande beschrijving van verminderd libido is slechts één facet van het grotere probleem. Terwijl een verlaging van het seksuele verlangen inderdaad vaak voorkomt, is het slechts één symptoom binnen een breder spectrum aan fysieke en psychische klachten. Laten we dieper duiken in de nuances:

Fysieke signalen:

• Moeheid die niet verdwijnt: Dit is geen simpele vermoeidheid na een lange dag. Het is een diepe, uitputtende moeheid die zelfs na voldoende slaap aanhoudt. Je voelt je lusteloos en hebt moeite om dagelijkse taken uit te voeren.
• Spijsverteringsproblemen: Verhoogd cortisol kan leiden tot maagklachten, diarree, constipatie of een opgeblazen gevoel. De darmflora kan verstoord raken, wat bijdraagt aan een algemene malaise.
• Slaapstoornissen: Ironisch genoeg kan te hoog cortisol zowel leiden tot slapeloosheid als overmatige slaperigheid overdag. Je slaapt misschien wel, maar voelt je niet uitgerust bij het ontwaken.
• Spierzwakte en -pijn: Cortisol breekt spiereiwitten af, wat leidt tot zwakte en pijn. Dit kan zich manifesteren als algemene spierpijn of specifieke pijn in bepaalde spiergroepen.
• Verhoogde bloeddruk en verhoogd risico op hart- en vaatziekten: Langdurig verhoogd cortisol belast het cardiovasculaire systeem, wat op lange termijn ernstige gevolgen kan hebben.
• Verzwakt immuunsysteem: Cortisol onderdrukt het immuunsysteem, waardoor je vatbaarder wordt voor infecties en ziektes.
• Gewichtsverandering: Te hoog cortisol kan leiden tot zowel gewichtsverlies als gewichtstoename, afhankelijk van de individuele reactie en andere factoren. Vaak is er sprake van vetophoping rond de buik.

Psychische signalen:

• Angst en paniekaanvallen: Een verhoogd cortisolniveau kan leiden tot een gevoel van constante angst, nervositeit en zelfs paniekaanvallen.
• Prikkelbaarheid en humeurigheid: Kleine dingen kunnen je enorm irriteren en je humeur kan snel omslaan.
• Concentratieproblemen en geheugenverlies: Het is moeilijk om je te concentreren en je kunt moeite hebben met het onthouden van informatie. “Brain fog” is een veelvoorkomend symptoom.
• Depressie: Chronisch verhoogd cortisol is een belangrijke factor bij het ontstaan en onderhouden van depressieve stoornissen.
• Verminderd libido, zoals eerder genoemd: Dit is niet alleen een verminderde interesse in seks, maar kan ook gepaard gaan met erectieproblemen bij mannen en vaginale droogheid bij vrouwen.

Het is cruciaal om te begrijpen dat deze symptomen niet altijd direct in verband worden gebracht met te hoog cortisol. Ze kunnen wijzen op diverse andere aandoeningen. Indien je meerdere van deze klachten ervaart, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor een correcte diagnose en behandeling. Een bloedonderzoek kan de cortisolspiegels meten en helpen bepalen of een verhoogd niveau de oorzaak is van je klachten. Vergeet niet dat het beheersen van stress en het vinden van gezonde copingmechanismen essentieel zijn voor het reguleren van je cortisolniveau en het verbeteren van je algehele welzijn.