Waarom zijn oudere mensen te zwaar?

Waarom Zwaarder Worden Veel Voorkomt bij het Ouder Worden (en wat je eraan kunt doen)

Veel mensen ervaren gewichtstoename naarmate ze ouder worden, en dit is zelden louter een kwestie van teveel eten. Hoewel er vaak een combinatie van factoren in het spel is, speelt een verandering in de lichaamssamenstelling een cruciale rol. In dit artikel duiken we dieper in op de redenen achter dit fenomeen en wat je kunt doen om een gezond gewicht te behouden.

Het klopt dat veel oudere mensen last hebben van overgewicht, ondanks dat ze misschien niet meer eten dan vroeger. De sleutel tot het begrijpen van deze paradox ligt in het proces van verlies van spiermassa, ook wel sarcopenie genoemd. Met het klimmen der jaren, en met name bij inactiviteit of ziekte, neemt de spiermassa af en wordt deze vervangen door vetweefsel. Dit is een natuurlijk proces, maar kan aanzienlijk versneld worden door een sedentaire levensstijl of bepaalde gezondheidsproblemen.

Wat maakt spiermassa zo belangrijk voor het gewicht?

Spiermassa is metabolisch actiever dan vetweefsel. Dit betekent dat spieren meer calorieën verbranden, zelfs in rust. Naarmate de spiermassa afneemt, daalt ook de basale stofwisseling, oftewel de hoeveelheid calorieën die je lichaam nodig heeft om te functioneren. Hierdoor verbruik je minder energie en slaat het lichaam de overtollige calorieën gemakkelijker op als vet.

BMI is niet altijd een accurate maatstaf:

Het Body Mass Index (BMI) is een veelgebruikte indicator voor het bepalen van een gezond gewicht, maar is niet altijd een betrouwbare maatstaf voor oudere mensen. Het kan namelijk zijn dat de BMI gelijk blijft, terwijl de lichaamssamenstelling drastisch verandert. Iemand kan dus een “gezond” BMI hebben, maar toch een hoog vetpercentage en weinig spiermassa, waardoor ze een verhoogd risico lopen op obesitas-gerelateerde aandoeningen.

De Risico’s van Overgewicht op Oudere Leeftijd:

Een toename van vetweefsel en een afname van spiermassa verhoogt het risico op een reeks gezondheidsproblemen, waaronder:

• Hart- en vaatziekten: Verhoogd cholesterol, hoge bloeddruk en een grotere kans op hartfalen.
• Diabetes type 2: Verminderde insulinegevoeligheid.
• Artrose: Verhoogde belasting van de gewrichten.
• Verminderde mobiliteit: Verlies van kracht en flexibiliteit.
• Verhoogd risico op vallen: Minder stabiliteit en balans.
• Bepaalde vormen van kanker: Onderzoek heeft een verband aangetoond tussen overgewicht en een verhoogd risico op verschillende vormen van kanker.

Wat kun je eraan doen?

Gelukkig is het mogelijk om het verlies van spiermassa te vertragen en zelfs om te keren, en zo een gezond gewicht te behouden of te bereiken op oudere leeftijd. Hier zijn enkele belangrijke stappen:

• Krachttraining: Regelmatige krachttraining is cruciaal voor het behoud en de opbouw van spiermassa. Denk aan oefeningen met gewichten, weerstandsbanden of zelfs lichaamsgewichtoefeningen zoals squats en push-ups. Raadpleeg een fysiotherapeut of fitnessprofessional voor een persoonlijk trainingsprogramma.
• Voldoende eiwitinname: Eiwitten zijn de bouwstenen van spieren. Zorg voor een voldoende inname van eiwitten via voeding, zoals vlees, vis, eieren, zuivel, peulvruchten en noten.
• Gezonde voeding: Een evenwichtig dieet met veel groenten, fruit, volkoren granen en gezonde vetten is essentieel voor een goede gezondheid en het behouden van een gezond gewicht. Vermijd bewerkte voedingsmiddelen, suikerhoudende dranken en transvetten.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Naast krachttraining is ook cardiovasculaire activiteit belangrijk voor het behouden van een gezond hart en longen. Wandelen, fietsen, zwemmen of dansen zijn allemaal goede opties.
• Voldoende slaap: Slaap is cruciaal voor het herstel van spieren en het reguleren van hormonen die de eetlust beïnvloeden.
• Regelmatige medische controles: Bespreek je gewicht en gezondheidsproblemen met je arts. Zij kunnen je helpen bij het ontwikkelen van een persoonlijk plan om een gezond gewicht te bereiken en te behouden.

Conclusie:

Het is belangrijk om te begrijpen dat gewichtstoename op oudere leeftijd vaak meer is dan alleen een kwestie van “teveel eten.” De verandering in lichaamssamenstelling, met name het verlies van spiermassa, speelt een cruciale rol. Door actief te werken aan het behouden of opbouwen van spiermassa door middel van krachttraining, voldoende eiwitinname en een gezonde levensstijl, kunnen oudere mensen hun gezondheid verbeteren, hun gewicht beheersen en genieten van een actiever en onafhankelijker leven. Het is nooit te laat om te beginnen!