Wat antwoorden op u niest?

De Nies: Meer dan een Reflex, een Moment van Etiquette

We kennen het allemaal: die plotselinge, oncontroleerbare explosie van lucht die ons lichaam verlaat. De nies. Een fysiologisch fenomeen dat vaak gepaard gaat met een lichtelijk ongemakkelijk gevoel en de onvermijdelijke vraag: wat nu? Los van de persoonlijke sensatie, is de nies in onze cultuur verweven met een subtiel spel van etiquette. Want wat zeg je eigenlijk als iemand niest? En wat is het juiste antwoord daarop?

Het traditionele antwoord op een nies is “U niest!”. Soms hoor je ook varianten zoals “Gezondheid!” of, in sommige regio’s, “Proost!”. De oorsprong van deze gewoonte is historisch en praktisch. Vroeger werd aangenomen dat een nies het begin van een ziekte kon signaleren. Een wens voor “gezondheid” was dan ook een oprechte bezorgdheid.

Hoewel de medische basis van deze gewoonte inmiddels achterhaald is, is de etiquette blijven bestaan. “U niest!” is meer dan een loze kreet; het is een erkenning van het moment, een blijk van aandacht en een teken van sociale cohesie. Het laat zien dat je de persoon in kwestie opmerkt en dat je om zijn of haar welzijn geeft, zelfs al is het maar op een subtiele manier.

Maar wat is dan het juiste antwoord op “U niest!”? Het meest gebruikelijke en acceptabele antwoord is een eenvoudige “Dank u wel” of “Dank je”. Sommigen kiezen voor een iets formelere variant, zoals “Dank u voor de attentie”. De keuze is uiteraard afhankelijk van de situatie en de relatie met de persoon die de etiquette volgt.

Belangrijk is dat de reactie kort en bondig is. Een overdreven uitweiding of een excuses zijn niet nodig. Het gaat om een vluchtige interactie die snel weer overgaat in de dagelijkse gang van zaken.

In een wereld waarin sociale interacties steeds vluchtiger worden, is het goed om stil te staan bij deze kleine, maar betekenisvolle details van de etiquette. Het antwoorden op een nies is een simpel gebaar dat een glimlach kan toveren en een gevoel van verbinding kan creëren. Het herinnert ons eraan dat we deel uitmaken van een gemeenschap, waarin we aandacht hebben voor elkaar, zelfs in de kleinste momenten. Dus, de volgende keer dat je iemand hoort niezen, aarzel niet: “U niest!”. Het is een kleine moeite met een grote sociale impact.