Welke emotionele stoornissen zijn er?

De verborgen last van emoties: Een blik op emotionele stoornissen bij kinderen en jongeren

Emoties zijn een essentieel onderdeel van het menselijk leven. Ze kleuren onze ervaringen, sturen ons gedrag en vormen de basis van onze relaties. Bij kinderen en jongeren zijn emoties vaak nog onstuimiger en intenser dan bij volwassenen. Terwijl de meeste kinderen leren om hun emoties te reguleren en er op een gezonde manier mee om te gaan, ontwikkelen sommigen emotionele stoornissen die hun dagelijks leven ernstig beïnvloeden. Deze stoornissen kunnen de ontwikkeling van een kind vertragen, schoolprestaties negatief beïnvloeden en leiden tot problemen in de omgang met anderen.

Maar welke emotionele stoornissen komen er nu precies voor bij kinderen en jongeren? De bandbreedte is breed, en de symptomen kunnen variëren van subtiel tot opvallend. Het is belangrijk om te benadrukken dat het diagnosticeren van een emotionele stoornis complex is en altijd door een gekwalificeerde professional moet gebeuren. Dit artikel biedt een algemeen overzicht en is geen vervanging voor professioneel advies.

Een blik op enkele veelvoorkomende emotionele stoornissen:

• ADHD (Aandachtstekortstoornis met Hyperactiviteit): Hoewel vaak geassocieerd met concentratieproblemen en hyperactiviteit, is ADHD ook een emotionele stoornis. Kinderen met ADHD ervaren vaak moeite met emotieregulatie, wat zich kan uiten in impulsiviteit, frustratietolerantie en stemmingswisselingen.

• Oppositioneel-Opstandige Stoornis (ODD): Kinderen met ODD tonen een aanhoudend patroon van negatief, vijandig en opstandig gedrag tegenover autoriteitsfiguren. Dit gaat verder dan normaal kinderlijk verzet en kan de relaties met ouders, leraren en leeftijdsgenoten ernstig schaden.

• Hechtingsstoornissen: Deze stoornissen ontstaan door traumatische ervaringen in de vroege kindertijd, zoals verwaarlozing of mishandeling. Kinderen met hechtingsstoornissen hebben moeite met het vormen van gezonde en veilige relaties en vertonen vaak sociaal-emotionele problemen.

• Angststoornissen: Net als volwassenen kunnen kinderen en jongeren verschillende vormen van angst ervaren.

  • Separatieangst: Overmatige angst om gescheiden te worden van verzorgers.
  • Sociale Fobie: Intense angst in sociale situaties, vaak uit angst om beoordeeld of afgewezen te worden.
  • Gegeneraliseerde Angststoornis (GAS): Aanhoudende en overmatige zorgen over verschillende zaken.
  • Specifieke Fobieën: Intense angst voor specifieke objecten of situaties (bijvoorbeeld spinnen, hoogtes, doktersbezoeken).

• Depressieve Stoornissen: Hoewel vaak over het hoofd gezien, kunnen kinderen en jongeren ook depressief worden. Symptomen zijn onder andere aanhoudende somberheid, verlies van interesse in activiteiten, vermoeidheid en slaapproblemen.

• Selectief Mutisme: Een angststoornis waarbij een kind in bepaalde sociale situaties niet kan spreken, ondanks dat het wel in staat is om te spreken in andere situaties (bijvoorbeeld thuis met familie).

• Specifieke Gedragsstoornissen: Dit is een brede categorie die diverse problemen omvat, zoals antisociaal gedrag, agressie, en regelovertredend gedrag.

Het belang van vroege herkenning en interventie:

Het is cruciaal om emotionele stoornissen bij kinderen en jongeren vroegtijdig te herkennen en te behandelen. Onbehandelde emotionele stoornissen kunnen leiden tot langdurige problemen, zoals schooluitval, verslaving, problemen op het werk en in relaties.

Wat kan je doen?

• Wees alert: Observeer het gedrag van kinderen en jongeren en let op signalen die afwijken van wat normaal is voor hun leeftijd.
• Praat erover: Creëer een open en veilige omgeving waarin kinderen zich vrij voelen om over hun gevoelens te praten.
• Zoek professionele hulp: Als je je zorgen maakt over het emotioneel welzijn van een kind of jongere, aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken bij een huisarts, psycholoog of psychiater.

Emotionele stoornissen kunnen een aanzienlijke impact hebben op het leven van kinderen en jongeren. Door meer bewustzijn te creëren en vroegtijdige interventie te stimuleren, kunnen we hen helpen de emotionele vaardigheden te ontwikkelen die ze nodig hebben om een gezond en gelukkig leven te leiden.