Welke stoornis komt het meest voor?

Angst regeert: Waarom angststoornissen de meest voorkomende psychische aandoening in Nederland zijn

In een wereld die steeds sneller draait en steeds complexer wordt, is het geen verrassing dat psychische gezondheidsproblemen een groeiende zorg vormen. Hoewel er veel verschillende aandoeningen zijn die mensen kunnen beïnvloeden, springt er één eruit als de meest voorkomende in Nederland: angststoornissen. Een alarmerend hoog percentage van de volwassen bevolking, maar liefst 25%, ervaart in de loop van hun leven een angststoornis. Dit roept de vraag op: waarom zijn angststoornissen zo wijdverspreid en wat kunnen we eraan doen?

De term “angststoornis” omvat een breed spectrum aan aandoeningen, variërend van gegeneraliseerde angststoornis (GAS), waarbij een constante en oncontroleerbare bezorgdheid aanwezig is, tot specifieke fobieën, sociale angststoornis, paniekstoornis en posttraumatische stressstoornis (PTSS). Wat al deze aandoeningen gemeen hebben, is een overmatige en irrationele angst die het dagelijks leven aanzienlijk beïnvloedt.

Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan de prevalentie van angststoornissen in Nederland:

• Maatschappelijke druk: De hoge eisen die aan individuen worden gesteld op het gebied van werk, school en sociale interacties kunnen leiden tot chronische stress en angst. De constante competitie en de behoefte om te presteren leggen een enorme druk op mensen, wat de kans op het ontwikkelen van een angststoornis kan vergroten.
• Levensgebeurtenissen: Ingrijpende gebeurtenissen zoals verlies van een dierbare, financiële problemen, relatiebreuken of traumatische ervaringen kunnen angststoornissen triggeren of verergeren.
• Genetische aanleg: Erfelijkheid speelt ook een rol. Personen met een familiegeschiedenis van angststoornissen hebben een grotere kans om zelf ook een dergelijke stoornis te ontwikkelen.
• Gebrek aan openheid en stigma: Hoewel er de laatste jaren verbetering is, heerst er nog steeds een stigma rond psychische aandoeningen in Nederland. Dit kan mensen weerhouden om hulp te zoeken, waardoor hun angst verergert en de aandoening chronisch wordt.
• Verstedelijking en individualisering: De steeds verdergaande verstedelijking en individualisering van de samenleving kunnen leiden tot gevoelens van isolatie en eenzaamheid, wat ook kan bijdragen aan angst.

De impact van angststoornissen op de samenleving is enorm. Het kan leiden tot verminderde productiviteit op het werk, problemen in relaties, sociaal isolement en een lagere kwaliteit van leven. Bovendien verhoogt angst het risico op andere psychische aandoeningen, zoals depressie, en kan het leiden tot fysieke gezondheidsproblemen, zoals hart- en vaatziekten.

Gelukkig zijn er effectieve behandelingen beschikbaar voor angststoornissen. Therapie, met name cognitieve gedragstherapie (CGT), kan mensen helpen om hun negatieve gedachtepatronen te identificeren en te veranderen, en om coping-mechanismen te ontwikkelen om met angst om te gaan. Medicatie, zoals antidepressiva en anxiolytica, kan ook een rol spelen bij het verminderen van symptomen.

Om de prevalentie van angststoornissen in Nederland te verminderen, is een integrale aanpak nodig:

• Vermindering van stigma: Meer openheid en bewustwording over psychische gezondheid kunnen het stigma verminderen en mensen aanmoedigen om hulp te zoeken.
• Verbetering van de toegang tot geestelijke gezondheidszorg: Het is cruciaal dat de geestelijke gezondheidszorg toegankelijker en betaalbaarder wordt, zodat iedereen die hulp nodig heeft, deze kan krijgen.
• Bevordering van een gezonde levensstijl: Voldoende slaap, gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en stressmanagementtechnieken kunnen helpen om angst te verminderen en de veerkracht te vergroten.
• Investering in preventie: Programma’s gericht op het bevorderen van mentale weerbaarheid bij jongeren kunnen helpen om de ontwikkeling van angststoornissen op latere leeftijd te voorkomen.

Angststoornissen zijn een serieuze uitdaging voor de Nederlandse samenleving. Door de oorzaken aan te pakken, het stigma te verminderen en de toegang tot effectieve behandelingen te verbeteren, kunnen we een omgeving creëren waarin mensen zich vrij voelen om hulp te zoeken en hun leven ten volle te leven, zonder de verstikkende greep van angst.