Welke waarde is ernstig vitamine D-tekort?

Vitamine D-tekort: Wanneer wordt het écht zorgelijk? Een blik op de verschillende standaarden.

Vitamine D is essentieel voor onze gezondheid. Het speelt een cruciale rol bij de opname van calcium en fosfaat, wat weer belangrijk is voor sterke botten en spieren. Een tekort aan vitamine D kan leiden tot aandoeningen zoals osteoporose (botontkalking) en spierzwakte, en mogelijk ook bijdragen aan andere gezondheidsproblemen. Maar wanneer spreken we nu van een ernstig vitamine D-tekort, en wat zijn de concrete gevolgen?

Hoewel de consensus over het belang van vitamine D groot is, verschillen de meningen over de optimale waarden. Dit maakt het lastig om eenduidig te bepalen wanneer een tekort ‘ernstig’ is. Een blik op de richtlijnen van verschillende instanties is dan ook essentieel.

Wat is een ‘normale’ waarde volgens het NHG en de EFSA?

Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) hanteert een minimumwaarde van 30 nmol/L voor volwassenen tot 70 jaar. Voor ouderen boven de 70 wordt een hogere waarde van 50 nmol/L geadviseerd. Deze verschillende drempels zijn gebaseerd op onderzoek naar de botgezondheid en het risico op vallen bij ouderen.

De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) daarentegen, pleit voor een algemene streefwaarde van 50 nmol/L voor alle volwassenen. Deze aanbeveling is gebaseerd op recentere inzichten in de bredere rol van vitamine D bij het functioneren van het immuunsysteem en andere aspecten van de gezondheid.

Wanneer spreken we van een ernstig tekort?

Hoewel de precieze drempel van “ernstig” tekort niet in beton is gegoten, kunnen we stellen dat waarden aanzienlijk lager dan de genoemde minimumwaarden zorgwekkend zijn. Over het algemeen wordt gesproken van een ernstig vitamine D-tekort bij een waarde lager dan 25 nmol/L.

Wat zijn de mogelijke gevolgen van een ernstig tekort?

Een ernstig vitamine D-tekort kan leiden tot de volgende gezondheidsproblemen:

• Rachitis (bij kinderen): Een aandoening waarbij de botten zacht en vervormbaar worden.
• Osteomalacie (bij volwassenen): Verweking van de botten, wat leidt tot pijn, spierzwakte en een verhoogd risico op botbreuken.
• Spierzwakte en spierpijn: Vitamine D speelt een belangrijke rol bij de spierfunctie.
• Verhoogd risico op vallen (vooral bij ouderen): Spierzwakte en een slechte balans kunnen het risico op vallen vergroten.
• Mogelijk verhoogd risico op andere aandoeningen: Hoewel het onderzoek nog loopt, wordt er gekeken naar mogelijke verbanden tussen vitamine D-tekort en andere gezondheidsproblemen, zoals auto-immuunziekten en hart- en vaatziekten.

Wat te doen bij een vermoeden van een ernstig tekort?

Het is belangrijk om contact op te nemen met een arts als u vermoedt dat u een ernstig vitamine D-tekort heeft. Een bloedtest kan de vitamine D-status bepalen. De arts kan vervolgens een passende behandeling voorschrijven, die kan bestaan uit vitamine D-supplementen in een hoge dosis.

Conclusie

Hoewel de precieze streefwaarde voor vitamine D nog steeds onderwerp van discussie is, is het duidelijk dat een ernstig tekort, gedefinieerd als een waarde lager dan 25 nmol/L, serieuze gezondheidsrisico’s met zich mee kan brengen. Regelmatige blootstelling aan zonlicht, een vitamine D-rijke voeding en, indien nodig, het gebruik van supplementen kunnen helpen om een gezond vitamine D-niveau te behouden en de risico’s van een tekort te minimaliseren. Raadpleeg altijd een arts bij twijfel of vermoedens van een vitamine D-tekort.