Waarom zout in water aardappelen?

Waarom krimpen aardappelen in zout water?

De reactie van een aardappel op zout water is een fascinerend voorbeeld van osmose in actie. Het verschijnsel is niet zozeer dat de aardappel “reageert” op het zout, maar dat de aardappel cellen water verliezen als gevolg van verschillen in concentratie aan opgeloste stoffen tussen het water en de aardappel.

In essentie is het zout een “verstorende factor”. Een aardappel bevat opgeloste stoffen (zoals suikers en zouten) en water in zijn cellen. Wanneer een aardappel in zout water wordt geplaatst, is de concentratie van opgeloste stoffen buiten de aardappelcellen hoger dan binnen de cellen.

Om een evenwicht te creëren, gaat water vanuit de omgeving met de lagere concentratie opgeloste stoffen (het zout water) naar de omgeving met de hogere concentratie opgeloste stoffen (de aardappelcellen). Dit proces, osmose, zorgt ervoor dat water de aardappelcellen verlaat. Het water verplaatst zich van een gebied met een lage concentratie aan opgeloste stoffen naar een gebied met een hoge concentratie aan opgeloste stoffen, waardoor de aardappel uiteindelijk krimpt en een sponzige textuur krijgt. De cellen worden minder vochtig.

Het tegenovergestelde gebeurt als de aardappel in zoet water wordt geplaatst. De concentratie opgeloste stoffen in de aardappel is dan hoger dan in het omringende water. In dit geval trekt water de aardappelcellen in, waardoor ze uitzetten.

Het is belangrijk om te benadrukken dat dit verschijnsel niet alleen bij aardappelen voorkomt, maar bij alle cellen met een semi-permeabel membraan. Het principe van osmose en de reactie op verschillen in concentratie opgeloste stoffen zijn essentieel voor het functioneren van tal van biologische processen.