Hoeveel watt gebruikt een versterker?

Hoeveel watt verbruikt mijn versterker eigenlijk? Een diepe duik in energieverbruik.

De vraag “Hoeveel watt gebruikt een versterker?” is niet zo eenvoudig te beantwoorden als het lijkt. Het is geen kwestie van simpelweg naar het vermogen (aangegeven in watt) op de versterker zelf te kijken. Dat vermogen geeft immers aan hoeveel audiovermogen de versterker aan de luidsprekers kan leveren, niet hoeveel elektrisch vermogen hij uit het stopcontact haalt. Het energieverbruik is namelijk sterk afhankelijk van diverse factoren.

De belangrijkste bepalende factoren:

• Klasse van de versterker: Versterkers zijn onderverdeeld in verschillende klassen (A, B, AB, D, etc.), elk met een eigen efficiëntie. Klasse A-versterkers zijn bekend om hun hoge geluidskwaliteit, maar zijn zeer inefficiënt en verbruiken veel stroom, zelfs bij lage volumes. Klasse D-versterkers daarentegen, zijn zeer efficiënt en verbruiken aanzienlijk minder energie. Klasse B en AB versterkers zitten er tussenin.

• Uitgangsvermogen: Een versterker met een hoog uitgangsvermogen (bijvoorbeeld 200 watt per kanaal) zal uiteraard meer energie verbruiken dan een versterker met een laag uitgangsvermogen (bijvoorbeeld 10 watt per kanaal), vooral bij hoge volumes.

• Belasting: De impedantie (weerstand) van de aangesloten luidsprekers heeft invloed op het energieverbruik. Een lagere impedantie vereist meer stroom van de versterker.

• Volume: Het belangrijkste punt! Bij een laag volume verbruikt de versterker veel minder energie dan bij een hoog volume. De relatie is echter niet lineair; een verdubbeling van het volume leidt niet tot een verdubbeling van het energieverbruik.

• Extra functies: Versterkers met extra functies zoals ingebouwde DAC’s, Bluetooth, of uitgebreide voorversterkers, verbruiken vaak iets meer energie, zelfs als er geen audio wordt afgespeeld.

Een voorbeeld:

De stelling dat een stereo versterker van klasse B, die per kanaal 1 watt levert, bij gemiddeld gebruik ruwweg 8 watt verbruikt, is een grove schatting. Dit hangt sterk af van de precieze implementatie en de gemiddelde belasting. Bij een hoger uitgangsvermogen en luidere volumes neemt het energieverbruik aanzienlijk toe. Een 100 watt per kanaal klasse AB versterker kan bij vol vermogen wel 300-500 watt of meer verbruiken. Een klasse D versterker met dezelfde uitgangsprestaties zou aanzienlijk minder energie verbruiken, mogelijk slechts een fractie van het vermogen van een klasse AB versterker.

Hoe het energieverbruik te meten:

De meest accurate manier om het energieverbruik te meten, is met een energiemeter die tussen de versterker en het stopcontact wordt geplaatst. Deze meters geven het actuele verbruik in watt weer.

Conclusie:

Het energieverbruik van een versterker is een complexe kwestie, sterk afhankelijk van diverse factoren. Het uitgangsvermogen geeft geen nauwkeurig beeld van het energieverbruik. Een energiemeter biedt de meest nauwkeurige meting, maar een grove schatting kan worden gemaakt op basis van de versterkerklasse en het uitgangsvermogen, met in het achterhoofd dat dit slechts een indicatie is en sterk kan variëren afhankelijk van gebruik.