Is het verboden om na te blijven?

De grote vraag: Is nablijven verboden in Nederland? En wat bepaalt eigenlijk of je overgaat?

De schoolbel gaat, de les is afgelopen, maar voor sommige leerlingen begint er dan pas een extra sessie: nablijven. Is deze bekende strafmaatregel nog wel toegestaan in het Nederlandse onderwijslandschap? En wie beslist er eigenlijk of je na een schooljaar met een schone lei mag beginnen in de volgende klas?

Het antwoord op de eerste vraag is simpel: Nee, nablijven is niet wettelijk verboden in Nederland. Scholen hebben de autonomie om zelf te bepalen welke disciplinaire maatregelen ze inzetten, zolang deze maar in overeenstemming zijn met de schoolregels en de algemene principes van goed onderwijs. Nablijven kan dus nog steeds voorkomen, al is het wel belangrijk dat scholen transparant zijn over de reden en de duur.

Maar de focus verschuift steeds meer naar positieve disciplinering en het aanpakken van de oorzaak van het gedrag, in plaats van alleen symptoombestrijding. Nablijven wordt daardoor minder vaak ingezet als standaard straf, en vaker als onderdeel van een breder plan om een leerling te helpen. Denk bijvoorbeeld aan het inhalen van gemiste stof of het afronden van een opdracht.

Wie beslist er of je overgaat?

Een belangrijk aspect van het schooljaar is natuurlijk de vraag: ga ik over of blijf ik zitten? In tegenstelling tot wat velen denken, is er geen wettelijke verplichting voor scholen om een leerling te laten doubleren of juist te bevorderen. De school zelf bepaalt, op basis van de individuele prestaties en ontwikkeling van de leerling, of deze klaar is voor de volgende stap.

Dit betekent dat scholen een eigen bevorderingsbeleid hebben, waarin criteria staan beschreven die bepalend zijn voor de overgang naar een volgend leerjaar. Deze criteria kunnen variëren, maar kijken vaak naar:

• Cijfers: Voldoende resultaten voor de kernvakken.
• Leerhouding: Motivatie, inzet en concentratie in de klas.
• Sociaal-emotionele ontwikkeling: Hoe de leerling functioneert in de groep en omgaat met uitdagingen.
• Aanwezigheid: Regelmatig verzuim kan een negatieve invloed hebben op de leerprestaties.

De rol van ouders:

Hoewel de school de uiteindelijke beslissing neemt over het al dan niet overgaan, hebben ouders een belangrijke rol in het proces. Via de medezeggenschapsraad (MR) kunnen ouders meedenken en invloed uitoefenen op het bevorderingsbeleid van de school. Het is dus belangrijk om als ouder betrokken te zijn bij de MR en je stem te laten horen. Daarnaast is een open communicatie met de docenten cruciaal. Bespreek de vorderingen van je kind en de eventuele zorgen die er zijn. Samen kunnen school en ouders werken aan de beste oplossing voor de leerling, of dat nu bevordering, doubleren of een andere vorm van ondersteuning is.

Kortom, nablijven is niet verboden, maar wordt steeds minder vaak als standaard straf gezien. En of je overgaat hangt af van het beleid van de school, waarbij de individuele ontwikkeling van de leerling centraal staat en ouders via de MR een belangrijke rol kunnen spelen.