Wat is een overbodig woord?

De stille saboteur van je tekst: Het overbodige woord

Elke schrijver kent het gevecht. De woorden vloeien, ideeën nemen vorm, maar ergens sluimert een subtiele vijand die de kracht van de boodschap ondermijnt: het overbodige woord.

Wat is dat precies, zo’n overbodig woord? Het is een woord dat grammaticale correctheid misschien wel toelaat, maar dat geen daadwerkelijke betekenis toevoegt aan de zin. Het is de stille saboteur die de helderheid vertroebelt, de vaart eruit haalt en de lezer onnodig belast.

Denk aan woorden als “eigenlijk”, “gewoon”, “ook”, “dus”, “wel”, “echter”, “zeg maar” of “zo”. Vaak sluipen ze erin als stopwoord, als adempauze voor de schrijver, maar ze voegen niets toe aan de informatieoverdracht. “Ik ben eigenlijk best wel moe” kan gerust “Ik ben moe” zijn. “Hij zei gewoon dat hij later zou komen” wordt sterker als “Hij zei dat hij later zou komen”.

Het probleem schuilt in de frequentie. Eén keer “dus” in een alinea kan een logisch verband aangeven. Maar vijf keer? Dan is het een irritatie die de aandacht afleidt. Verbindingswoorden, hoewel essentieel voor een vloeiende tekst, kunnen ironisch genoeg leiden tot stroperigheid als ze te vaak worden ingezet.

Het identificeren van deze overbodige woorden is cruciaal voor een krachtige en heldere schrijfstijl. Het vereist zelfbewustzijn en een kritische blik op je eigen werk. Een goede manier is om je tekst hardop voor te lezen. Waar stotter je? Waar struikel je over woorden? Precies daar zit waarschijnlijk een overbodig woord verborgen.

Ook het inschakelen van een redacteur of proeflezer is een waardevolle stap. Een frisse blik ziet vaak wat je zelf over het hoofd ziet. Zij kunnen de woorden signaleren die geen toegevoegde waarde hebben en je helpen om je tekst te stroomlijnen.

Door overbodige woorden te schrappen, creëer je een tekst die directer, krachtiger en impactvoller is. Je geeft de lezer de ruimte om zich te concentreren op de kern van je boodschap, zonder afleiding. Dus, de volgende keer dat je schrijft, wees je bewust van de stille saboteur en bevrijd je tekst van overbodige ballast. De resultaten zullen je verrassen.