Welk niveau is mbo 4 in België?

MBO 4 in België: Een zoektocht naar het equivalent

Het Nederlandse mbo 4 niveau, met zijn focus op gespecialiseerde beroepsopleidingen en doorstroommogelijkheden naar het hbo, kent geen directe tegenhanger in het Belgische onderwijssysteem. De Belgische structuur verschilt aanzienlijk, wat verwarring kan veroorzaken bij wie bekend is met het Nederlandse model. Een eenvoudige één-op-één vergelijking is dus onmogelijk.

In plaats van een apart mbo-niveau, vinden we in België de equivalenten verspreid over het secundair onderwijs, specifiek binnen het A-stroom (voorheen ASO/TSO/KSO). De meest relevante opleidingen zijn die welke leiden tot een getuigschrift secundair onderwijs (GSO) met een uitgesproken professionele gerichtheid. Deze opleidingen focussen op een diepgaande specialisatie binnen een bepaald vakgebied, bereidend op een specifieke beroepsrol die vergelijkbaar is met die van een mbo 4-afgestudeerde. Denk hierbij aan functies op middenkaderniveau of als gespecialiseerde beroepsbeoefenaar.

Het verschil zit hem vooral in de integratie en de terminologie. Waar het Nederlandse mbo 4 een eigen, afgebakend niveau is, is het Belgische equivalent verweven met het bredere secundair onderwijs. De specifieke opleidingen die vergelijkbaar zijn met mbo 4 zijn niet onder één noemer te vinden, maar hangen af van de gekozen sector. Zo zal een elektrotechnische opleiding in het secundair onderwijs met een sterke praktijkcomponent en specialisatie vergelijkbaar zijn met een bepaalde mbo 4-opleiding in Nederland, maar een andere specialisatie zal leiden tot een ander equivalent.

Om de juiste Belgische tegenhanger te vinden, is het cruciaal om te kijken naar de specifieke beroepsdoelen en de diepte van de specialisatie die de Nederlandse mbo 4-opleiding biedt. Daarna kan men op zoek gaan naar een gelijkaardige opleiding binnen het Belgische secundair onderwijs, door te kijken naar de detailbeschrijvingen van de verschillende aanbiedingen. De toegang tot het hoger onderwijs (vergelijkbaar met het hbo) is in beide systemen mogelijk, al verschilt de route en de specifieke voorwaarden per opleiding en instelling.

Kortom, er is geen “mbo 4” in België. De zoektocht naar een equivalent vereist een gedetailleerde vergelijking van de opleidingsinhoud en de beoogde beroepsfuncties tussen het Nederlandse mbo 4 en de verschillende specialisaties binnen het Belgische secundair onderwijs. Het is daarom aan te raden om individueel onderzoek te verrichten naar specifieke beroepen en de bijhorende opleidingen in beide landen.