Welke jaren geen basisbeurs?

De Jaren Zonder Basisbeurs: Een Terugblik op het Leenstelsel

Tussen 2015 en 2023 stond het hoger onderwijs in Nederland in het teken van het leenstelsel. Deze periode markeerde een significant verschil in de financiering van studies, met een directe impact op de portemonnee van studenten en hun toekomstperspectieven. De kern van deze verandering? De afschaffing van de basisbeurs voor nieuwe studenten.

Een decennium zonder beurs: Welke jaren precies?

Concreet ontvingen studenten die tussen september 2015 en augustus 2023 aan een hogeschool of universiteit begonnen, geen basisbeurs van de overheid. In plaats daarvan moesten zij, indien nodig, een lening afsluiten bij DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs). Dit betrof dus de studiejaren:

• 2015-2016
• 2016-2017
• 2017-2018
• 2018-2019
• 2019-2020
• 2020-2021
• 2021-2022
• 2022-2023

Studenten die vóór september 2015 al studeerden, behielden in veel gevallen nog wel hun basisbeurs, afhankelijk van de duur van hun studie.

De impact van het leenstelsel: Een complex verhaal

De invoering van het leenstelsel was niet zonder controverse. De gedachte erachter was dat studenten later, na hun studie, zouden profiteren van een hoger inkomen en zo de lening zouden kunnen terugbetalen. Echter, kritiek richtte zich op de toenemende schuldenlast van studenten en de mogelijke drempel die het leenstelsel opwierp voor studenten uit minder draagkrachtige gezinnen.

Het leenstelsel leidde ook tot een verandering in het studeergedrag. Sommige studenten kozen ervoor om te werken naast hun studie om minder te hoeven lenen, terwijl anderen juist meer leenden om zich volledig op hun studie te kunnen concentreren.

Compensatie voor de leengeneratie: Een pleister op de wonde?

De politieke druk om de gevolgen van het leenstelsel te verzachten, leidde uiteindelijk tot een compensatieregeling. Studenten die tijdens het leenstelsel hebben gestudeerd, hebben mogelijk recht op een financiële tegemoetkoming. De exacte voorwaarden en hoogte van deze compensatie zijn afhankelijk van verschillende factoren en worden bepaald door de overheid.

Een nieuw tijdperk met de terugkeer van de basisbeurs

Sinds september 2023 is de basisbeurs teruggekeerd voor nieuwe studenten. Dit markeert het einde van het leenstelsel en een nieuwe fase in de financiering van hoger onderwijs. De gevolgen van het leenstelsel zullen echter nog lange tijd voelbaar zijn voor de generatie studenten die tussen 2015 en 2023 heeft gestudeerd. De discussie over toegankelijkheid van hoger onderwijs en de rol van de overheid in de financiering ervan is nog lang niet afgerond.