Welke typen onderzoeken zijn er?

De veelzijdige wereld van onderzoek: een overzicht van typen

Onderzoek is de motor van vooruitgang en begrip. Van het ontrafelen van complexe maatschappelijke vraagstukken tot het ontwikkelen van baanbrekende technologieën, onderzoek speelt een cruciale rol. Maar de term ‘onderzoek’ omvat een breed scala aan benaderingen en methoden. Welke typen onderzoek bestaan er nu precies en wat zijn hun karakteristieken?

Een eerste belangrijke onderscheiding is die tussen deskresearch en fieldresearch. Deskresearch, ook wel literatuuronderzoek genoemd, maakt gebruik van reeds bestaande gegevensbronnen zoals boeken, artikelen, rapporten en databases. Het is vaak de eerste stap in een onderzoeksproces en dient om de huidige kennis over een onderwerp in kaart te brengen. Fieldresearch daarentegen verzamelt nieuwe data direct uit de ‘echte wereld’, bijvoorbeeld door middel van interviews, enquêtes of experimenten.

Binnen fieldresearch kunnen we verder onderscheid maken tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Kwalitatief onderzoek richt zich op het verkrijgen van diepgaand inzicht in de beleving, motivaties en perspectieven van mensen. Het gaat om het begrijpen van de ‘waarom’ vraag. Interviews, focusgroepen en case studies zijn veelgebruikte methoden binnen kwalitatief onderzoek. Kwantitatief onderzoek daarentegen is gericht op het verzamelen en analyseren van numerieke data. Statistische analyses spelen hierbij een belangrijke rol. Enquêtes, experimenten en data-analyse van grote datasets zijn typerend voor kwantitatief onderzoek.

Naast deze hoofdcategorieën bestaan er nog verschillende specifieke onderzoeksmethoden:

• Surveyonderzoek: Via vragenlijsten (online of offline) wordt informatie verzameld bij een grote groep mensen. Dit kan zowel kwalitatief als kwantitatief van aard zijn.
• Observatieonderzoek: Gedrag wordt systematisch geobserveerd en geregistreerd, bijvoorbeeld in de natuurlijke omgeving of in een gecontroleerde setting.
• Experimenteel onderzoek: Hierbij wordt de invloed van een bepaalde factor (de onafhankelijke variabele) op een andere factor (de afhankelijke variabele) onderzocht, doorgaans in een gecontroleerde omgeving.
• Laboratoriumonderzoek: Een specifieke vorm van experimenteel onderzoek dat plaatsvindt in een gecontroleerde laboratoriumomgeving. Dit type onderzoek wordt veel gebruikt in de natuurwetenschappen.
• Fundamenteel onderzoek: Dit type onderzoek richt zich op het vergroten van de wetenschappelijke kennis en begrip van een bepaald fenomeen. De toepassing van de kennis staat niet centraal, maar kan wel een gevolg zijn in de toekomst.

De keuze voor een specifieke onderzoeksmethode hangt af van de onderzoeksvraag, de beschikbare resources en de gewenste diepgang van de resultaten. Vaak wordt een combinatie van verschillende methoden gebruikt om een compleet beeld te krijgen. Door de juiste onderzoeksmethode te kiezen, kunnen we waardevolle inzichten verkrijgen en bijdragen aan een beter begrip van de wereld om ons heen.