Hoe lang mag een huis leeg staan in België?

Hoe lang mag een huis leegstaan in België? Een blik op het Vlaamse leegstandsbeleid

Een leegstaand huis is niet alleen zonde van de ruimte, maar kan ook leiden tot verloedering van de buurt en een vermindering van het woningaanbod. In België is het aanpakken van leegstand een zaak van de lokale besturen, met name de Vlaamse gemeenten. Maar hoe lang mag een huis nu precies leegstaan voordat de gemeente ingrijpt? Het antwoord is niet altijd even eenvoudig en hangt af van verschillende factoren, maar de kern ligt bij een termijn van twaalf aaneengesloten maanden.

Twaalf maanden: de cruciale grens

Volgens de Vlaamse regelgeving wordt een woning beschouwd als leegstaand en opgenomen in het gemeentelijk leegstandsregister wanneer deze minstens twaalf aaneengesloten maanden niet bewoond is. Dit betekent concreet dat de woning niet effectief gebruikt wordt voor bewoning. Het gaat dus niet om een vakantiewoning die slechts sporadisch bewoond wordt, maar om een pand dat structureel ongebruikt is.

De rol van de gemeente

Na die periode van twaalf maanden heeft de gemeente de bevoegdheid om actie te ondernemen. Dit kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de specifieke situatie en het lokale leegstandsbeleid. Mogelijke acties zijn:

• Opname in het leegstandsregister: Dit is een formele registratie van de leegstand, die vaak gepaard gaat met een heffing of belasting.
• Leegstandsbelasting: Gemeenten kunnen een leegstandsbelasting opleggen aan eigenaars van leegstaande panden. Deze belasting is bedoeld als een financiële prikkel om de woning weer in gebruik te nemen.
• Activeringstrajecten: Gemeenten kunnen de eigenaar ondersteunen en stimuleren om de woning opnieuw te bewonen, bijvoorbeeld door advies te geven over renovatie of verhuur.
• Vordering of onteigening: In extreme gevallen, wanneer er sprake is van langdurige leegstand en de eigenaar geen actie onderneemt, kan de gemeente overgaan tot vordering of zelfs onteigening van het pand. Dit is echter een zeldzaamheid en gebeurt enkel als laatste redmiddel.

Meer dan alleen de termijn

Hoewel de termijn van twaalf maanden een cruciale indicator is, is het belangrijk om te benadrukken dat gemeenten ook kijken naar de reden van de leegstand. In bepaalde gevallen kan er sprake zijn van gerechtvaardigde leegstand, bijvoorbeeld bij renovatiewerken, een langdurig ziekbed of de afwezigheid van een erfgenaam. In dergelijke situaties kan de gemeente besluiten om de leegstand niet te belasten of om een uitzondering te maken.

Conclusie

De termijn van twaalf maanden aaneengesloten leegstand vormt de basis voor het Vlaamse leegstandsbeleid. Gemeenten hebben de bevoegdheid om op te treden tegen panden die langer dan deze periode niet bewoond zijn. Het doel is om leegstand te ontmoedigen en het woningaanbod te optimaliseren, met als uiteindelijk doel het creëren van een leefbare en aantrekkelijke omgeving voor alle inwoners. Het is echter essentieel om te onthouden dat elke situatie uniek is en dat de gemeente een zekere mate van flexibiliteit behoudt bij de toepassing van het leegstandsbeleid. Voor specifieke vragen en informatie is het raadzaam contact op te nemen met de lokale gemeente.